Λήμνος: Βλέννα ή φυτοπλαγκτόν;

Κλιμάκιο επιθεωρητών περιβάλλοντος μεταβαίνει άμεσα στη Λήμνο, όπου παρατηρείται το φαινόμενο του ευτροφισμού στη θαλάσσια περιοχή του νησιού.

Σύμφωνα με τις τοπικές Αρχές της Λήμνου, υπάρχουν διάσπαρτες κηλίδες στο θαλάσσιο χώρο βόρεια, ανατολικά και δυτικά καθώς και σε ακτές του νησιού.

Το ερώτημα που «καίει» είναι αν το φαινόμενο σχετίζεται με την βλέννα του Μαρμαρά και μπορεί να επηρρεάσει όλο το Αιγαίο.

Οι επιθεωρητές επισκέπτονται αύριο τη Λήμνο προκειμένου να διαπιστώσουν εάν υπάρχει ρύπανση στις ακτές του νησιού και να προχωρήσουν σε δειγματοληψία η οποία θα αποσταλεί στο Εθνικό Κέντρο Έρευνας Φυσικών Επιστημών «Δημόκριτος» για να διενεργηθούν οι απαιτούμενες αναλύσεις. Παράλληλα, έχουν ληφθεί ήδη δείγματα που εστάλησαν για ανάλυση σε εργαστήριο στην Αθήνα για να διαπιστωθεί η ασφάλεια των υδάτων κολύμβησης.

Ωστόσο, στην Λήμνο επικρατεί και μια άλλη άποψη.

Το πλαγκτόν του βυθού της θάλασσας,   λογω ζέστης και ήρεμης θάλασσας  ανεβαίνει στην επιφάνεια και καταλήγει σε κάποιες  ακτές,  σε μικρές συμπυκνωμένες κηλίδες.  Θα διαρκέσει  όσο ο καιρός  είναι χωρίς ανέμους (απνοια)  και με  θερμοκρασία καύσωνα. Συμβαίνει κάθε χρόνο, τέτοια  εποχή και  φέτος είναι αυξημένο λογω καιρικών συνθηκών.

Δεν έχει καμιά σχέση με τη βλεννα του Μαρμαρά, όπως  συσχετίζεται.

Παρασκήνιο: Ένταση στο Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ – “Άδειασμα” Τσίπρα στον Πολάκη και ψηφοφορία για Fraport

Μιλώντας στον Σταθμό Αιγαίου της ΕΡΤ, ο Βασίλης Ζερβάκης, φυσικός ωκεανογράφος στο Τμήμα Ωκεανογραφίας και Θαλασσίων Βιοεπιστημών του Πανεπιστήμιου Αιγαίου, υποστήριξε πως τέτοια φαινόμενα έχουν καταγραφεί στο παρελθόν, παγκοσμίως αλλά και σε ελληνικές παράκτιες περιοχές. Η άμορφη αυτή βλεννώδης μάζα αποτελείται από συσσωματώματα νεκρών και ζωντανών οργανισμών, αλλά και των απεκκρίσεών τους. Ευνοείται ιδιαίτερα από ασθενή θαλάσσια κυκλοφορία και αυξημένες εισροές θρεπτικών ουσιών στο σύστημα, συχνά ανθρωπογενείς.

Για την εμφάνισή του στη θάλασσα του Μαρμαρά εξήγησε ότι οι ακτές της Προποντίδας δέχονται τα πλούσια σε οργανική ύλη νερά της Μαύρης θάλασσας, αλλά και αυξημένα αστικά απόβλητα από την Κωνσταντινούπολη και υπολείμματα λιπασμάτων από τις ακτές. Επιπλέον, η συγκεκριμένη περιοχή χαρακτηρίζεται από πολύ υψηλή στρωμάτωση. Τα παραπάνω συνιστούν ιδανικές συνθήκες για δημιουργία ανθίσεων τοξικού φυτοπλαγκτού, και κάνουν τη συγκεκριμένη περιοχή πολύ ευαίσθητη στη ανθρώπινη παρέμβαση, αλλά και την κλιματική μεταβλητότητα.

Ο κ. Ζερβάκης επεσήμανε ότι κάποιες ποσότητες της βλέννας αναμενόταν να εμφανιστούν στο Αιγαίο γιατί, όπως σημείωσε, τα επιφανειακά νερά της Μαύρης Θάλασσας καταλήγουν στο Αιγαίο, μεταφέροντας και τις ιδιότητές τους και τις ουσίες και οργανισμούς που τα κατοικούν. Έτσι, νομοτελειακά, ποσότητες της βλέννας αυτής θα εμφανιστούν στο Αιγαίο. Μάλιστα, ήδη από τον Φεβρουάριο του 2021 υπάρχουν καταγραφές τέτοιων περιστατικών, με κορύφωση τον Μάρτιο και Απρίλιο σε παράκτιες περιοχές. Κυρίως επηρεάζονται περιοχές που δέχονται νερά της Μαύρης θάλασσας, όπως βγαίνουν από το Στενό των Δαρδανελλίων (Ελλησπόντου), δηλαδή η Σαμοθράκη, οι ανατολικές ακτές της Λήμνου, οι κόλποι των ακτών Θράκης και Μακεδονίας. Ειδικά αυτήν την εποχή τα νερά της Μαύρης θάλασσας διέρχονται από το στενό μεταξύ Λήμνου και Ίμβρου.

Αναφερόμενος εάν θα πρέπει και πότε να μας ανησυχήσει αυτό το φαινόμενο, ο κ. Ζερβάκης είπε ότι η απλή εμφάνιση τέτοιων περιστατικών κάλυψης παράκτιων περιοχών σε μικρές περιοχές και για σύντομο διάστημα δεν θα πρέπει να μας ανησυχεί ιδιαίτερα. Αντίθετα, η αύξηση της συχνότητας εμφάνισης ή της έντασης τέτοιων φαινομένων είναι ανησυχητική, γιατί αφενός επηρεάζει την δυνατότητα του θαλάσσιου οικοσυστήματος να «αναπνέει», αφετέρου γιατί είναι δείκτης σημαντικής ανθρωπογενούς παρέμβασης. Ιδιαίτερα η παγκόσμια θέρμανση αναμένεται να επιτείνει τέτοια επεισόδια.

Δεδομένου ότι ο κ. Ζερβάκης ειδικεύεται στη χρήση ραντάρ HF και οργάνων/μεθοδολογιών Lagrangian για τη μελέτη της παράκτιας κυκλοφορίας και τις ανταλλαγές μεταξύ της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας και τον ρόλο των διαδικασιών μικρής κλίμακας στον ωκεανό, τόνισε ότι η Ελλάδα παρακολουθεί τακτικά την ποιότητα των υδάτων της σε ανοιχτή θάλασσα και παράκτιες περιοχές, έχοντας την υποχρέωση αυτή βάσει Ευρωπαϊκών Οδηγιών για τη Θαλάσσια Στρατηγική (Οδηγία 2008/56/ΕΚ), για την ποιότητα των Υδάτων (Οδηγίες 2000/60/ΕΚ και 2008/32/ΕΚ) και του Προγράμματος των Γαλάζιων Σημαιών. Επιπλέον, στα πλαίσια της Εθνικής Ερευνητικής Υποδομής «Ελληνικό Ολοκληρωμένο Σύστημα Παρακολούθησης, Πρόγνωσης και Τεχνολογίας των Θαλασσών και των Επιφανειακών Υδάτων (HIMIOFoTS)» (συντονιζόμενης από το ΕΛΚΕΘΕ, στην οποία συμμετέχει το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, η οποία χρηματοδοτείται μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία του ΕΣΠΑ 2014-2020), έχει αναπτυχθεί ένα σύστημα παρακολούθησης αλλά και πρόβλεψης της θαλάσσιας κυκλοφορίας στις ελληνικές θάλασσες, που μας δίνει τη δυνατότητα να παρακολουθούμε και να προβλέπουμε τη διασπορά των υδάτων της θάλασσας του Μαρμαρά στο Αιγαίο, και έτσι να έχουμε εκτίμηση για ποιες περιοχές απειλούνται περισσότερο. Ειδικά ολόκληρη η περιοχή ανατολικά της Λήμνου παρακολουθείται από σύγχρονο σύστημα τηλεμετρικής καταγραφής της κυκλοφορίας σε μόνιμη και συνεχή βάση.

;