Το libre παρουσιάζει έρευνα για τον τουρισμό στην Αθήνα: Πάνω από 700 εκατ. η ζημιά, η επόμενη μέρα (πίνακες)

Ο κοροναϊός δεν κατάφερε να πλήξει την εικόνα της όμορφης Ελλάδας ούτε το ισχυρό brand name της Αθήνας, επέφερε όμως αποφασιστικό πλήγμα στην τουριστική οικονομία της πόλης με απώλειες άνω των 700 εκ. ευρώ, ως τον Οκτώβριο 2020. Το θαύμα της ελληνικής οικονομικής κρίσης, ο τουρισμός έγινε το μεγαλύτερο θύμα μαζί με τον πολιτισμό τον καιρό της πανδημίας.

Της Άννας Φραγκάκη

Η 16η έρευνα με τίτλο: «Περί ικανοποίησης κι απόδοσης Ξενοδοχείων Αττικής» της Ένωσης Ξενοδόχων Αθηνών, Αττικής κι Αργοσαρωνικού στο πλαίσιο της επετειακής 50ης ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης δείχνει πως ο τουρισμός μπορεί να δώσει και πάλι έσοδα τη μετά Covid-19 εποχή, για όσους καταφέρουν να περάσουν τον κάβο αυτές τις δυο δύσκολες χρονιές,που κυριαρχεί αβεβαιότητα και κατάρρευση των εσόδων, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα και στον χώρο των εργαζομένων του τουρισμού – επισιτισμού.

Η έρευνα διήρκησε από τον μήνα Αύγουστο έως και τον Οκτώβριο 2020, δρομολογήθηκε νέος τρόπος συμπλήρωσης των ερωτηματολογίων από τους ενοίκους των ξενοδοχείων (μέσω tablets και application) και τα φετινά ερωτηματολόγια επικαιροποιήθηκαν με ερωτήσεις σχετικές με τις συνθήκες – μέτρα – πρωτόκολλα ασφάλειας για τον covid -19, όπως άλλωστε επικαιροποιήθηκε και το δείγμα των ξενοδοχείων που συμμετείχαν – λόγω ανοιχτών και κλειστών ξενοδοχείων.

• Ας σημειωθεί πως ένας σημαντικός αριθμός ξενοδόχων του κέντρου της Αθήνας, της Αττικής και του Αργοσαρωνικού αποφάσισε να κρατήσει κλειστή τη μονάδα του για όλο το χρόνο παρά τη δυνατότητα ανοίγματος την 1η Ιούνιου, λόγω της χαμηλής ζήτησης. Τον Σεπτέμβριο καταγράφηκε το υψηλότερο επίπεδο δωματίων σε λειτουργία που ήταν 78%. Τον Δεκέμβριο μόνο το 56% των αθηναϊκών δωματίων ήταν διαθέσιμα.

Η τωρινή πρόεδρος της ΕΞΑΑΑ Λαμπρινή Καρανάσιου – Ζούλοβιτς σημείωσε:

• “Όλοι οι φορείς πρέπει να δουλέψουμε σκληρά και με αισιοδοξία παρά τις αντίξοες συνθήκες με ένα νέο όραμα: Μια νέα Ελλάδα και μια καινούργια Αθήνα, που θα ‘αναδυθεί’ στα μάτια των επισκεπτών μας. Και θα πρέπει να συνεργαστούμε γι’ αυτό, ξεκινώντας από το χτες και από το σήμερα, για το φετινό καλοκαίρι αλλά και για την ‘επόμενη ημέρα’ στον αθηναϊκό, στον ελληνικό και στον διεθνή Τουρισμό. Μέχρι στιγμής πολύ λίγα ξενοδοχεία είναι ανοιχτά και στην πρωτεύουσα και παρά τις προσπάθειες επικρατεί κλίμα αβεβαιότητας για την επόμενη ημέρα».

Ο άλλοτε πρόεδρος της ΕΞΑΑΑ και νυν πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδας, Αλέξανδρος Βασιλικός σε δηλώσεις του στο “libre” τόνισε τα εξής:

• «Τα ξενοδοχεία παραμένουν κλειστά, εδώ και καιρό σε πολύ μεγάλο βαθμό. Ελάχιστα είναι ανοιχτά ανά προορισμό. Δεν μπορούμε να αξιολογήσουμε, γιατί είναι πρωτόγνωρες οι συνθήκες. Συνήθως κοιτάμε προκρατήσεις, τηλεφωνικές κλήσεις. Δεν μπορούμε να ξέρουμε, γιατί όλα αυτά είναι στον αέρα, χωρίς μέσα ή δεσμεύσεις και χωρίς προκαταβολές. Δεν ξέρουμε τι θα γίνει με τις πτήσεις, που είναι πολύ σημαντικό κομμάτι για τον ελληνικό τουρισμό, τι θα γίνει με τις χωρητικότητες στα ξενοδοχεία λόγω των υγειονομικών πρωτοκόλλων. Τέτοια εποχή βγάζουμε συνήθως την εκτίμηση για όλη τη χρονιά και τώρα δεν μπορούμε να ξέρουμε τι θα γίνει ούτε την επόμενη εβδομάδα, για το πώς θα εξελιχθεί η χρονιά. Υπάρχουν τόσοι απρόβλεπτοι παράγοντες και δεν μπορούμε να βγάλουμε προκαταβολικά συμπεράσματα».

Τα συμπεράσματα της έρευνας

Η επαναληπτική αυτή έρευνα έρχεται ν΄ αποτυπώσει ένα μέρος μόνο των απωλειών εσόδων, αφού αφορά στα ξενοδοχεία της Αττικής και δεν περιλαμβάνει μία σειρά από συναφείς κλάδους, που επλήγησαν. Επιπλέον, δεν αφορά στους εργαζόμενους στον επισιτισμό – τουρισμό, που πραγματικά έχουν ταλαιπωρηθεί οικτρά όλο αυτό το χρονικό διάστημα μαζί με άλλους συναφείς κλάδους: τουριστικά λεωφορεία, γιότινγκ, επαγγελματίες ξεναγούς, μικροϊδιοκτήτες που ασχολούνται με παιχνίδια στο νερό.

Παρουσιάζει όμως ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί έρχεται να δείξει τα ποιοτικά χαρακτηριστικά: η Αθήνα είναι και παραμένει στα μάτια των ταξιδιωτών «ασφαλής πόλη», που είναι βασική προϋπόθεση για να έχει τουρίστες.

Παρά τον εφιάλτη του Covid-19, δικαιώνεται το όραμα ορισμένων φανατικών του κλάδου του τουρισμού, οι οποίοι επί χρόνια μέτρα τόνιζαν ότι η Αθήνα μπορεί αν υπάρξει έστω κι ελάχιστη μέριμνα μπορεί να γίνει ισχυρός πόλος έλξης τουριστών, όπως άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες: Λονδίνο, Μαδρίτη, Βιέννη, Βερολίνο, Παρίσι κ.ά.,

Ειδικότερα, το 43% των επισκεπτών, που ήρθαν στην Αθήνα από ευρωπαϊκές αγορές (όπως Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία), δήλωσαν ότι την επέλεξαν συνειδητά, επειδή τη θεώρησαν ασφαλή προορισμό. Μεταξύ των επισκεπτών αναψυχής ηλικίας 18-25 ετών, αυτό το ποσοστό ήταν 60%. Επιπλέον, οι αλλοδαποί επισκέπτες αισθάνθηκαν, με βαθμολογία 7,6 στα 10, ότι ήταν αρκετά καλά ενημερωμένοι για τα μέτρα Covid-19 της Ελλάδας.

• Έλληνες και αλλοδαποί ένιωσαν πολύ ασφαλείς, στο ξενοδοχείο (βαθμολογώντας το με 8,9 και 9,2 αντίστοιχα). Μεταξύ των επισκεπτών αναψυχής ηλικίας 18-25 ετών αυτό το ποσοστό ήταν 60%.
• Οι αλλοδαποί ταξιδιώτες αισθάνθηκαν, με βαθμολογία 7,6 στα 10, ότι ήταν αρκετά καλά ενημερωμένοι για τα μέτρα Covid-19 της Ελλάδας. Η ηλικιακή ομάδα άνω των 55 ετών φάνηκε πως ήταν κι η πιο ενημερωμένη για τα μέτρα συγκριτικά με τις υπόλοιπες ηλικιακές ομάδες.
• Οι επισκέπτες ήρθαν κυρίως για διακοπές (σε ποσοστό 75%) και αισθάνθηκαν ασφαλείς (βαθμολογία 8+) και στις διαδρομές τους στην πόλη. Επίσης, η συνολική εμπειρία τους στην πόλη δεν επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τα μέτρα covid -19. Στην πραγματικότητα, ο συνολικός βαθμός ικανοποίησης αυξήθηκε από 8,1 το 2019 σε 8,2 το 2020.
• Οι περισσότεροι επισκέπτες θα ξαναέρχονταν (σε ποσοστό 97%), αντιλαμβανόμενοι, πως θα μπορούσαν να δουν πολλά περισσότερα (77%) και θα σύστηναν ανεπιφύλακτα (98%) την Αθήνα, δηλώνοντας απολύτως ευχαριστημένοι από την σχέση τιμής – ποιότητας.

Ξενοδοχεία σε ελεύθερη πτώση, μνημεία, μετακινήσεις

Τα δυσάρεστα νέα είναι πως μιλάμε για κατάρρευση των εσόδων, αφού εκατοντάδες ξενοδοχεία παραμένουν κλειστά κι ουδείς έχει γνώση για το τι μέλλει γενέσθαι, λόγω των υγειονομικών μέτρων.

• Ελεύθερη πτώση ως τον Οκτώβρη του 2020 σε ζήτηση, πληρότητα και σε όλα τα επί μέρους στοιχεία που εξετάζονται (μέση τιμή δωματίου, έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο κ.λπ.):
• Η απώλεια τουλάχιστον 700 εκ. Ευρώ για τα ξενοδοχεία, κάτι που σίγουρα αναμένεται να επιδράσει στις επιχειρηματικές αποφάσεις και επενδύσεις

• Η ‘εξαφάνιση’ στην κυριολεξία των βασικών παραδοσιακών και μεγάλων αγορών της Αθήνας (Αμερική, Ασία κ.λπ. – όπως ήταν λογικό και αναμενόμενο). Οι Αμερικανοί που αποτελούν μακράν τη πιο σημαντική αγορά για την Αθήνα, δεν είχαν τη δυνατότητα να ταξιδέψουν στην Ευρώπη από τον Μάρτιο 2020.
• Η «εξαφάνιση» του επαγγελματικού – συνεδριακού Τουρισμού, αλλά και της κρουαζιέρας.

Παρόμοια αξιολόγηση έγινε για τα αξιοθέατα, τα εστιατόρια και τα ταξί, όλα με βαθμό υψηλότερο από 8.

• Μικρότερη βαθμολογία πήραν η ασφάλεια στους δρόμους, στα καταστήματα και στα bar / cafe.
• Οι αλλοδαποί αξιολόγησαν πολύ χαμηλά, με 6,9 τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς. Ακόμη κι οι Έλληνες δεν ένιωθαν ασφαλείς στις δημόσιες συγκοινωνίες με βαθμολογία 5,6 και επίσης αξιολόγησαν την ασφάλεια στα ταξί σημαντικά χαμηλότερα από τους ξένους με βαθμό 7,2. Από την άλλη πλευρά, οι Έλληνες ένιωθαν ασφαλέστεροι στα εστιατόρια και στους δρόμους.
• Η μέση δαπάνη για όσους ήρθαν στην πόλη κυμάνθηκε στα ίδια επίπεδα με το 2018 και το 2019, ήτοι € 115 ημερήσια δαπάνη ανά άτομο.

• Συνολικά, το 2020 ήταν καταστροφικό έτος για τον ξενοδοχειακό τομέα. Λαμβάνοντας υπόψη τα ξενοδοχεία, που ήταν σε λειτουργία λόγω του Covid-19 (μέθοδος TRI – Total Room Inventory), η πληρότητα το 2020 ήταν μόλις 19,7%. Η απώλεια των συνολικών εσόδων για τον ξενοδοχειακό τομέα της Αττικής εκτιμάται σε € 700 εκατ.

Τα επίπεδα πληρότητας σε Βαρκελώνη και Ρώμη, ήταν ακόμη χαμηλότερα από αυτά της Αθήνας με βάση τη μέθοδο TRI με 17% και 15% αντίστοιχα. Η Μαδρίτη έφτασε σε παρόμοιο επίπεδο με την Αθήνα. Από τις πόλεις της Μεσογείου μόνο η Κωνσταντινούπολη παρουσίασε σχετικά καλύτερη απόδοση, αλλά με πληρότητα μόλις 30% YTD
Δεκέμβριος 2020 (TRI).