Διακοπές ηλεκτροδότησης: Τα δίκτυα ενέργειας, η ατολμία του πολιτικού κόστους και οι… prosumers

Με τη χώρα στην κατάψυξη, εφιαλτικά βράδια, εν μέσω κακοκαιρίας έζησαν και ζουν ακόμη χιλιάδες οικογένειες, σ’ όλη τη χώρα, που έχουν μικρά παιδιά, ασθενείς ή ηλικιωμένους  ενώ σε ιδιαίτερα δεινή θέση βρέθηκαν νεφροπαθείς, άστεγοι και πρόσφυγες. Πάνω από 40 ώρες νοικοκυριά χωρίς ρεύμα, ανοίγοντας ξανά τη συζήτηση για το ενεργειακό έλλειμμα της χώρας, τα πεπαλαιωμένα δίκτυα, το μειωμένο προσωπικό και τις αδυναμίες των κρατικών, περιφερειακών και δημοτικών υπηρεσιών να συντονιστούν και ν΄ αντιδράσουν άμεσα. Πίσω, όμως, από όλα αυτά, όπως λένε οι ειδικοί, είναι τα προβλήματα στα δίκτυα ενέργειας, τα οποία δεν αντιμετωπίζονται σε μία μέρα αλλά με διαρκείς και  συντονισμένες προσπάθειες για αλλαγή του ενεργειακού μείγματος λόγω και της Πράσινης Συμφωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Της Άννας Φραγκάκη

Όπως λένε, στόχος πρέπει να είναι η βελτίωση των υποδομών, για να μπορούν να συνδεθούν περισσότεροι αυτοπαραγωγοί με τα δίκτυα, δηλαδή να έχουμε «ενεργειακή δημοκρατία» και καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας κι ορθή χωροθέτηση των ανεμογεννητριών.

Λόγω των προβλημάτων στην ενέργεια, τα βόρεια προάστια και περιοχές της Ανατολικής Αττικής μπήκαν στο μάτι του κυκλώνα ενώ το τηλεφωνικό κέντρο του ΔΕΔΔΗΕ κατακλύστηκε από παράπονα.

• Χειρότερη ήταν η κατάσταση στους δήμους Διονυσίου, Ωρωπού και Ερυθραίας ενώ το ζήτημα τέθηκε και στη Βουλή, για τη διαχείριση της κακοκαιρίας από τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος κατήγγειλε την κυβέρνηση ότι άφησε την μισή Αττική με προβλήματα και πάνω από 250.000 νοικοκυριά δίχως ρεύμα ενώ ουκ ολίγα και δίχως νερό.

Έτσι, ενώ η Ελλάδα θα μπορούσε να είναι ενεργειακός παράδεισος κι ακόμη και να εξάγει ενέργεια λόγω της υψηλής ηλιοφάνειας και της αιολικής ενέργειας παραμένει ελλειμματική χώρα κι αναμένεται αυτό να επιδεινωθεί μετά το κλείσιμο των λιγνιτωρυχείων.

Η  αγορά ενέργειας επηρεάζει και επιβαρύνει, όχι μόνο τα καύσιμα κίνησης ή θέρμανσης αλλά γενικά τον πρωτογενή τομέα, τη βιομηχανία, τον τουρισμό, τα νοικοκυριά, τις τελικές τιμές των προϊόντων κ.ά. Βήματα έγιναν όλα τα προηγούμενα χρόνια από το 2010 μέχρι σήμερα, ωστόσο, το ενεργειακό έλλειμμα της χώρας σε συνδυασμό με την πολιτική της Ευρώπης για «Πράσινη Συμφωνία» επιβάλλουν πιο γρήγορες λύσεις.

• Από το 2010 κι έπειτα χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά κι επιχειρήσεις έχουν ταλαιπωρηθεί λόγω ενεργειακής φτώχειας, με αποκορύφωμα οικογένειες, που κάηκαν από μαγκάλια  ενώ είχαμε κι άναρχες αποψιλώσεις δασών είτε λόγω ανθρώπων, που προσπαθούσαν να ζεσταθούν είτε λόγω λαθρέμπορων  ξυλείας, που εκμεταλλεύονταν την ανάγκη τους.

Όπως εκτιμούν ειδικοί, τα μεν τζάκια δημιουργούν τεράστιο πρόβλημα με την παραγωγή ρύπων και την αιθαλομίχλη ενώ η εκτεταμένη χρήση air condition για θέρμανση υπερφορτώνει το ηλεκτρικό δίκτυο.

Στο πρόβλημα αυτό έρχεται να προστεθεί και το ζήτημα των λιγνιτωρυχείων της χώρας, που κλείνουν ως το 2028. Στοιχεία, που έχει δώσει ο πρώην υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Μανιάτης στη μελέτη του στη «Διανέοσις» δείχνουν πως υπάρχει ενεργειακό έλλειμμα 5,5 δις ευρώ κι η χώρα διαρκώς είναι εξαρτημένη από εισαγωγές, ακόμη κι από τη γειτονική Βουλγαρία.

Το πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ΄ Οίκον», που ο ίδιος έφτιαξε, και το συνέχισαν οι επόμενες κυβερνήσεις είναι φανερό ότι δεν φτάνει για τις ανάγκες, αφού υπήρξαν περιπτώσεις, που οι αιτήσεις την περίοδο Κ. Χατζηδάκη καλύφθηκαν ακόμη και μέσα σε 15 λεπτά!

• Σύμφωνα με τους ειδικούς, το θέμα της ενεργειακής δημοκρατίας είναι μείζον, καθώς οι πολίτες της Ευρώπης, δεν πρέπει να είναι έξω από την ενεργειακή μετάβαση. Την τελευταία δεκαετία υπάρχει ο όρος των prosumers, δηλαδή producers + consumers, δηλαδή παραγωγο-καταναλωτές (όχι απλά αυτοπαραγωγοί).

Το θέμα των αιολικών πάρκων εγείρει έντονες διαμαρτυρίες ειδικά για προστατευόμενες περιοχές και σχετική επίκαιρη ερώτηση κατέθεσε κι η Μερόπη Τζούφη, βουλευτής Ιωαννίνων του ΣΥΡΙΖΑ ενώ διαμαρτυρίες υπήρξαν κι από κατοίκους από την πλευρά ιστορικών περιοχών, όπως το Σούλι.

Στην αρχή της εβδομάδας το θέμα για την ενεργειακή δημοκρατία και τη δυνατότητα των πολιτών να συμψηφίζουν το ρεύμα συζητήθηκε και στη Βουλή, με αφορμή και τα προβλήματα αποζημιώσεων από το λιγνιτωρυχείο στην Αχλάδα από την πλευρά της Πέτης Πέρκα (ΣΥΡΙΖΑ).

Ο Κρίτωνας Αρσένης (ΜέΡΑ25) ζήτησε από τον αρμόδιο υπουργό Κώστα Σκρέκα να μεριμνήσει για θέματα ενεργειακής δημοκρατίας των πολιτών, αντί να χωροθετούνται άναρχα ανεμογεννήτριες, ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές όπως το Μαίναλο και το Λυκαίο Όρος, όπου αναμένεται να τοποθετηθούν 175 ανεμογεννήτριες.

Ο  υπουργός Περιβάλλοντος μιλώντας στη Βουλή διευκρίνισε ότι ήδη έχει εκδοθεί υπουργική απόφαση που προβλέπει ότι η ταρίφα για φωτοβολταϊκά στέγης ν΄ ανέρχεται σε 87 ευρώ ανά κιλοβατώρα ενώ για τη γη είναι στα 63 ευρώ. Σε ό, τι αφορά στις ενεργειακές κοινότητες και τους αγρότες σημείωσε ότι είναι στα 65 ευρώ κι υποστήριξε ότι η κυβέρνηση επανεξετάζει το θέμα των φωτοβολταϊκών ώστε να μπορεί να στεγαστεί στη στέγη φωτοβολταϊκό ύψους 10 μεγαβάτ, αντί για 6, που το είχε κατεβάσει προηγουμένως.

• “Εμείς δεν θέλουμε (…) να καταστρέψουμε όλες οι βουνοκορφές της χώρας, αλλά θέλουμε να αναπτύξουμε αιολικά πάρκα που θα κλείσουν τα φουγάρα, που ρυπαίνουν την ατμόσφαιρα και νομίζω ότι συμφωνείτε σ’ αυτό”, ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ.Σκρέκας, ο οποίος σημείωσε ότι μπορεί μελλοντικά η Ελλάδα να παράγει το 50% της ενέργειας της αποκλειστικά από ΑΠΕ, χωρίς να λεηλατείται η φύση.

«Υπάρχουν τρόποι και για να ελαττωθεί το ενεργειακό έλλειμμα, να μειωθούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και να βελτιωθεί το εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών, που κατέρρευσε εν μέσω κρίσης και πανδημίας», ανέφερε σε δηλώσεις του στο “libre” ο βουλευτής του ΜέΡΑ25 και χωροτάκτης –πολεοδόμος, Κρίτωνας Αρσένης.

• «Χρειάζεται να δημιουργηθεί ένα νέο μαζικό πρόγραμμα «Εξοικονομώ κατ΄Οίκον», με ευρωπαϊκούς πόρους ώστε οι Έλληνες τουλάχιστον ως προς την πρώτη κατοικία, να βάλουν φωτοβολταϊκά πάνελ στις στέγες, αντί να τα φυτεύουμε στις παραγωγικές γαίες ή να μπαίνουν ανεμογεννήτριες στις προστατευόμενες περιοχές. Δεν είμαστε κατά των ανεμογεννητριών γενικά αλλά χρειάζεται να υπάρχει σχέδιο και συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες. Πόροι υπάρχουν από το Ταμείο Ανάκαμψης και τα φωτοβολταϊκά πάνελ στις στέγες, που πια έχουν πέσει πολύ οι τιμές τους, θα έδιναν λύση τουλάχιστον στο 30% των καταναλώσεων ρεύματος».