“Από το παράθυρο” η Τουρκία σε γιγαντιαίο αμυντικό πρόγραμμα της ΕΕ- Με τις ευλογίες της Γερμανίας και κατά παράβαση των όρων “καλής γειτονίας”

Η Τουρκία υποβάλλει αίτηση για αμυντικό σχέδιο της ΕΕ ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ – έκθεση. To σχέδιο φέρει την σφραγίδα της Γερμανίας και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και διέρρευσε τις τελευταίες ώρες σε μεγάλα διεθνή αλλά και σε τουρκικά μέσα. Είναι χαρακτηριστικό πως κανένα μέσο ενημέρωσης στην Ελλάδα δεν έχει αναλυτικά ασχοληθεί με την σημασία της εξέλιξης, ενώ την ίδια ώρα τουρκικά ΜΜΕ επιχαίρουν για την τουρκική επιτυχία.

Η Άγκυρα έχει υποβάλει αίτηση συμμετοχής σε ένα αμυντικό σχέδιο της ΕΕ, το οποίο προβλέπει στρατιωτική συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, ανέφερε η γερμανική εφημερίδα Welt am Sonntag την Κυριακή, επικαλούμενη διπλωματικές πηγές. Σύμφωνα δε με πληροφορίες, η συμμετοχή της Τουρκίας στο σχέδιο έχει τις ευλογίες του Βερολίνου, δεδομένου ότι η πρόταση και το σχετικό αίτημα υποβλήθηκαν κατά την διάρκεια της προεδρίας της Γερμανίας στην ΕΕ, το δεύτερο εξάμηνο του 2020.

Η Τουρκία την περασμένη εβδομάδα υπέβαλε αίτηση συμμετοχής στο σχέδιο κοινής πολιτικής ασφάλειας και άμυνας (PESCO) στις Κάτω Χώρες, το οποίο συντονίζει το πρόγραμμα, ανέφεραν οι πηγές, δείχνοντας πως η πρόθεση της Άγκυρας επισημοποιείται.

Η Deutsche Welle επικαλούμενη την Welt επισημαίνει: Είναι πιθανό οι χώρες εκτός ΕΕ να συμμετέχουν σε έργα, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούν ορισμένα πολιτικά, νομικά και οικονομικά κριτήρια. Στην κορυφή αυτών των κριτηρίων είναι η προϋπόθεση ότι η εν λόγω χώρα θα πρέπει να μοιράζεται τις αξίες της ΕΕ, να ενεργεί στο πλαίσιο των αρχών των σχέσεων καλής γειτονίας με τις χώρες της ΕΕ και να μην λαμβάνει μέτρα που θα έρχονταν σε σύγκρουση με κοινά συμφέροντα ασφάλειας και άμυνας. Η PESCO πραγματοποιείται σε συνεργασία με 24 κράτη μέλη της ΕΕ.

Η Άγκυρα επιδιώκει να βελτιώσει τη στρατιωτική της ικανότητα με τη συμμετοχή της στο έργο 1 δισεκατομμυρίου ευρώ, το οποίο πέρυσι η Γερμανία πρότεινε να ανοίξει για χώρες εκτός ΕΕ.

Το έργο PESCO που ιδρύθηκε το 2017 παρέχει στα κράτη μέλη ανάπτυξη αμυντικών δυνατοτήτων μέσω συνεργασίας με άλλες χώρες, καθώς και τη δυνατότητα διεξαγωγής ασκήσεων επιχειρησιακής ετοιμότητας.

“Ελπίζουμε ότι η συνεργασία με την Τουρκία στο πλαίσιο της PESCO – εκτός από τη βελτίωση της συνεργασίας (της χώρας) με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ – θα επιτύχει την εξομάλυνση με την Κύπρο και την Ελλάδα”, ανέφερε στις διπλωματικές πηγές.  

Η έκθεση σχετικά με την αίτηση της Τουρκίας στην PESCO φθάνει καθώς οι σχέσεις Τουρκίας-ΕΕ προσπαθούν να εξομαλυνθούν στην ανατολική Μεσόγειο, όπου η Τουρκία είναι κλειδωμένη σε διαμάχες με την Ελλάδα και την Κύπρο για πόρους υδρογονανθράκων.

Γιατί κρατήθηκε κρυφό το σχέδιο στην Αθήνα;

Στη συνάντηση των υπουργών Άμυνας των χωρών της ΕΕ που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις αρχές Μαΐου, δόθηκε άδεια για τις ΗΠΑ, τον Καναδά και τη Νορβηγία να συμμετάσχουν στο έργο στο οποίο η Τουρκία ήθελε να συμμετάσχει. Τα έργα PESCO μπορούν να εκτελεστούν με τη συμμετοχή όλων ή μερικών από τις συμμετέχουσες χώρες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (με επικεφαλής τον Σαρλ Μισέλ που επισκέφθηκε πρόσφατα την Άγκυρα) είναι επίσης υπεύθυνο για τον έλεγχο κατά πόσον χώρες εκτός ΕΕ που θέλουν να συμμετάσχουν στο έργο πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις. Ιδρύθηκε το 2017, η PESCO παρέχει στις χώρες μέλη του έργου την ευκαιρία να αναπτύξουν τις αμυντικές τους δυνατότητες σε συνεργασία, να διεξάγουν επιχειρησιακή ετοιμότητα και να αυξήσουν τη συμβολή των στρατιωτικών δυνάμεων. Στο πλαίσιο της PESCO, υπάρχουν 46 έργα, ένα από τα οποία έχει ολοκληρωθεί και 46 σε εξέλιξη, σε τομείς όπως εκπαίδευση, συστήματα σχηματισμού γης, θαλάσσια και αεροπορικά συστήματα και ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.

Ποια θα είναι η αντίδραση της Κύπρου και της Ελλάδας;

Λαμβάνοντας υπόψη τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο πέρυσι, είναι ερώτημα ποια θα είναι η αντίδραση της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας στην αίτηση της Τουρκίας να συμμετάσχει στο κοινό αμυντικό σχέδιο της ΕΕ. Μιλώντας στην εφημερίδα Welt am Sonntag , διπλωμάτες που δεν ήθελαν να κατονομαστούν, είπαν: «Ελπίζουμε ότι η συνεργασία με την Τουρκία στο πλαίσιο της PESCO θα οδηγήσει σε ομαλοποίηση μεταξύ Τουρκίας, Κύπρου και Ελλάδας, καθώς και στη βελτίωση της συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και ΝΑΤΟ. “

Η PESCO στοχεύει στη βελτίωση της κινητικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας και στην αντιμετώπιση της αδυναμίας σε αυτούς τους τομείς. Το έργο, το οποίο καλύπτει τη μεταφορά και την κινητικότητα στρατιωτικών μονάδων και οχημάτων και εξοπλισμού στην Ευρώπη, είναι μόνο ένα από τα 46 έργα PESCO που φέρεται να εφαρμόζονται, συμπεριλαμβανομένης της Τουρκίας. Η Γερμανία συντονίζει έξι από αυτά τα 46 έργα.

Πηγή: DW, Reuters, AFP / ETO, EC