Πρεμιέρα για τους “Αδιάφθορους” της ΕΕ – Στο μικροσκόπιο και η Ελλάδα

Αποκαλυπτήρια για τον νέο ευρωπαϊκό θεσμό, που θα έχει ως στόχο την αντιμετώπιση της απάτης και της διαφθοράς στους πόρους της Ε.Ε. «Η επιτυχία μας είναι ζήτημα αξιοπιστίας για την Ενωσή μας», δήλωσε η επικεφαλής της «Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας» Λάουρα Κέβεσι, πρώην εισαγγελέας κατά της διαφθοράς της Ρουμανίας, τονίζοντας ότι η εγκαθίδρυση του νέου ευρωπαϊκού θεσμού χρειάστηκε «συζητήσεις περισσότερων των δύο δεκαετιών» και «δύσκολες πολιτικές διαπραγματεύσεις».

Πρώτη της αποστολή, αναμφίβολα, η εποπτεία της δαπάνης των δισεκατομμυρίων ευρώ του σχεδίου ανάκαμψης, τα οποία θα διανεμηθούν στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για την αντιμετώπιση της κρίσης που προκάλεσε η πανδημία και η πρόληψη της κατάχρησης ή διασπάθισής τους.

Ο υπερεθνικός θεσμός, με έδρα το Λουξεμβούργο, είναι επιφορτισμένος με την διεξαγωγή ερευνών, αλλά επίσης με την άσκηση δίωξης και παραπομπή στην δικαιοσύνη των υπεύθυνων για παραβάσεις που αφορούν τους πόρους του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, εξουσία πρωτοφανής για την Ευρωπαϊκή Ενωση.

• Στις αρμοδιότητες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας περιλαμβάνονται η κατάχρηση, διασπάθιση, υπεξαίρεση ευρωπαϊκών πόρων, διαφθορά, διασυνοριακή απάτη επί του ΦΠΑ, που περιλαμβάνει τουλάχιστον δύο κράτη μέλη και ποσά άνω των 10 εκατομμυρίων ευρώ, καθώς και ξέπλυμα χρήματος.

Μόνο για την διασυνοριακή απάτη επί του ΦΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ενωση εκτιμά ότι ανέρχεται σε 30 έως 60 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως. Για τις άλλες παραβάσεις, οι εκτιμήσεις παραπέμπουν σε απώλεια 500 εκατομμυρίων ετησίως.

• Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει έδρα το Λουξεμβούργο και περιβάλλεται από ένα σώμα 22 εισαγγελέων, ένας ανά συμμετέχον κράτος-μέλος. Από τις 27 χώρες της ΕΕ, η Ουγγαρία, η Πολωνία, η Ιρλανδία, η Σουηδία και η Δανία δεν συμμετέχουν. Ωστόσο, η Σουηδία εξέφρασε το ενδιαφέρον της να ενταχθεί στο EPPO το 2022.

Ο Ευρωπαίος επίτροπος Ντιντιέ Ρεντέρ κάλεσε τις πέντε χώρες να προσέλθουν στην πρωτοβουλία, τονίζοντας ότι «η προστασία του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού απαιτεί τις προσπάθειες όλων των κρατών μελών».

Καθώς η Σλοβενία δεν έχει ακόμη ορίσει εισαγγελέα στην Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, η Λάουρα Κέβεσι κατήγγειλε «έλλειψη ειλικρινούς συνεργασίας» εκ μέρους της Λιουμπλιάνα, δίνοντας την διαβεβαίωση ότι «κανείς δεν θα εμποδίσει» την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να κάνει την δουλειά της.

Διεθνής διαφάνεια: Στο μικροσκόπιο και η Ελλάδα
Το νέο θεσμικό όργανο της Ε.Ε. έχει σαφώς δύσκολο έργο, ενώ ενδέχεται να επικεντρωθεί σε πέντε συγκεκριμένες χώρες, ανάμεσά τους και η δική μας.

Αυτό γιατί σύμφωνα με τη «Διεθνή Διαφάνεια» Ελλάδα, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία και Κροατία βρίσκονται κάτω από τον μέσο όρο όσον αφορά στην αποτελεσματική δίωξη υποθέσεων διαφθοράς και κατάχρησης κοινοτικών κονδυλίων.

Και στις πέντε αυτές χώρες ο επικεφαλής της «Διεθνούς Διαφάνειας» Μίχιελ φαν Χούτεν βλέπει αρκετές υποθέσεις απάτης με ευρωπαϊκά κονδύλια, παραπέμποντας στην τελευταία ετήσια έκθεση της οργάνωσης.

Από την πλευρά της η εισαγγελέας Λάουρα Κοβέσι δεν θέλει να σχολιάσει το γεγονός, ότι ορισμένα κράτη-μέλη δεν επιθυμούν συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία.

Αποφεύγει τις πολιτικές δηλώσεις κάθε είδους, σε μία προσπάθεια να προστατεύσει το κύρος του θεσμού. Αλλά οι προσδοκίες των Ευρωπαίων είναι τεράστιες. Είναι ενδεικτικό ότι οι οικογένειες της Ντάφνε Καρουάνα Γκαλίσια και του Γιαν Κούτσιακ, δύο δημοσιογράφων που πλήρωσαν με τη ζωή τους την προσπάθειά τους να αποκαλύψουν υποθέσεις διαφθοράς, εκφράζουν την υποστήριξή τους στη Λάουρα Κοβέσι, λέγοντας ότι είναι «η πιο θαρραλέα και η πιο κατάλληλη υποψήφια» γι αυτή τη δουλειά.