Καρέ καρέ το “θερμό επεισόδιο” Δένδια – Τσαβούσογλου – Πώς ξεκίνησε, πού διαφώνησαν οι δύο υπουργοί (vid)

Mεβλούτ Τσαβούσογλου και Νίκος Δένδιας μετά τα καλά λόγια που αντήλλαξαν, κατά τη διάρκεια των δηλώσεών τους, μετά τη συνάντηση των δύο αντιπροσωπειών επιδόθηκαν σε ένα πρωτόγνωρο διπλωματικό επεισόδιο on air στην ‘Αγκυρα. Σημειώνεται ότι μετά το «θερμό επεισόδιο», δεν δόθηκε ο λόγος σε εκπροσώπους του Τύπου.

Τέλος, υπήρξε πρόσκληση του κ. Δένδιας στον κ. Τσαβούσογλου να επισκεφθεί την Αθήνα και να προετοιμαστεί συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν.

Ο Νίκος Δένδιας ενόχλησε τον Τούρκο ομόλογό του, καθώς παίρνοντας τον λόγο επέπληξε την Αγκυρα για παραβατικές συμπεριφορές στο Αιγαίο και για fake news σχετικά με το μεταναστευτικό, τονίζοντας ότι η Τουρκία δεν συμμορφώνεται με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο της θάλασσας, φέρνοντας ως παράδειγμα το τουρκολιβυκό μνημόνιο.

Αμέως ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου πήρε τον λόγο και απάντησε λέγοντας πως στην πρωτολογία του δεν έκανε προκλητικές δηλώσεις, αλλά ο Ελληνας ΥΠΕΞ το έπραξε και ότι δεν τις δέχεται. «Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε ότι η Τουρκία παραβιάζει τα δικαιώματα της Ελλάδας στο Αιγαίο. Είναι ένα θέμα που το συζητούμε μεταξύ μας, αλλά αν έρχεται εδώ και το θέτετε ενώπιον του Τύπου, είμαι υποχρεωμένος να απαντήσω. Οσο για τα μειονοτικά εμείς αποδεχόμαστε ως Ρωμιούς τους Ελληνες της Κωνσταντινούπολης, εσείς δεν αποδέχεστε την τουρκική ταυτότητα της μειονότητας στην Ελλάδκαι αυτό συνιστά καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» ισχυρίστηκε. Ως προς το θέμα προσφυγής στη Χάγη, είπε ότι είναι ένας δικαστικός μηχανισμός, ενώ ως προς το προσφυγικό, είπε πως δεν θέλει να πει ενώπιον του Τύπου ότι η Ελλάδα είχε μηχανισμό push back 80.000 ψυχών.

Ο κ. Δένδιας ανταπάντησε λέγοντας ειρωνικά:

• «Σε ευχαριστώ αγαπητέ Μεβλούτ που μου επιτρέπεις εσύ να απαντήσω. Οι συνεργάτες σου φαντάζομαι είναι βασιλικότεροι του βασιλέως. Η Τουρκία έχει παραβιάσει το Διεθνές Δίκαιο στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Και όχι μόνο αυτό αλλά και έχει παραβιάσει κυριαρχικά δικαιώματα. Εχει κάνει πάνω από 400 πτήσεις πάνω από ελληνικό έδαφος. Οσο για τη μειονότητα, είναι μουσουλμανική, δεν το λέμε εμείς, το λέει η συνθήκη της Λωζάνης. Αρέσει, δεν αρέσει στην Τουρκία, αυτό λέει, ισχύει και θα ισχύει. Οσο για τη σύμβαση της θάλασσας, αν η Τουρκία θέλει να γίνει μέλος της ΕΕ θα πρέπει να αποδεχθεί και το Δίκαιο της θάλασσας. Οσον αφορά το μεταναστευτικό, ο κ. Δένδιας είπε ότι «ειδικά μετά τα γεγονότα του Φεβρουαρίου και του Μαρτίου, η Τουρκία δεν θα έπρεπε να κάνει μάθημα στην Ελλάδας. Η νέα σελίδα προϋποθέτει αντίληψη, να δει κανείς τι κάνει λάθος και τι σωστό». Τέλος ο κ. Δένδιας πρότεινε να μην συνεχίσουν «αυτόν τον ατέρμονο διάλογο για πράγματα που ξέρουμε ότι διαφωνούμε, αλλιώς θα χαλάσουμε ό,τι ξεκινήσαμε».

Ωστόσο ο Μ. Τσαβούσογλου ανταπάντησε. Δεν άφησε να πέσει η αιχμή για το δικαίωμα της απάντησης Δένδια, λέγοντας πως

• «φυσικά είναι ελεύθερη η έκφραση γνώμης στην Τουρκία». Πρόσθεσε δε ότι αν επικαλείται κανείς τη συνθήκη της Λωζάνης πρέπει να δει και το θέμα της αποστρατιωτικοποίησης μερικών νησιών. «Λέτε μόνο αυτά που σας συμφέρουν» είπε. Οπως υποστήριξε «στην Ανατ. Μεσόγειο οι διερευνητικές διαδικασίες της Τουρκίας ήταν πλήρως νόμιμες. Γενικότερα στο θέμα της Αν. Μεσόγειου εμείς εμμένουμε στον δίκαιο διαμοιρασμού». «Ως προς το Αιγαίο υπάρχει και το θέμα του εναέριου χώρου. Αναφέρεστε σε αυτά που σας συμφέρουν αλλά όχι στο ζήτημα της αποστρατικοποίησης που αναφέρει η συνθήκη της Λωζάνης», πρόσθεσε.

Ο κ. Δένδιας ανταπάντησε:

• «Θα ήθελα να πω ξεκάθαρα ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μια θετική ατζέντα. Αυτό όμως δεν σημαίνει εγκατάλειψη των πάγιων θέσεων και των θέσεων της ΕΕ», είπε μεταξύ άλλων.

«Θέσατε θέμα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών. Γιατί υπάρχει στρατός στα νησιά; Υπάρχει γιατί απειλούνται από κάπου. Κοστίζει χρήματα ο στρατός. Ως προς το θέμα των 6-10 μιλίων ξεκινά από το 1930, η Τουρκία διαμαρτυρήθηκε για πρώτη φορά το 1975, μετά από μισό αιώνα» είπε μεταξύ άλλων. «Ελπίζω η αντιπαράθεση να μην σε οδήγησε να ματαιώσεις την πρόσκληση για δείπνο. Πεινάω εξαιρετικά» κατέληξε χαμογελώντας ο κ. Δένδιας.

Ωστόσο, ο Τσαβούσογλου επέλεξε να το συνεχίσει:

• «Αμοιβαία κατανόηση σημαίνει να μπούμε ο ένας στα παπούτσια του άλλου. Αν συνεχίσουμε έτσι δεν θα μπορέσουμε να λύσουμε τις μεταξύ μας διαφορές».

Το κλίμα αρχικά ήταν καλό. Κατά τις δηλώσεις του ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου γνωστοποίησε ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πρότεινε να πραγματοποιηθεί Σύνοδος για το θέμα της Αν. Μεσογείου. «Ο αξιότιμος πρόεδρος της Δημοκρατίας μας πρότεινε να πραγματοποιηθεί Σύνοδος για το θέμα της Αν. Μεσογείου», γνωστοποίησε ο Τσαβούσογλου κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του.

Αρχικά, ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ανέφερε:

«Χαίρομαι που οι συναντήσεις πραγματοποιούνται ειλικρινά σε θετική ατμόσφαιρα. Πιστεύω ότι τα προβλήματα θα επιλυθούν μέσω εποικοδομητικού διαλόγου», είπε, υποστηρίζοντας ότι οι προκλητικές δηλώσεις πρέπει να αποφεύγονται.

Μεταξύ άλλων, ο Τούρκος ΥΠΕΞ υπογράμμισε ότι «υφίστανται διαφορές στο Αιγαίο», ωστόσο, σε άλλο σημείο τόνισε ότι και οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν να συνεργάζονται για τη βελτίωση των σχέσεών τους. Ο κ. Τσαβούσογλου αναφέρθηκε στην πενταμερή που θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη για το Κυπριακό. «Επιβεβαιώσαμε με τον Νίκο σήμερα ότι θα συναντηθούμε στη Γενεύη στο τέλος του μήνα. Είναι σημαντικό για όλους να έρθουν σε αυτήν τη συνάντηση με ανοιχτές ιδέες».

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου έκανε και επίθεση φιλίας στον Ελληνα ΥΠΕΞ:

• «Κύριε υπουργέ, σας αποκαλώ κ. Δένδια, σε αποκαλώ Νίκο, έχουμε προσωπική φιλία από το 2003 όταν ήμασταν στο Συμβούλιο της Ευρώπης και με είχες στηρίξει με πολύ ικανοποιητικό τρόπο».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Νίκος Δένδιας ο οποίος τον ευχαρίστησε που θύμισε το πώς πρωτογνωρίστηκαν.

Ο κ. Δένδιας μετέφερε τις ευχές του Ελληνα πρωθυπουργού για το Ραμαζάνι και συμπλήρωσε:

• «Η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στο ζήτημα της θρησκευτικής ελευθερίας», θυμίζοντας ότι το μουσουλμανικό τέμενος ιδρύθηκε τον περασμένο Νοέμβριο στην Αθήνα, τα εγκαίνια του οποίου θα γίνουν αμέσως μετά την πανδημία. Ο κ. Δένδιας τόνισε ότι χαιρετίζει την επανέναρξη των συνομιλιών Ελλάδος και Τουρκίας, με στόχο την ειρηνική συνύπαρξη επί τη βάσει του διεθνούς δικαίου.

Ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι η απειλή πολέμου συνιστά στάση που αντίκειται με το χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και δεν συνάδει με την καλή γειτονία και πως η Τουρκία συνεχίζει να μην αποδέχεται το Δίκαιο της Θάλασσας.

Εκανε λόγο για «εκτεταμένες συνομιλίες, ανοιχτές και ειλικρινείς» και σημείωσε πως κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκαν μια σειρά από περιφερειακά και διμερή θέματα, καθώς και μια σειρά από προτάσεις προκειμένου να αναβιώσουν πρωτοβουλίες για οικονομική συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών.

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών έκανε λόγο για μια “θετική ατζέντα οικονομικών θεμάτων για να προχωρήσουμε τις σχέσεις μας μπροστά” και “να αλλάξουμε το κλίμα που υπάρχει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις”.

Υπογράμμισε όμως ότι “αναγκαία προϋπόθεση είναι η αποκλιμάκωση και η αποφυγή ενεργειών και δηλώσεων που δυναμιτίζουν το κλίμα”.

• “Η Ελλάδα υποστηρίζει την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας, εφόσον αυτή το επιθυμεί”, σημείωσε, υπογραμμίζοντας όμως ότι απαράβατος όρος είναι ο σεβασμός στις αρχές και τις αξίες της ΕΕ.

Όσον αφορά την επικείμενη πενταμερή για το Κυπριακό τόνισε την ανάγκη “όλες οι πλευρές θα προσέλθουν σ’ αυτή με εποικοδομητικό πνεύμα” ενώ επεσήμανε πως μόνη αποδεκτή λύση είναι η “διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, αυτή που στηρίζουν όλοι οι διεθνείς παράγοντες”

Αναφορικά με το μεταναστευτικό, ο κ. Δένδιας επεσήμανε ότι συμφώνησε με τον Τούρκο ομόλογό του ότι πρόκειται για “ευρωτουρκικό ζήτημα” και υπογράμμισε την ανάγκη η Τουρκία να τηρεί τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη δήλωση του 2016, ενώ υπενθύμισε την εργαλειοποίηση μεταναστευτικού στον Έβρο πέρσι.

Ανέφερε ακόμη ότι μια αντιστροφή της απόφασης της Τουρκίας να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί θα ήταν “προς το συμφέρον της Τουρκίας αλλά και της εικόνας της διεθνώς”.

• “Ελλάδα και Τουρκία είναι προορισμένες να ζουν μαζί σε μια περιοχή με πολλά σύνθετα προβλήματα”, τόνισε. Είναι προς συμφέρον και των δύο χωρών να συνεργαστούμε στα πλαίσια της καλής γειτονίας για την ασφάλεια, την ευημερία και την ειρήνη. Δεν αγνοούμε την πραγματικότητα ξέρουμε ότι έχουμε πολύ δρόμο αλλά μπορούμε να κάνουμε ένα πρώτο βήμα σήμερα”.

Ο κ. Δένδιας τόνισε με νόημα ότι στόχος είναι επίσης η αποκλιμάκωση και αποφυγή παραβατικών ενεργειών, οι οποίες εντάθηκαν το τελευταίο διάστημα. Επανέλαβε ότι στην Ελλάδα υπάρχει μουσουλμανική μειονότητα, αυτή είναι η άποψη της συνθήκης της Λωζάνης. Ζήτησε επίσης να αποφεύγονται fake news που δυναμιτίζουν το κλίμα όπως αυτά που διακινήθηκαν το τελευταίο διάστημα από συγκεκριμένους κύκλους.

Εχουμε να κερδίσουμε πολλά από την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ τόνισε ακόμη και πρόσθεσε ότι η Ελλάδα διάκειται θετικά στο θέμα των ελεύθερων θεωρήσεων, αλλά υπό τον απαράβατο όρο του σεβασμού των ευρωπαϊκών κεκτημένων που περιλαμβάνουν το σεβασμό των συνόρων και της εδαφικής ακεραιότητας. Υπενθύμισε δε ότι στο τραπέζι της ΕΕ υπάρχει το ενδεχόμενο λήψης μέτρων σε περίπτωση παράβασης τέτοιων αρχών.

Η επίσκεψη του Νίκου Δένδια στην ‘Αγκυρα θα ολοκληρωθεί το βράδυ με την παράθεση προς τιμή του, από τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, δείπνου καταλύσεως της νηστείας «ιφτάρ», λόγω της έναρξης του ραμαζανιού.

Υπενθυμίζεται ότι ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών είχε προηγουμένως συνάντηση και με τον Τούρκο Πρόεδρο, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, παρουσία και του Μεβλούτ Τσαβούσογλου.