Αραχωβίτης στο libre: Άφησαν στο έλεος του χιονιά και τους παραγωγούς

Με την Ελλάδα όλη στην κατάψυξη υπάρχουν ανυπολόγιστες ζημιές και στην αγροτική παραγωγή, λόγω των εκτεταμένων προβλημάτων στα δίκτυα, σε φυτικό και ζωικό κεφάλαιο. Σε συνέντευξή του στο libre ο Σταύρος Αραχωβίτης, βουλευτής Λακωνίας, πρώην υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΥΡΙΖΑ και νυν τομεάρχης Αγροτικής Ανάπτυξης ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη άφησε και τους παραγωγούς στο έλεος του χιονιά, δεν πήρε τα προληπτικά μέτρα, που έπρεπε και πέταξε το μπαλάκι στην αυτοδιοίκηση.

Συνέντευξη στην Άννα Φραγκάκη

Ο κ. Αραχωβίτης υποστηρίζει ότι η ελληνική αγροτική παραγωγή έχει τεράστιες δυνατότητες, σημειώνει πως παρά τις δυσκολίες λόγω των μνημονίων ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ προσπάθησε να δώσει χρηματοδοτικά εργαλεία στους παραγωγούς και υποστηρίζει ότι αν η κυβέρνηση επιχειρήσει την ιδιωτικοποίηση του ΕΛΓΑ θα βρει την αξιωματική αντιπολίτευση απέναντι.

Όπως λέει, γίνονται επαφές με παραγωγούς απ΄ όλη τη χώρα, ώστε ο παραγωγός να παίρνει την τιμή, που πρέπει από το χωράφι του κι ο καταναλωτής ν΄ απολαμβάνει τα υπέροχα προϊόντα της ελληνικής γης.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ:

-Η κυβέρνηση θεωρεί ότι ήταν πρωτόγνωρο το φαινόμενο του φετινού χιονιά. Τι μηνύματα παίρνει για τις ζημιές, για τις απώλειες φυτικού και ζωικού κεφαλαίου και γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναμόρφωσε το πλαίσιο για τον ΕΛΓΑ;

«Στις δύσκολες στιγμές όλοι αντιλαμβάνονται και προστρέχουν στον δημόσιο κι αλληλέγγυο ΕΛΓΑ. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν παρέλαβε πακτωλό χρημάτων για να διαχειριστεί. Είναι σαφές ότι δεν υπήρχε τότε και θεσμικό πλαίσιο σε επίπεδο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, για να εντάξει και ζημιές, που συνδέονταν με την Κλιματική Αλλαγή. Είναι αληθές πως υπήρξαν καθυστερήσεις αλλά είχαμε δρομολογήσει αλλαγές κι η κυβέρνηση Μητσοτάκη σταμάτησε την αναλογιστική μελέτη, που είχε ξεκινήσει επί ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ. Οι νέες τεχνολογίες, που υπήρχαν στο δικό μας πρόγραμμα για την καλύτερη διαχείριση των ζημιών, υιοθετήθηκαν.

• Η κυβέρνηση  Μητσοτάκη από την πρώτη στιγμή ιδεοληπτικά θέλησε να προχωρήσει στην ιδιωτικοποίηση του ΕΛΓΑ. Άφησε τους παραγωγούς στο έλεος του χιονιά εδώ και μέρες, επιχείρησε να πετάξει το μπαλάκι στην αυτοδιοίκηση ενώ είναι σαφές πως ούτε η Πολιτική Προστασία λειτούργησε ούτε το υπουργείο Εσωτερικών, για να λάβουν μηνύματα και να πάρουν οι παραγωγοί τα μέτρα τους.

Ξέρουμε ότι υπάρχουν καταστροφές και θα φανεί τις επόμενες ημέρες τι συμβαίνει με το ζωικό κεφάλαιο. Υπάρχουν μεγάλες παραγωγές και θερμοκήπια στην Αττική αλλά τα μηνύματα, που παίρνουμε δεν είναι καλά. Σε κάθε περίπτωση όσοι ονειρεύονται ιδιωτικοποίηση του ΕΛΓΑ να ξέρουν πως θα μας βρουν απέναντι».

-Σε κάθε περίπτωση το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δημιούργησε πλούτο για την Ελλάδα με την αύξηση των εξαγωγών αλλά όχι και για τους αγρότες. Τι πάει στραβά και το 85% των παραγωγών και πριν την πανδημία δηλώνει εισόδημα γύρω στα 5.000 ευρώ τον χρόνο;

«Το επάγγελμα του αγρότη, του κτηνοτρόφου και του ψαρά σ’ όλη την Ευρώπη και τον κόσμο πράγματι προσφέρει χαμηλότερο εισόδημα από τον μέσο όρο των υπόλοιπων επαγγελματικών κλάδων.

Και εδώ είναι το καπιταλιστικό παράδοξο: οι άνθρωποι που παράγουν την τροφή ν΄ αμείβονται δυσανάλογα χαμηλά  σε σχέση με την τελική τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής.

Κατά την περίοδο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ προσπαθήσαμε να αμβλύνουμε την ψαλίδα αυτή, προς όφελος των ανθρώπων που παράγουν. Πράγματι οι εξαγωγές τροφίμων και ποτών σημείωσαν ιστορικό ρεκόρ το 2018 και συνεχίζουν να συνεισφέρουν στην εθνική οικονομία.

Ωστόσο, χρειάζονται μεγάλες οργανωτικές και δομικές αλλαγές, ώστε η παραγόμενη υπεραξία να διανεμηθεί δίκαια σε όλη την αλυσίδα της παραγωγής, και πρωτίστως στον πραγματικό παραγωγό. Αν ο παραγωγός δεν ανταμειφθεί δίκαια για τον κόπο του, δεν θα μπορέσει να συνεχίσει να παράγει επαρκή και ποιοτικά προϊόντα για τον καταναλωτή».

-Ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Σπήλιος Λιβανός έχει θέσει ως βασικές του προτεραιότητες την εκπαίδευση και το branding των ελληνικών προϊόντων. Ποια θεωρείτε εσείς τα μεγαλύτερα προβλήματα της ελληνικής παραγωγής, δεδομένου ότι το 40% του αγροτικού εισοδήματος προέρχεται από επιδοτήσεις;

«Το βασικό ζητούμενο είναι η δημιουργία επαρκούς εισοδήματος από το χωράφι. Το εισόδημα πρέπει να επιτρέπει στον παραγωγό να ζήσει και να συνεχίσει να παράγει άνετα και με ασφάλεια. Οι επιδοτήσεις πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά κι αναπτυξιακά.

• Τα βασικά προβλήματα της Ελληνικής γεωργικής παραγωγής είναι αναμφίβολα, το ανάγλυφο του ελληνικού τοπίου, οι αποστάσεις, η νησιωτικότητα και η ορεινότητα, ο μικρός και κατακερματισμένος κλήρος, η αδυναμία πρόσβασης σε φθηνό χρήμα, ο χαμηλός βαθμός συνεργατισμού, ο μεγάλης ηλικίας μέσος όρος των παραγωγών, και ο χαμηλός βαθμός καινοτομίας, διαρκούς εκπαίδευσης και διασύνδεσης της έρευνας με την παραγωγή.

Οι εθνικές πολιτικές για πολλές δεκαετίες  είχαν προσανατολιστεί περισσότερο στη διαχείριση των επιδοτήσεων παρά στη χάραξη μιας εθνικής στρατηγικής για τη Γεωργία. Με μία τέτοια μονοδιάστατη και ετερόφωτη πολιτική, δεν μπορούμε να δώσουμε την ιδιαίτερη κατεύθυνση που χρειάζεται η ελληνική Γεωργία».

-Οι παραγωγοί μιλούν για μείωση του κόστους παραγωγής και θέλουν φθηνό πετρέλαιο, όπως οι εφοπλιστές, και μέτρα κατά των ελληνοποιήσεων. Θεωρείτε πως αρκούν αυτά τα μέτρα;

«Το κόστος παραγωγής στην Ελλάδα είναι πολύ υψηλότερο από αυτό άλλων χωρών λόγω και των δομικών ιδιαιτεροτήτων του μικρού κλήρου, των δημοσιονομικών συνθηκών, της αδυναμίας πρόσβασης σε φθηνό χρήμα κ.ο.κ.

Στις περισσότερες χώρες ωστόσο, υπάρχουν προβλέψεις για απαλλαγή του πετρελαίου που χρησιμοποιούν οι αγρότες από πρόσθετα τέλη. Ο Αλέξης Τσίπρας το 2019, είχε εξαγγείλει την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στους αγρότες με αρχή από 1/1/2020. Η σημερινή κυβέρνηση, όχι μόνο δεν το εφάρμοσε, αλλά από 1/1 /2021 επέβαλε ένα πρόσθετο χαράτσι ως «πράσινο τέλος» στο πετρέλαιο.

Σχετικά με τις ελληνοποιήσεις, ακριβώς λόγω της ιδιαίτερης φήμης και ανώτερης ποιότητας των ελληνικών προϊόντων, υπάρχει πολύ έντονο το φαινόμενο του μιμητισμού και της παραπλάνησης των καταναλωτών στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Για την πάταξη του φαινομένου αυτού, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είχε δημιουργήσει στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου ένα συντονιστικό όργανο, το ΣΥΚΕΑΠ, με αρμοδιότητα τον αποτελεσματικότερο συντονισμό των υπηρεσιών ελέγχου, με ιδιαίτερα αξιόλογα αποτελέσματα. Το όργανο αυτό απαξιώθηκε κι υπήρξε υποστελέχωση των μηχανισμών ελέγχου από την κυβέρνηση της Ν.Δ.

Παρόλα αυτά, μόνο αυτά τα δύο μέτρα δεν επαρκούν για την ώθηση των ελληνικών προϊόντων. Χρειάζεται μία στρατηγική, που ν’ αναδείξει τα υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά και να δημιουργήσει υπεραξία την οποία θα καρπωθούν δίκαια και οι παραγωγοί».

-Ποια είναι η άποψή σας για τη νέα ΚΑΠ και την εφαρμογή μέτρων «Από το χωράφι στο πιάτο». Τι πρέπει να προσέξουν οι αγρότες, όταν μάλιστα βιώνουν και τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης;

«Η νέα ΚΑΠ και η στρατηγική της «Από το χωράφι στο πιάτο» με τον φιλοπεριβαλλοντικό προσανατολισμό της, δημιουργούν ευκαιρίες αλλά κρύβουν και κινδύνους για τους Έλληνες παραγωγούς.

Οι ευκαιρίες χρηματοδότησης και καθετοποίησης της παραγωγής με φροντίδα για τον καταναλωτή και το περιβάλλον, ταιριάζουν απόλυτα στο μοντέλο της ποιοτικής Ελληνικής παραγωγής.

Από την άλλη πλευρά, οι δεσμεύσεις για στόχους περιβαλλοντικούς μπορεί να αποδειχθούν υπερβολικές, δεδομένου ότι ο αγρότης είναι μάλλον το θύμα, παρά ο θύτης της κλιματικής αλλαγής.

Ειδικά στη χώρα μας, λόγω των ιδιαίτερων εφαδοκλιματικών συνθηκών,  επικρατούν, συγκριτικά με τα άλλα Κ-Μ, εκτατικές και όχι εντατικές μορφές τόσο της γεωργίας όσο και της κτηνοτροφίας και αυτό θα πρέπει να το λαμβάνουμε υπόψη στη συζήτηση για τις περιβαλλοντικές δεσμεύσεις των Ελλήνων αγροτών».

 -Η 4^η βιομηχανική επανάσταση φέρνει πάλι το ερώτημα, αν η Ελλάδα μπορεί να παράγει μηχανήματα κι εξοπλισμό στο πλαίσιο της ευφυούς γεωργίας. Θεωρείτε πως ο αγροτικός κόσμος είναι ενημερωμένος;

«Η 4η βιομηχανική επανάσταση εξελίσσεται ραγδαία και αλλάζει τον τρόπο που σκεφτόμαστε, ενεργούμε, παράγουμε και καταναλώνουμε. Σ΄ αυτήν την κούρσα, δεν μπορεί να μείνει απλός παρατηρητής η ελληνική παραγωγή τροφίμων. Από το χωράφι στο πιάτο λοιπόν, χρειάζεται να αγκαλιστούν πλατιά και να ενσωματωθούν νέες τεχνικές και τεχνολογίες, για να μην μείνουμε θεατές στη νέα εποχή.

• Η ηλικιακή σύνθεση του αγροτικού πληθυσμού είναι ένας σημαντικός ανασταλτικός παράγοντας. Για τον λόγο αυτό, οι πολιτικές πρέπει να στραφούν στην ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού με πραγματικά κίνητρα, στην πολύπλευρη υποστήριξη όλων των αγροτών για να υποδεχτούν με επιτυχία τη 4^η βιομηχανική επανάσταση, εντείνοντας ταυτόχρονα την προσπάθεια για  αξιοπρεπείς συνθήκες παραμονής και διαβίωσης στην ύπαιθρο.

Η Ελλάδα περνάει μία παρατεταμένη οικονομική κρίση, η οποία έχει επηρεάσει βαθύτατα το κόστος χρήματος και τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Η ελληνική βιομηχανία, που δεν έχει πρόσβαση σε φθηνό χρήμα, δεν μπορεί να είναι εύκολα ανταγωνιστική. Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έχοντας διαβλέψει έγκαιρα αυτή τη μεγάλη αδυναμία, είχε εντάξει στο πρόγραμμά του τη δημιουργία της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Επίσης, από τον Μάιο του 2019 έχει δημιουργηθεί το Ταμείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης, το οποίο δεν έχει ακόμα αξιοποιηθεί. Χωρίς χρηματοδοτικά εργαλεία, πολύ δύσκολα η ελληνική παραγωγή θα σταθεί στα πόδιά της».

-Ποια θεωρείτε ως συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ελλάδας σε σχέση με τον αγροτικό τομέα (γεωργία, κτηνοτροφία, δάση, αλιεία, βιομηχανικά προϊόντα);

«Τα φαινομενικά μειονεκτήματα  της Ελληνικής Γεωργίας, που αναφέρθηκαν παραπάνω, μπορούν να μετατραπούν στα συγκριτικά πλεονεκτήματα της ελληνικής παραγωγής που είναι η υψηλή διαφοροποίηση και η ανώτερη ποιότητα στα προϊόντα της. Τον δρόμο τον δείχνουν τα πολλά Προϊόντα Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ) και Προϊόντα Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) που έχουν αναγνωριστεί από της Ευρωπαϊκή Ένωση  σε σχέση με την έκταση και τον όγκο παραγωγής μας.

• Η ποικιλία εδαφοκλιματικών συνθηκών διαμόρφωσαν αντίστοιχα ιδιαίτερες συνθήκες, τόσο βιολογικές, όσο και ανθρωπογενείς, που διαφοροποιούν τα  ομοειδή προϊόντα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η ποικιλία των τυριών, που ως πρώτη ύλη έχουν το αιγοπρόβειο γάλα.

Αυτή η διαφοροποίηση, σε συνδυασμό με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την υψηλή ποιότητα, δείχνουν το δρόμο της ελληνικής αγροτικής παραγωγής.

Ακόμα και η κλιματική αλλαγή μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για ανάπτυξη καλλιεργούμενων ειδών, που είτε είχαν καλλιεργηθεί στο παρελθόν και εγκαταλείφθηκαν, είτε είναι νέες καλλιέργειες, που μπορούν να προσαρμοστούν στις καινούργιες συνθήκες».

-Η Ελλάδα έχει σημαντικό ανθρώπινο κεφάλαιο σε γεωτεχνικούς με θεωρητική και πρακτική γνώση. Ποιο είναι το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για την επόμενη μέρα και την αναβάθμιση της γεωργικής παραγωγής σε μία περίοδο, που η κοινωνία είναι στα όριά της, από την πανδημία και τις συνέπειές της;

«Ο  ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ έχει ένα εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό, που ασχολείται ενεργά σε όλα τα επίπεδα της παραγωγής και της γνώσης. Αυτό το κεφάλαιο συμβάλλει δυναμικά και από το μετερίζι του στο “μπόλιασμα”  ιδεών και προτάσεων που μετουσιώνονται σε πολιτικές θέσεις βγαλμένες από τη βάση. Μέσα από, εξαντλητικές πολλές φορές, συζητήσεις παράγονται πολιτικές.

Από το πρώτο κύμα της πανδημίας, εξεργαστήκαμε ιδέες και προτάσεις που οδήγησαν στην διαμόρφωση του προγράμματός μας #ΜΕΝΟΥΜΕ ΟΡΘΙΟΙ. Τις προτάσεις αυτές αρνήθηκε να αξιοποιήσει η κυβέρνηση και δυστυχώς οι συνέπειες είναι ολοφάνερες και δικαίως εξοργίζουν και τον αγροτικό κόσμο.

Η ανικανότητα κι η ανευθυνότητα της κυβέρνησης της ΝΔ καταδείχτηκε πλήρως και δεν κρύβεται πλέον με επικοινωνιακά τεχνάσματα από την καθημερινότητα των πολιτών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ είναι καθημερινά σε επαφή με τους παραγωγούς απ΄ όλη την Ελλάδα, ακούει, προτείνει, συνεργάζεται, για να έχει φωνή ο Έλληνας αγρότης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και παραδίδει σε δημόσια διαβούλευση τη δική του θετική του πρόταση διακυβέρνησης, ώστε να ζυμωθεί με τον ελληνικό λαό και να αποτελέσει το κυβερνητικό του πρόγραμμα».