Χαλβατσιώτης στο libre: Καθυστέρησαν πολύ το self test – Τι έπρεπε να έχει γίνει για το τρίτο κύμα

Η πίεση που υφίστανται τα νοσοκομεία όλης της χώρας αλλά ιδιαίτερα της Αττικής κατά τη διάρκεια του 3^ου κύματος της πανδημίας του κοροναϊού είναι δραματική. Σε πολλά από τα νοσοκομεία μας έχει ξεπεραστεί εδώ και αρκετές ημέρες η δυνατότητα νοσηλείας και δημιουργίας νέων κλινών, ακόμα και ράντζων…

Το libre μίλησε με τον Παναγιώτη Χαλβατσιώτη, Αναπληρωτή Καθηγητή Παθολογίας Σακχαρώδη Διαβήτη στο Πανεπιστημιακό Γ.Ν.Α. «Αττικόν», με αφορμή το «δειλό μήνυμα αισιοδοξίας», το οποίο έστειλε η Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, Βάνα Παπαευαγγέλου, στην τελευταία ενημέρωση από το υπουργείο Υγείας, για σχετική μείωση των νέων εισαγωγών στην εφημερία του νοσοκομείου «Αττικόν».

Εκτός όμως, από τις εισαγωγές περιστατικών Covid και τη δυνατότητα νοσηλείας τους, ο Καθηγητής Παθολογίας αναφέρθηκε στο εργαλείο της αυτοδιάγνωσης και την αργοπορημένη άφιξή του στη χώρα μας, αλλά και στα αργά αντανακλαστικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως προς τις αποφάσεις για την προμήθεια εμβολίων και τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών που στάθηκε εμπόδιο στην αποτελεσματική εμβολιαστική κάλυψη των χωρών της ΕΕ, γεγονός που πληρώνουμε τώρα ακριβά, με το βαρύ σε απώλειες τρίτο κύμα της πανδημίας.

–Ποια είναι η εικόνα που έχετε εσείς από το Αττικόν σχετικά με τη μείωση ή τη σταθεροποίηση των νέων καθημερινών εισαγωγών κρουσμάτων Covid; Υπάρχει αυτή τη στιγμή περιθώριο αισιοδοξίας; 

«Η αλήθεια είναι ότι παρατηρήσαμε μία σταθεροποίηση ως προς τα ημερήσια κρούσματα, τις προηγούμενες 2 ημέρες, αλλά αυτό δεν ξέρουμε πόσο σχετίζεται με τη διαχείριση της κρίσης. Η κρίση, κατά τη γνώμη μου, έχει τρία επίπεδα: το ένα αφορά την πρόληψη νέων κρουσμάτων, το δεύτερο αφορά την καταγραφή του πραγματικού αριθμού των νέων κρουσμάτων και το τρίτο αφορά τη διαχείριση αυτών που έχουν νοσήσει. Είναι διαφορετικές αυτές οι τρεις καταστάσεις μεταξύ τους».

Η διαχείριση των νοσούντων

«Το αν εμείς ως νοσοκομείο έχουμε αρκετά κρεβάτια στην εντατική ή σε θαλάμους είναι ένα θέμα που αυτή τη στιγμή το παλεύει το σύστημα ολόκληρο. Για παράδειγμα, έλαβα, την Παρασκευή, ένα έγγραφο -επειδή είμαι πρόεδρος στο Ελπίς- να «βρούμε» 30 κρεβάτια στο νοσοκομείο για να τα διαθέσουμε για ασθενείς με κοροναϊό. Αυτό σημαίνει ότι είχαμε 81 κρεβάτια και τα κάναμε 111 επίσης αυτό σημαίνει ότι η αύξηση των κρουσμάτων είναι τέτοια που ξεπερνάει το 30% για να υπάρχει από το νοσοκομείο μία τέτοιου είδους απαίτηση. Αν έχουμε ένα νοσοκομείο που από τα 200 κρεβάτια τα 120 είναι για ασθενείς Covid αυτό είναι μία κατάσταση η οποία πλέον δεν αλλάζει, διότι τα κρούσματα αυτά ήδη μολύνθηκαν, ήδη επώασαν τη νόσο και ήδη βάρυναν. Μία παράμετρος, λοιπόν, που πρέπει να αντιμετωπιστεί είναι ποια είναι η δυνατότητα του Συστήματος Υγείας να καλύψει τις ανάγκες των νοσούντων». 

Το μοντέλο της πρόβλεψης

«Το δεύτερο επίπεδο αφορά το να γνωρίζουμε τι θα συμβεί τις επόμενες 10 μέρες. Αν θεωρήσουμε ότι ο χρόνος επώασης είναι περίπου μία εβδομάδα, και με τα στοιχεία που μας δίνει η ανάλυση λυμάτων, μπορούμε να υπολογίσουμε πόσα ενεργά κρούσματα έχουμε αλλά και πόσοι από αυτούς θα χρειαστούν νοσηλεία, με βάση το στοιχείο ότι ένα ποσοστό 10% των κρουσμάτων φτάνει στο νοσοκομείο. Με βάση αυτά, θα αναμένουμε ότι τις επόμενες 10 ημέρες θα χρειαστούμε συγκεκριμένο αριθμό κρεβατιών στα νοσοκομεία. Αυτή είναι μία σημαντική παράμετρος η οποία, όταν γνωρίζουμε με ακρίβεια τα νούμερα και ποια είναι η επίπτωση σχετικά με το προηγούμενο χρονικό διάστημα, μας επιτρέπει να προβλέψουμε και να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα». 

Η πρόληψη των νέων κρουσμάτων

«Το άλλο επίπεδο αφορά την πρόληψη των νέων κρουσμάτων, όπου εκεί αποκλειστικά το προηγούμενο χρονικό διάστημα έχει δοθεί μεγάλη βαρύτητα στα περιοριστικά μέτρα»…

–Τώρα, όμως, προστίθεται self testing. Ποια η γνώμη σας για την δυνατότητα να είναι αποτελεσματικό αυτό το μέτρο, με όσα έχουν ανακοινωθεί έως τώρα;

«Η αυτοδιάγνωση, το self test από μόνο του δεν είναι σίγουρο ότι μπορεί να αποδώσει σαν μέτρο. Δηλαδή, χωρίς τη φροντίδα κάποιου που ξέρει. Ακόμα και για το τεστ κυήσεως, η γυναίκα πηγαίνει στο γυναικολόγο όταν βγει θετικό. Το self test όταν βγει θετικό τι κάνει ο πολίτης; Πηγαίνει στο νοσοκομείο στην ουρά; 

Το self test είναι πάρα πολύ απλό και προσωπικά ήμουν και είμαι υπέρ της χρήσης του σε μεγάλη έκταση, γιατί με αυτό τον τρόπο κάνεις πραγματική ιχνηλάτηση και διαπιστώνεις το πρόβλημα. Το προηγούμενο διάστημα, μας ανακοίνωναν ότι είχαμε μόνο 1.000 κρούσματα, ενώ από τις ανακοινώσεις των ειδικών της αναλυτικής χημείας υπολογιζόταν από τα λύματα ότι έχουμε 60.000 κρούσματα και αναρωτιόμασταν όλοι πού βρίσκεται το σωστό και πού το λάθος… Αν κάποιος είναι μολυσμένος αλλά συμπτωματικός και δεν το ξέρει, προφανώς, θα συνεχίσει να εργάζεται, να βλέπει τους οικείους του, τους γονείς του, τους φίλους του, ακόμα και αν τηρεί τα περιοριστικά μέτρα, θα συνεχίσει να βλέπει κόσμο και θα συνεχίσει να κολλάει τους άλλους. Αν ήξερε, όμως, πώς είναι θετικός, σίγουρα θα σταματούσε τις επαφές. Αυτό είναι το εξαιρετικά σημαντικό που τώρα φέρνει η αυτοδιάγνωση με το self test». 

–Θεωρείτε ότι έχει έρθει αργοπορημένα το self test;

«Όχι απλώς αργοπορημένα, έχουν φέρει το self test με μεγάλη καθυστέρηση και αν δείτε τα στατιστικά όλων των ευρωπαϊκών χωρών είμαστε πολύ πίσω στη διενέργεια των τεστ. Το λέγαμε εδώ και καιρό ότι πρέπει να γίνονται πολύ περισσότερα τεστ!
Το μέτρο του self test είναι σωστό, έστω και αν έρχεται τώρα. Το θέμα είναι να γίνεται η χρήση σωστά! Ας υποθέσουμε ότι ένας 60χρονος παίρνει το τεστ από το φαρμακείο και το κάνει και βγαίνει θετικός. Τι κάνει μετά;»… 

–Μα έχουν ανακοινώσει ότι δίνει κίνητρα η κυβέρνηση στα θετικά κρούσματα για να τα δηλώσουν. Το κίνητρο είναι η άδεια που θα πάρει κάποιος από την εργασία ή από το σχολείο..

«Εγώ θεωρώ, καθώς είμαι και στην επαγγελματική Ένωση Παθολόγων Ελλάδος, ότι η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με ό,τι διαθέτει, δηλαδή τους παθολόγους, τα ιατρεία, τα φαρμακεία, τα ΚΥ, έπρεπε να έχει οργανωθεί με ένα τέτοιο τρόπο ώστε να αξιοποιηθεί η πληροφορία που θα δώσει το τεστ. Να δοθεί, δηλαδή, στον ασθενή που θα δηλώσει θετικός, η  οδηγία της σωστής ιχνηλάτησης της επαφής του.  Αν είναι μόνος του ο ασθενής θα νιώσει ότι έχει να αντιμετωπίσει το κοινωνικό στίγμα. Θα φοβάται μήπως μείνει μόνος, μήπως απομονωθεί από τους οικείους και τους φίλους του. Αν έχει ένα δικό του μαγαζί θα πρέπει να το κλείσει. Ενώ όταν έχει τη στήριξη από έναν επιστήμονα υγείας, είτε είναι ιδιώτης γιατρός είτε είναι φαρμακοποιός είτε είναι επαγγελματίας υγείας σε οποιαδήποτε άλλη δομή, το θέμα με τα τεστ θα δουλεύει διαφορετικά. Δεν είναι ότι πρέπει να έχουμε αντιπολιτευτική μάτια σε αυτό που γίνεται. Πρέπει να έχουμε συμπληρωματική μάτια και άποψη ώστε να δουλέψει όσο το δυνατόν καλύτερα γίνεται το πρόγραμμα. Με αυτή την έννοια το λέω». 

–Βλέπετε ότι το δύσκολο διάστημα είναι το επόμενο δίμηνο; Ότι καθώς προχωρούν οι εμβολιασμοί μετά από δύο μήνες θα είμαστε σε πολύ καλύτερη κατάσταση ως προς τη διαχείριση της πανδημίας; 

«Πολύ σωστά το θέτετε. Αν δείτε τα στατιστικά στοιχεία που δίνονται σήμερα, στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, θα διαπιστώσετε ότι το τρίτο κύμα το βιώνει μόνο η Ευρωπαϊκή Ένωση -όχι μόνο η Ελλάδα, όλες οι Ευρωπαϊκές χώρες- ενώ στην Αμερική δε συμβαίνει αυτό, επειδή ο ένας στους τέσσερις στην Αμερική έχουν ήδη λάβει την πρώτη δόση του εμβολίου.  Εμείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στην Ελλάδα έχουμε αργήσει πάρα πολύ. Συγκεκριμένα, στην Ελλάδα, έχουμε περίπου ένα ποσοστό πολιτών 4,5% που έχουν εμβολιαστεί. Είναι πάρα πολύ χαμηλό ποσοστό. Για αυτό βέβαια δεν φταίει άμεσα η ελληνική κυβέρνηση, φταίει όμως έμμεσα κάθε  κυβέρνηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έπρεπε να έχει προστατεύσει τους πολίτες της και να έχει προσπεραστεί η γραφειοκρατία των Βρυξελλών και να έχουμε προχωρήσει με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς να έχουμε εξασφαλίσει ήδη τα εμβόλια. Τι νόημα έχει τώρα που βιώνουμε το τρίτο κύμα, τώρα να κάνουμε τις σωστές συμφωνίες με την AstraZeneca, τώρα να απαγορεύονται οι εξαγωγές των εμβολίων που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Ακόμα και ο Trump, στις Ηνωμένες Πολιτείες, που τον θεωρούσαμε αφελή, είχε φροντίσει πολύ πιο πριν από εμάς τους Ευρωπαίους να έχει κάνει τις προμήθειες των εμβολίων…

Θα έπρεπε να έχουμε φροντίσει στην πράξη να είμαστε λίγο πιο επιθετικοί να έχουμε ακολουθήσει μία πολιτική όπως του Ισραήλ για παράδειγμα, ή όπως έκαναν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, ακόμα και η Βρετανία σε ένα μεγάλο ποσοστό της εμβολιαστικής πολιτικής της, όταν ενέκρινε γρήγορα το εμβόλιο της της AstraZeneca το οποίο ενέκριναν ακόμα και οι  Ηνωμένες Πολιτείες, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση το ενέκρινε τελευταία στιγμή… Γιατί δεν μπορούσαν να ισχύσουν οι fast track διαδικασίες;  Γιατί θα έπρεπε να μας γονατίσει το τρίτο κύμα αθωράκιστους και ανεμβολίαστους; Πέρα από τα μέτρα που λαμβάνει κάθε χώρα ξεχωριστά, πιστεύω ότι πρέπει και η Ευρωπαϊκή Ένωση  να ξυπνήσει!

Δεν μπορεί να στηρίζουμε οικονομικά τους υπαλλήλους των Βρυξελλών για να λένε ότι όλα θα πρέπει να γίνονται σωστά… Θα πρέπει για εκείνοι να μπορούν να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους!».