Politico: Ο Μητσοτάκης προλογίζει τον Κουρτζ για το βραβείο ελευθερίας των ΜΜΕ – Σφοδρές επικρίσεις στον Αυστριακό καγκελάριο
Εν μέσω πολιτικών σκανδάλων αλλά την κριτική για τον τρόπο διαχείρισης του Τύπου, ο Αυστριακός καγκελάριος Sebastian Kurz, ο οποίος αξιοποίησε τη δύναμη των social media για να ανέβει στην εξουσία, επιχειρεί τώρα να επανακτήσει το χαμένο έδαφος και να ξαναχτίσει το πολιτικό του αφήγημα.
Ο Kurz πρόκειται να ταξιδέψει την Τρίτη στο Μόναχο, όπου θα βραβευτεί με το «Βραβείο Ελευθερίας των ΜΜΕ» από έναν Γερμανό εκδότη. Όπως αναφέρει το Politico, για τον Kurz, 34 ετών, του οποίου ο προσωπικός φωτογράφος τροφοδοτεί το Instagram και το Facebook με εικόνες από κάθε κίνησή, η εκδήλωση είναι αποθέωση του PR (προηγούμενοι παραλήπτες του βραβείου από την Weimer Media Group περιλαμβάνουν τους Mikhail Gorbachev και Jean-Claude Γιούνκερ).
- Μάλιστα σύμφωνα με το δημοσίευμα λίγο μετά το μεσημεριανό γεύμα, ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα προλογίσει τον αυστριακό φίλο του κατά τη διάρκεια μιας ζωντανής τελετής στα πολυτελή Βαυαρία Film Studios του Μονάχου.
Οι επικριτές του χαρακτηρίζουν το όλο σκηνικό τόσο γνήσιο τόσο γνήσιο όσο αυτό της Πύλης του Βρανδεμβούργου που ένας άλλος διάσημος Αυστριακός – θρύλος του Χόλιγουντ Μπίλι Γουάιλντερ – δημιούργησε για την ταινία του “One, Two, Three” (μια πολιτική κωμωδία στην οποία τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται).
Πολύ μακριά από την προώθηση της «ελευθερίας της έκφρασης, του πολιτικού διαλόγου και της δημοκρατίας», όπως διαβάζει κάποιος στην αναφορά των βραβείων, οι επικριτές του Kurz επιπλέον λένε ότι προσπάθησε να υπονομεύσει συστηματικά τα αυστριακά μέσα ενημέρωσης μέσω ενός συνδυασμού οικονομικών πιέσεων, ελέγχου πρόσβασης και εκφοβισμού.
Ο Kurz «δεν αποδέχεται ότι οι δημοσιογράφοι στέκονται στην άλλη πλευρά του φράχτη, ότι η δουλειά τους είναι να ελέγχουν τα γεγονότα και να αναφέρουν», δήλωσε ο Helmut Brandstätter, ένας βετεράνος Αυστριακός δημοσιογράφος που έφυγε από το επάγγελμα το 2019 για να εκλεγεί βουλευτής στο φιλελεύθερο κόμμα “Νέος”.
- «Η κατευθυντήρια αρχή είναι να μην αποδεχόμαστε ότι η δημοσιογραφία είναι έλεγχος της εξουσίας, διότι, σύμφωνα με τον ίδιο, η δημοσιογραφία θα πρέπει να περιλαμβάνει μόνο τη μετάδοση επίσημων ανακοινώσεων».
Πρόκειται για ένα παρόμοιο μοντέλο που ακολουθούν οι αυτοαποκαλούμενοι «φιλελεύθεροι δημοκράτες» της Κεντρικής Ευρώπης – από την Πολωνία έως την Ουγγαρία, τη Σλοβενία και την Τσεχική Δημοκρατία – και το οποίο βασίστηκε στην υπονόμευση της κριτικής από τα μέσα ενημέρωσης.
Η Αυστρία από τον πόλεμο και μετά έχει ακολουθήσει τις φιλελεύθερες πολιτικές παραδόσεις της Δυτικής Ευρώπης, με τη δημοκρατία της να υποστηρίζεται από έναν ελεύθερο τύπο. Το αν αυτή η ιστορία θα κάνει το αλπικό έθνος πιο ανθεκτικό σε μια αυταρχική στροφή είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Ωστόσο, η πορεία της χώρας προκαλεί ήδη ανησυχία σε ορισμένα σημεία. φέτος, η Αυστρία κατέγραψε τη χαμηλότερη επίδοση στην ετήσια βαθμολογία της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης από τους “Reporters Without Borders”, η οποία κυκλοφόρησε τον Απρίλιο.
- Το κύριο εργαλείο της κυβέρνησης για την επιβράβευση των συμμάχων της στα ΜΜΕ είναι η γενναιόδωρη χρηματοδότηση. Ο συνασπισμός του Kurz , ο οποίος περιλαμβάνει το κόμμα του και τους Πράσινους, διέθεσε πρόσφατα 210 εκατομμύρια ευρώ για δαπάνες στα ΜΜΕ έως το 2024.
Στο παρελθόν, τα περισσότερα από αυτά τα χρήματα έχουν δαπανηθεί για τη διαφήμιση, ενώ επικριτές κάνουν λόγο και για κρυφή επιδότηση για τα ισχυρά ταμπλόιντ της χώρας, τα οποία υποστηρίζουν τον Kurz και έχουν λάβει τα περισσότερα χρήματα. Πέρυσι, ξοδεύτηκαν 47 εκατομμύρια ευρώ για τέτοιου είδους διαφημίσεις τριπλασιάζοντας το ποσό της δαπάνης από την προηγούμενη κυβέρνηση.
- «Αυτές οι ροές χρημάτων μου θυμίζουν τα πρώτα χρόνια της [Ουγγρικής] κυβέρνησης Fidesz», δήλωσε ο Μιλάνο Νις, ο οποίος είναι επικεφαλής έρευνας για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη στο Γερμανικό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων, ένα think tank με έδρα το Βερολίνο. Τέτοιες τακτικές, κοινές στην περιοχή, εμφανίζονται στο πνεύμα «εάν κάτι δεν απαγορεύεται, επιτρέπεται», πρόσθεσε ο Νις.
Το γραφείο του Kurz απέρριψε τα σχόλια του άρθρου. Την περασμένη εβδομάδα, στην Παγκόσμια Ημέρα Τύπου, ο Kurz έγραψε μάλιστα στο Twitter ότι η ελευθερία του Τύπου και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης ήταν «σημαντικοί πυλώνες της φιλελεύθερης δημοκρατίας μας».
«Ως ομοσπονδιακή κυβέρνηση, η υποστήριξή μας για την ελευθερία του Τύπου και των μέσων ενημέρωσης είναι απεριόριστη», πρόσθεσε.
Προς έκπληξη ακόμη και των συμμαχικών ιδιωτικών ΜΜΕ ο Kurz ήταν λιγότερο γενναιόδωρος με τα δημόσια μέσα ενημέρωσης της Αυστρίας. Η κυβερνητική απόφαση να τερματίσει την εκτύπωση νομικές ανακοινώσεις στο δημόσιο Wiener Zeitung υπονομέυει ίσως το μέλλον αυτής της εφημερίδας, η οποία ιδρύθηκε το 1703 και είναι μια από τις παλαιότερες στον κόσμο.
Το ORF, ο κρατικός ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός με τμήμα ειδήσεων που συχνά επικρίνει την κυβέρνηση, βρίσκεται σε σταθερή οικονομική βάση, χάρη στο χρηματοδοτικό της συνδυασμό υποχρεωτικών τελών αδειών από θεατές και διαφημίσεις. Ωστόσο, οι δημοσιογράφοι που εργάζονται εκεί λένε ότι ο ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός, η κύρια πηγή πληροφοριών για τους περισσότερους Αυστριακούς, αντιμετωπίζει επίμονες παρεμβάσεις από την κυβέρνηση. Πολλοί φοβούνται ότι ο Kurz θα χρησιμοποιήσει το ORF … στις επόμενες εκλογές.
- «Υπήρξαν κρίσιμες φάσεις στο παρελθόν, αλλά δεν ήταν ποτέ τόσο κακή όσο είναι τώρα», δήλωσε ένας ανώτερος δημοσιογράφος του ORF που ζήτησε να μην κατονομαστεί λόγω φόβου για αντίποινα.
Μάλιστα η πρόσφατη δημοσίευση ανταλλαγών εσωτερικών κειμένων του Kurz έχει αποκαλύψει τις προθέσεις του να κατευθύνει τα μέσα ενημέρωσης. Οι επικριτές του Kurz λένε ότι το μόνο πράγμα που είναι απεριόριστο σχετικά με την προσέγγιση του καγκελάριου στα μέσα ενημέρωσης είναι η επιθυμία του να τα επηρεάσει.
- Οπλισμένος με έναν γενναιόδωρο προϋπολογισμό και επιτελείο 80 ατόμων που περιλαμβάνει συγγραφείς, φωτογράφους, βιντεογράφους και ειδικούς δημοσίων σχέσεων, η επικοινωνιακή ομάδα του Kurz είναι μεγαλύτερη από πολλές αυστριακές αίθουσες ειδήσεων. Εκτός από την προώθηση του καγκελάριου και της κυβέρνησής του, η ομάδα εξυπηρετεί έναν άλλο σκοπό επείγουσας ανάγκης: να εξαλείψει την κριτική κάλυψη του τύπου.
Ο Kurz δεν είναι ο πρώτος αυστριακός καγκελάριος που παρεμβαίνει στη λειτουργία του Τύπου ή χρηματοδοτεί φίλια μέσα μέσω κρατικών διαφημίσεων. Ωστόσο, οι Αυστριακοί συντάκτες αναφέρουν ότι αυτές οι πρακτικές έχουν ενταθεί σε βαθμό που δεν έχουν δει ποτέ.
Εν τω μεταξύ, τρέχει ένα πλήθος ερευνών σχετικά με κυβερνητική διαφθορά και έχουν προκαλέσει μια σταθερή ροή ενοχλητικών αποκαλύψεων σχετικά με τους συνεργάτες του Kurz, συμπεριλαμβανομένης της ανακάλυψης περισσότερων από 2.000 πορνογραφικών εικόνων στο iPhone ενός στενού συνεργάτη του Kurz.
Όλα αυτά δείχνουν γιατί το ταξίδι του Kurz στη Γερμανία είναι τόσο σημαντικό. Το βασικό κίνητρο του Kurz είναι να βελτιώσει την εικόνα του στους Αυστριακούς ως πολιτικός διεθνούς φήμης. Και παρόλο που ορισμένα γερμανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης τον βλέπουν με κριτικό μάτι συνολικά η προβολή του καγκελάριου ήταν θετική, κατά καιρούς.
- Ο Wolfram Weimer, ο Γερμανός εκδότης πίσω από το βραβείο μέσων ενημέρωσης του Kurz, δήλωσε ότι οι Χριστιανοδημοκράτες της Merkel, που βρίσκονται πίσω από τους Πράσινους σε πολλές δημοσκοπήσεις, “ζηλεύουν” την κυριαρχία που έχει επιτύχει ο Kurz στην Αυστρία. Παρά τις πρόσφατες δυσκολίες, το κόμμα του εξακολουθεί να έχει άνετο προβάδισμα στις κάλπες.
Με άλλα λόγια, για τους Γερμανούς συντηρητικούς, ο Kurz αντιπροσωπεύει τόσο το τι ήταν κάποτε όσο και τι θα μπορούσε να είναι και πάλι.
Ο Weimer είπε ότι η οργάνωσή του ήταν πρόθυμη να αναγνωρίσει τον Kurz για το ρόλο που έπαιξε ως «γεφυροποιός» μεταξύ της Ανατολικής και της Δυτικής Ευρώπης. Όσον αφορά τα σκάνδαλα διαφθοράς που περιβάλλουν την κυβέρνηση και τη μεταχείριση των ΜΜΕ από τον Kurz, ο Weimer, ο οποίος είναι διαχειριστής ενός μικρού ομίλου ΜΜΕ, δήλωσε ότι δεν έχει ασχοληθεί πραγματικά με τις λεπτομέρειες στα «εγχώρια αυστριακά ζητήματα».
«Αυτά είναι πράγματα για τα οποία δεν ξέρω πραγματικά ή – για να είμαι ειλικρινής – δεν ενδιαφέρομαι», είπε χαρακτηριστικά.