Ο Γκίκας Μαγιορκίνης μιλά στο libre για την πιθανότητα ο κοροναϊός να ξέφυγε από το κινεζικό εργαστήριο

Το libre ζήτησε από τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνώμων Γκίκα Μαγιορκίνη να σχολιάσει την ομολογία του Αμερικανού επιδημιολόγου, συμβούλου του Λευκού Οίκου για θέματα υγείας, Άντονι Φάουτσι, πως το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ χρηματοδότησε με 600.000 δολάρια (δωρεά της ΝIAID  –  National  Institute  of  Allergy  and Infectious Diseases) το Ινστιτούτο Ιολογίας της Γουχάν σε μια περίοδο 5 ετών, ώστε να μελετηθεί αν οι κοροναϊοί της νυχτερίδας μπορούν να προσβάλουν τον άνθρωπο.

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

«Αυτό που συζητείται σαν σενάριο είναι η πιθανότητα ο ιός να είναι μεν από νυχτερίδες, χωρίς όμως να έχουν καταναλωθεί οι νυχτερίδες ή χωρίς να ήταν επαφή στο άγριο περιβάλλον, αλλά να ήταν νυχτερίδες οι οποίες βρίσκονταν στο συγκεκριμένο εργαστήριο της Γιουχάν, όπου γίνονταν μελέτες γύρω από τους κοροναϊούς.

Το 2003, όταν ξέσπασε η πρώτη επιδημία του SARS, ξεκίνησαν εντατικές μελέτες πάνω σε αυτή την κατηγορία των κοροναϊών.  Τότε (το 2003), γνωρίζουμε ότι δεν είχε ξεφύγει από το εργαστήριο ο ιός. Είχε βρεθεί ότι προέρχεται από τις νυχτερίδες μέσω της μοσχογαλής. Είμαστε βέβαιοι ότι ο κορονοϊός προήλθε από τις νυχτερίδες. Το θέμα είναι πώς πέρασε από τις νυχτερίδες στους ανθρώπους. Άρα, λοιπόν, δεν πρόκειται για έναν ιό ο οποίος κατασκευάστηκε στο εργαστήριο. Αυτό έχει αποκλειστεί.

Το ερώτημα που τέθηκε είναι μήπως από νυχτερίδες που βρίσκονταν στο εργαστήριο κόλλησε κάποιος και εξαπλώθηκε ο ιός.

Ένα άλλο ερώτημα είναι μήπως εξαπλώθηκε από κάποια πειράματα που λέγονται gain of function, κατά τα οποία στο εργαστήριο περνά ο ιός μέσα από διάφορες καλλιέργειες, στο πλαίσιο έρευνας αν μπορεί να βελτιωθεί η λειτουργία του.
Αυτό γίνεται φυσικά, δεν παρεμβαίνει ο άνθρωπος. Ωστόσο, τα πειράματα αυτά είναι θεωρητικά. Δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο να καταλήγει σε έναν ιό που είναι πιο αποτελεσματικός για τον άνθρωπο.

Είναι πιο πιθανό να έχει ξεφύγει ο ιός από φυσική επαφή παρά από ένα εργαστήριο όπου υπάρχει διασφάλεια επιπέδου 4».

–Το θέμα προκλήθηκε επειδή η επιδημία ξεκίνησε από τη Γιουχάν, όπου βρίσκεται το εργαστήριο και το γεγονός ότι η Αμερική παραδέχτηκε ότι χρηματοδοτούσε κάποια ερευνητικά προγράμματα για τους κοροναϊούς στην πόλη.

«Η Αμερική έχει χρηματοδοτήσει πολλά εργαστήρια σε όλο τον κόσμο που κάνουν έρευνα για τις νυχτερίδες, για τον κοροναϊό, για τον έμπολα. Η χρηματοδότηση σε αυτά τα εργαστήρια δεν περιέγραφε πειράματα gain of function. Δεν έχουμε δει στην πράξη τέτοιο πείραμα που να καταλήξει σε ιό που να προσβάλλει τον άνθρωπο.  Έχουμε δει τέτοιο πείραμα που θα βελτιώσει τις συνθήκες του ιού στο εργαστήριο. Ωστόσο, gain of function που να καταλήγει σε μεταδοτικό ιό στον άνθρωπο δεν έχουμε δει. Διαφέρει πολύ δυνατότητα του ιού όταν καλλιεργείται στο εργαστήριο. Το gain of function δεν το έχουμε δει ποτέ in vivo, δηλαδή να λειτουργεί στην πράξη. In vitro (στο εργαστήριο) έχουμε δει να λειτουργεί».

Τα μεταλλαγμένα στελέχη του ιού στη χώρα μας

Οι μεταλλάξεις του SARS-COV-2 που επικρατούν στη χώρα μας και το κατά πόσον μπορούν να απειλήσουν την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού του πληθυσμού είναι ένα θέμα που δεν παύει να απασχολεί και για αυτό το libre ρώτησε τον Επίκουρο Καθηγητή Επιδημιολογίας, Γκ. Μαγιορκίνη, για τα νεότερα δεδομένα.

–Στην Ελλάδα, εκτός από το βρετανικό στέλεχος που έχει επικρατήσει, υπάρχει κάποιο άλλο που φαίνεται να κερδίζει έδαφος;

«Το δεύτερο σε συχνότητα μεταλλαγμένο στέλεχος που φαίνεται να επικρατεί είναι το 318 το οποίο είχε εντοπιστεί στη Νιγηρία. Το πόσο επικίνδυνο είναι και ακόμα δεν το γνωρίζουμε με σαφήνεια. Δεν έχουμε ενδείξεις που να συνδέουν το στέλεχος και το αν μπορεί να επηρεάσει την αποτελεσματικότητα των εμβολίων».

–Πότε θα έχουμε στοιχεία που θα δείχνουν την επικινδυνότητα του μεταλλαγμένου στελέχους;

«Όσο περνάει ο καιρός και δεν προκύπτουν κάποιες ενδείξεις τόσο εξασθενεί η πιθανότητα να έχει αρνητική επίπτωση στον εμβολιασμό».

–Δηλαδή δεν «τρέχει» κάποια σχετική μελέτη που αναμένεται να ολοκληρωθεί;

«Όχι, αλλά εάν υπάρχει αρνητική επίπτωση, θα φανεί γρήγορα. Αν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, δε θα αργήσει να φανεί, όπως, για παράδειγμα, άμεσα φάνηκε, στο Ηνωμένο Βασίλειο, ότι δημιουργεί πρόβλημα το στέλεχος Δ (ινδική μετάλλαξη). Συνήθως, δεν αργεί να φανεί ότι ένα μεταλλαγμένο στέλεχος μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού».

–Στην χώρα μας, έχουμε κρούσματα επιβεβαιωμένα του στελέχους Δ;

«Μέχρι τώρα, έχουν επιβεβαιωθεί από τις αναλύσεις δύο κρούσματα».