Παρέμβαση Παπαδημούλη μέσω libre: Δίπλα σε κάθε “όχι” μας, οφείλουμε να προβάλλουμε εναλλακτική πρόταση

Δυναμική παρέμβαση στη συζήτηση για την κατεύθυνση που πρέπει να πάρει η αξιωματική αντιπολίτευση κάνει, μέσω της συνέντευξής του στο libre, ο επικεφαλής της ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, Δημήτρης Παπαδημούλης. «Ο καταγγελτικός λόγος, λόγω της κυβερνητικής πρακτικής, είναι συχνά απαραίτητος, αλλά δεν αρκεί. Δίπλα σε κάθε ‘όχι’ μας, οφείλουμε να προβάλλουμε και το ‘ναι’ της εναλλακτικής μας πρότασης», επισημαίνει χαρακτηριστικά.

Συνέντευξη στον Νίκο Παπαδημητρίου

Ταυτοχρόνως, ζητά να επιταχυνθεί το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, πολλώ μάλλον όταν υπάρχει «το πιθανό ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών μέσα στο 2021», ενώ επιμένει στην ανάγκη ρηγμάτωσης του αντι-ΣΥΡΙΖΑ μετώπου, εντείνοντας «τις προσπάθειες συνεννόησης και συγκλίσεων με τα άλλα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης», αμφίπλευρα σημειωτέον: και προς το χώρο του προοδευτικού κέντρου και προς τον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς.

• «Το 2021 δεν είναι 2011», σύμφωνα με το ιστορικό στέλεχος του Συνασπισμού και μετέπειτα ΣΥΡΙΖΑ, ως εκ τούτου «η αντιγραφή του παρελθόντος δεν αρκεί και δεν πείθει. Πρώτον, γιατί έχουμε νέα δεδομένα και ανάγκες στην κοινωνία και αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον, και δεύτερον, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη κυβερνήσει επί 4,5 χρόνια, με τα πολλά θετικά του αλλά και με τις αδυναμίες και τα λάθη του».

Ζητούμενο, εξάλλου, είναι «δίπλα στο ηγετικό χάρισμα του Τσίπρα, να προσθέσουμε και ένα καλά επεξεργασμένο και συλλογικά προετοιμασμένο προοδευτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης του τόπου». Άλλωστε, προσθέτει, «είμαστε ένα κόμμα με αδιαφιλονίκητο και ισχυρό Πρόεδρο, τον Αλέξη Τσίπρα, γι’ αυτό και τον στηρίζουμε όλες και όλοι, αλλά ταυτόχρονα δεν είμαστε κόμμα αρχηγικό».

Παράλληλα χαρακτηρίζει «αποπροσανατολιστική» και «επιζήμια» την αντιπαράθεση ανάμεσα στο 3% και στο 32%, ενώ χωρίς περιστροφές λέει πώς η τροπολογία για την οικονομική ενίσχυση των αστυνομικών ήταν «μια αστοχία».

Στα ευρωπαϊκά, ο αντιπρόεδρος διεκδικεί, και αυτός, «ένα Σύμφωνο πραγματικής σταθερότητας, σύγκλισης και βιώσιμης ανάπτυξης. Διαφορετικά», προειδοποιεί, «κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε σε ένα νέο γύρο σκληρής λιτότητας, και ιδιαίτερα στην υπερχρεωμένη Ελλάδα. Συγχρόνως, πρέπει να διεκδικήσουμε ευρωπαϊκή ρύθμιση για την ελάφρυνση και αναδιάρθρωση του χρέους», προτείνει. Σε ό,τι αφορά τα κονδύλια  του Ταμείου Ανάκαμψης ειδικότερα, προτείνει, μέσω του libre, τη σύσταση παρατηρητηρίου, με ευθύνη του Ελληνικού Κοινοβουλίου. 

Στο μείζον θέμα της αντιμετώπισης της πανδημίας, εγκαλεί την κυβέρνηση ότι «εφησύχασε», ότι «αναπαύθηκε στις δάφνες της ανεμελιάς της», ότι «απέρριψε πολλές από τις προτάσεις των ειδικών και όλες τις προτάσεις της αντιπολίτευσης». Την κατηγορεί παράλληλα δε, ότι «εκμεταλλεύεται στο έπακρο μια περίοδο όπου κυριαρχούν η αβεβαιότητα και ο φόβος, για να προωθήσει ταχύτερα τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα της».

• Στο θέμα των εμβολίων, τέλος, ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στηλιτεύει την Ε.Ε. για την καθυστέρηση που επέδειξε στην έγκριση και στην προμήθεια επαρκών ποσοτήτων, όπως επίσης το γεγονός ότι «κράτη-μέλη, με πρώτη τη Γερμανία, προμηθεύονται επειγόντως μεγάλες ποσότητες πρόσθετων εμβολίων».

Επικριτικός και για την ελληνική κυβέρνηση, οφείλει, όπως υπογραμμίζει, «να αφήσει στην άκρη τα επικοινωνιακά σόου και το εμπόριο ελπίδας και να εξασφαλίσει πρόσθετα εμβόλια για τη χώρα, έτσι ώστε μέχρι το Πάσχα να έχει εμβολιαστεί η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού».

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του αντιπροέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Δημήτρη Παπαδημούλη στο libre:

-Τις πταίει τελικώς για το μειωμένο αριθμό εμβολίων που θα φθάσει στην Ελλάδα, κύριε αντιπρόεδρε; Η εταιρεία, η Ευρωπαϊκή Ένωση ή η ελληνική κυβέρνηση; Και, ποια προσωπική στάση τηρείτε έναντι του εμβολίου;

Το εμβόλιο είναι σημαντικό θετικό βήμα στην παγκόσμια μάχη κατά της πανδημίας, αλλά δεν είναι πανάκεια. Μπροστά μας έχουμε ένα δύσκολο χειμώνα με κίνδυνο αναζωπύρωσης, και μια τεράστια ύφεση –από τις μεγαλύτερες σε όλη την Ευρώπη, με οδυνηρές κοινωνικές συνέπειες σε βάρος των ασθενέστερων και της μεσαίας τάξης.

Θα χρειαστούν αρκετοί μήνες, σοβαρό σχέδιο, εκστρατεία πειθούς και εμβολιασμός της μεγάλης πλειοψηφίας, για να χτιστεί η αναγκαία υγειονομική ασπίδα και να δαμάσουμε την πανδημία. Απέχουμε πολύ απ’ αυτό. Η ΕΕ άργησε και στην έγκριση και στην προμήθεια επαρκών ποσοτήτων: κράτη-μέλη, με πρώτη τη Γερμανία, προμηθεύονται επειγόντως μεγάλες ποσότητες πρόσθετων εμβολίων. Η κυβέρνηση της ΝΔ, πάλι, χρησιμοποιεί το εμβόλιο ως άλλοθι. Γι’ αυτά που δεν έκανε και συνεχίζει να μην κάνει. Ανέβασε ψηλά τον πήχη των προσδοκιών και πέρασε από κάτω. Οφείλει να αφήσει στην άκρη τα επικοινωνιακά σόου και το εμπόριο ελπίδας και να εξασφαλίσει πρόσθετα εμβόλια για τη χώρα, έτσι ώστε μέχρι το Πάσχα να έχει εμβολιαστεί η μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού.

-Σφοδρή είναι η κριτική της αντιπολίτευσης από τον Σεπτέμβριο και μετά στο θέμα της πανδημίας και τους κυβερνητικούς χειρισμούς. Είναι εν τέλει ανίκανη η κυβέρνηση, κύριε Παπαδημούλη;

Η κοινωνία πληρώνει το κόστος όχι μόνο της διαχειριστικής ανεπάρκειας αλλά και των αποτυχημένων κυβερνητικών επιλογών. Η αρχική επιτυχία της χώρας, έδωσε το χρόνο στην κυβέρνηση να προετοιμαστεί καλύτερα εν όψει του δεύτερου κύματος. Εκείνη όμως εφησύχασε. Αναπαύθηκε στις δάφνες της ανεμελιάς της. Απέρριψε πολλές από τις προτάσεις των ειδικών και όλες τις προτάσεις της αντιπολίτευσης. Έπεσε έξω και έχει σοβαρή ευθύνη: Για την απαράδεκτη κατάσταση στα μέσα μαζικής μεταφοράς, την απουσία κρατικών ελέγχων στους μεγάλους εργασιακούς χώρους, την ανεπαρκή ενίσχυση του ΕΣΥ, το πρόχειρο άνοιγμα του τουρισμού, τα δυο μέτρα και σταθμά στην εφαρμογή των περιοριστικών μέτρων, την μικροπολιτική ανοχή της αντικοινωνικής συμπεριφοράς Ιεραρχών, τη σοβαρή καθυστέρηση στη Θεσσαλονίκη.

Εμείς βάλαμε πλάτη από την αρχή. Προτείναμε εξάμηνο εθνικό σχέδιο και υπουργό Υγείας κοινής αποδοχής. Εισπράξαμε ένα ηχηρό ΟΧΙ. Έφτασε μάλιστα ο Πρωθυπουργός, να ισχυριστεί ότι «η Ελλάδα τα πηγαίνει στο δεύτερο κύμα της πανδημίας, καλύτερα κι από το πρώτο»! 

Το σφοδρό δεύτερο κύμα οδηγεί και στην έναρξη μιας σοβαρής κυβερνητικής φθοράς. Αποτυπώνεται και στην κοινωνία και στις δημοσκοπήσεις. Η ΝΔ είδε από την πρώτη στιγμή την κρίση αυτή ως ευκαιρία. Εκμεταλλεύεται στο έπακρο μια περίοδο όπου κυριαρχούν η αβεβαιότητα και ο φόβος, για να προωθήσει ταχύτερα τη νεοφιλελεύθερη ατζέντα της.

Όμως η ΝΔ απέτυχε στις εκτιμήσεις της και για την οικονομία. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία με τεκμηριωμένες προτάσεις ζητούσε πιο γενναία και εμπροσθοβαρή μέτρα για την οικονομία, η ΝΔ έλεγε πως η ύφεση θα είναι το πολύ 4%. Ο κ. Στουρνάρας, μάλιστα, ισχυριζόταν ότι δεν θα έχουμε ύφεση! Τώρα, η Ελλάδα καταγράφει μια από τις μεγαλύτερες υφέσεις στην Ευρώπη: αυτή η διπλή κυβερνητική αποτυχία, είναι αδύνατο να κρυφτεί με το νέο «εμπόριο ελπίδας»: το εμβόλιο και τον πακτωλό των κοινοτικών χρημάτων που θα έρθουν στην Ελλάδα, τα επόμενα επτά χρόνια.

-Η πανδημία και η ύφεση δοκιμάζουν πολλαπλά την επάρκεια της ΕΕ. Πώς αξιολογείτε την ευρωπαϊκή απάντηση ως τώρα;

Η πρώτη φάση της πανδημίας έπιασε την ΕΕ στον ύπνο. Τα συστήματα υγείας λόγω μακράς αποδυνάμωσής τους, όπως και του κοινωνικού κράτους, δοκιμάστηκαν. Όμως η σφοδρότητα της πανδημίας και της ύφεσης ανάγκασαν την ΕΕ να κάνει κάποια βήματα επιτέλους, έστω και με καθυστέρηση.

Είναι θετικό βήμα η έκδοση κοινού χρέους απ’ την Κομισιόν, ύψους 750 δισ. ευρώ και για πρώτη φορά η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης. Η σφοδρότητα όμως του δεύτερου κύματος και η μεγάλη ύφεση, δείχνουν ότι αυτά τα θετικά βήματα δεν επαρκούν.

Η κρίση βάζει επίσης στην ατζέντα, δυο ακόμη μεγάλες προκλήσεις: η πρώτη, είναι η νέα κρίση χρέους. Στην Ευρωζώνη, το δημόσιο χρέος είναι ήδη πάνω από το 100% και στην Ελλάδα 207% του ΑΕΠ, όταν το ανώτατο όριο σύμφωνα με το σε αναστολή Σύμφωνο Σταθερότητας, είναι 60%. Άρα εδώ χρειάζεται αναθεώρηση του Συμφώνου. Για να αποκτήσουμε ένα Σύμφωνο πραγματικής σταθερότητας, σύγκλισης και βιώσιμης ανάπτυξης. Διαφορετικά κινδυνεύουμε να οδηγηθούμε σε ένα νέο γύρο σκληρής λιτότητας, και ιδιαίτερα στην υπερχρεωμένη Ελλάδα. Συγχρόνως, πρέπει να διεκδικήσουμε ευρωπαϊκή ρύθμιση για την ελάφρυνση και αναδιάρθρωση του χρέους. Είναι ένας διάλογος που ήδη έχει ξεκινήσει και στον οποίο η Ελλάδα πρέπει να μετάσχει ενεργά.

-Τα σημαντικά κονδύλια του Κοινοτικού Ταμείου Ανάκαμψης θα είναι καθ’ οδόν από τις αρχές του έτους. Υπάρχουν, ωστόσο, και εκείνοι που ανησυχούν για το ποιοι θα επωφεληθούν και κάτω από ποιες διαδικασίες. Με άλλα λόγια αν το κοινωνικό σύνολο θα βγει πραγματικά ωφελημένο…

Τα επόμενα χρόνια ως και το 2027, θα έρθουν στην Ελλάδα 72 δισ. ευρώ, σχεδόν διπλάσια από τις προηγούμενες περιόδους.

Είναι μια μεγάλη πρόκληση για το πολιτικό σύστημα, την Διοίκηση, την κοινωνία και τη χώρα: Αυτά τα χρήματα πρέπει να πιάσουν τόπο. Να αξιοποιηθούν και όχι απλά να απορροφηθούν. Και χρειάζεται σχεδιασμός και ρήτρες που θα μας προστατεύσουν από τα πελατειακά δίκτυα, τη διαφθορά και την πάγια πρακτική της διαπλοκής και της ΝΔ, που θέλει τα λεφτά να πηγαίνουν στους πλούσιους και τους ισχυρούς. Τα χρήματα αυτά δεν πρέπει να ξοδευτούν με όρους «σκόιλ ελικίκου» και «λίστα Πέτσα».

Είναι χρήματα που πρέπει να αξιοποιηθούν έγκαιρα μέχρι το 2026-27, διαφορετικά τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα επιστρέψουν στα ευρωπαϊκά ταμεία. Δεν έχουμε το περιθώριο να πάει ούτε ένα ευρώ χαμένο, ακολουθώντας τις πρακτικές του παρελθόντος που οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία.

Θεωρώ αναγκαίο να δημιουργηθεί ένα παρατηρητήριο, με ευθύνη του Ελληνικού Κοινοβουλίου. Αν αυτό δεν γίνει αποδεκτό από τη ΝΔ, τότε προτείνω να δημιουργηθεί με ευθύνη της αντιπολίτευσης και των κοινωνικών οργανώσεων. Η συμμετοχή ανθρώπων με ειδικές γνώσεις, από την κοινωνία, σε ένα Παρατηρητήριο που να προτείνει και να εποπτεύει το πού και πώς αξιοποιούνται αυτά τα χρήματα για το κοινό εθνικό όφελος, είναι πρωταρχικής σημασίας.

-Τις προηγούμενες ημέρες είδαν το φως της δημοσιότητας οι 6μηνιαίες τάσεις της MRB, βάσει των οποίων η κυβέρνηση έχει απώλειες πλέον, χωρίς όμως αντίστοιχα κέρδη για το κόμμα σας. Τι πρέπει να αλλάξει; Κάποιοι, εντός του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, ζητούν πιο επιθετική αντιπολίτευση, άλλοι αξιόπιστο πρόγραμμα εναλλακτικής διακυβέρνησης. Εσείς ποια θέση παίρνετε;

Η αντιπολίτευσή μας στην ΝΔ πρέπει να είναι δυναμική και τεκμηριωμένη. Σκληρή κριτική και καταγγελτικός λόγος, όπου και όταν χρειάζεται, και ταυτόχρονα πειστική προγραμματική πρόταση. Ο καταγγελτικός λόγος, λόγω της κυβερνητικής πρακτικής είναι συχνά απαραίτητος, αλλά δεν αρκεί. Δίπλα σε κάθε «όχι» μας, οφείλουμε να προβάλλουμε και το «ναι» της εναλλακτικής μας πρότασης. Τελείωσε η περίοδος χάριτος για τη ΝΔ. Για να ξαναγίνει όμως ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. φορέας ελπίδας και να διεκδικήσει τη νίκη και τη διακυβέρνηση, οφείλουμε να αφήσουμε πίσω μας τη φάση της αμηχανίας και της εσωστρέφειας. Να ενισχύσουμε τη συσπείρωση και τη συνοχή μας, μέσω της ενίσχυσης της συλλογικότητας και της σύνθεσης απόψεων. Να επιταχύνουμε το κυβερνητικό μας πρόγραμμα, ώστε να είμαστε πανέτοιμοι για το πιθανό ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών μέσα στο 2021. Να ρηγματώνουμε βήμα βήμα το ισχυρό αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο, το οποίο υποτιμήσαμε στο παρελθόν και το πληρώσαμε ακριβά. Να συνεχίσουμε και να εντείνουμε τις προσπάθειες συνεννόησης και συγκλίσεων με τα άλλα κόμματα της δημοκρατικής αντιπολίτευσης.

-Η Ιστορία έχει επαναλήψεις τελικώς; Το αντιμνημονιακό κύμα του 2011-4 έφερε τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Σήμερα, ένα αντίστοιχο αντιπολιτευτικό κύμα, απόρροια της οικονομικής κρίσης, μπορεί να σας ξαναφέρει στην κυβέρνηση; Αρκεί από μόνο του;

Το 2021 δεν είναι 2011. Η αντιγραφή του παρελθόντος δεν αρκεί και δεν πείθει. Πρώτον, γιατί έχουμε νέα δεδομένα και ανάγκες στην κοινωνία και αλλαγές στο διεθνές περιβάλλον, και δεύτερον, γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ήδη κυβερνήσει επί 4,5 χρόνια, με τα πολλά θετικά του αλλά και με τις αδυναμίες και τα λάθη του. Για να πείσουμε περισσότερες/ους, ο ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ πρέπει να χτίσει πάνω σε όσα έκανε μέχρι τώρα, θετικά και πολλά, αλλά και να εξετάσουμε και τομείς όπου δεν πήγαμε καλά, και χρειάζονται αλλαγές και διορθώσεις.

Στις συνθήκες του 2021 δεν μπορούμε, απλώς, να επαναλαμβάνουμε τη ρητορική του 2010 ή του 2015. Χρειάζεται διαρκής ανανέωση, γόνιμη κριτική αξιολόγηση της κυβερνητικής μας θητείας και διαρκής εμπλουτισμός του πολιτικού και προγραμματικού μας λόγου. Για να μετατρέψουμε τη σοβαρή και μη αντιστρέψιμη κυβερνητική φθορά σε αυξανόμενη εμπιστοσύνη προς τον ΣΥΡΙΖΑ, οφείλουμε δίπλα στο ηγετικό χάρισμα του Τσίπρα, να προσθέσουμε και ένα καλά επεξεργασμένο και συλλογικά προετοιμασμένο προοδευτικό πρόγραμμα διακυβέρνησης του τόπου.

-Αρχηγός υπό κηδεμονία συλλογικών οργάνων, πρώτος μεταξύ ίσων ή ενός ανδρός αρχή: ποιο από τα τρία σχήματα ταιριάζει καλύτερα στον ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ.;

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ το τελευταίο διάστημα, άρχισε να ξεπερνά, όχι χωρίς δυσκολίες, αμηχανία και εσωστρέφεια που προκάλεσε η ήττα στις εκλογές του Ιουλίου 2019. Τα κείμενα που ετοιμάσαμε και εγκρίναμε συλλογικά: Απολογισμός, Διακήρυξη, Προτάσεις μας για αντιμετώπιση της πανδημίας και της ύφεσης, αποδεικνύουν την αξία της συλλογικότητας και της σύνθεσης των απόψεων. Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι πια αρκετά πιο σοφός και ώριμος. Είμαστε ένα κόμμα με αδιαφιλονίκητο και ισχυρό Πρόεδρο, τον Αλέξη Τσίπρα, γι’ αυτό και τον στηρίζουμε όλες και όλοι, αλλά ταυτόχρονα δεν είμαστε κόμμα αρχηγικό. Αυτό το συγκριτικό μας πλεονέκτημα, πρέπει να το προστατεύσουμε και να το κάνουμε ακόμη πιο παραγωγικό. Αποφεύγοντας τους πειρασμούς αποπροσανατολιστικών και διχαστικών διλημμάτων, που πολλές φορές δεν αποδίδουν την πραγματικότητα και προκαλούν εσωστρέφεια και εσωτερικές εντάσεις που μας βλάπτουν.

Προσωπικά υποστηρίζω τα ανοίγματα και σας συμμαχίες του κόμματός σας, από την περίοδο που αυτές οι απόψεις ήταν μειοψηφικές στον ΣΥΡΙΖΑ. Πιστεύω επίσης, ότι η τεχνητή, πολωτική αντιπαράθεση ανάμεσα στο 3% και στο 32%, είναι αποπροσανατολιστική και επιζήμια. Προσωπικά προέρχομαι και είμαι υπερήφανος γι’ αυτό, από μια πολιτική παράδοση που ήταν και κάτω του 2%, το ΚΚΕ Εσωτερικού. Αλλά πιστεύω ακράδαντα ότι αυτή η κληρονομιά έχει συμβάλει πολύ, μαζί με σας παραδόσεις και προελεύσεις, σ’ αυτό το άνοιγμα, που πετύχαμε ως ΣΥΡΙΖΑ, τροφοδοτώντας τον και με στέρεα, αξιακά, πολιτικά και προγραμματικά στοιχεία.

-Η στόχευση της αξιωματικής αντιπολίτευσης πρέπει να είναι προς τους ψηφοφόρους του και την Αριστερά, ή προς το Κέντρο; Και το ρωτώ και με την αφορμή τη νομοθετική πρωτοβουλία συντρόφων σας για την ενίσχυση των αστυνομικών…

Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. αποτελεί εδώ και 10 σχεδόν χρόνια, το μεγαλύτερο κόμμα της Αριστεράς στην Ευρώπη και τον ισχυρό κορμό της ευρύτερης προοδευτικής παράταξης στην Ελλάδα.

Η επιδίωξη διεύρυνσης της επιρροής μας αλλά και συμμαχιών, πρέπει να είναι αμφίπλευρη. Και προς το χώρο του προοδευτικού κέντρου και προς τον ευρύτερο χώρο της Αριστεράς. Η τροπολογία στην οποία αναφέρεστε ήταν μια αστοχία. Κατατέθηκε χωρίς την απαιτούμενη συλλογική έγκριση, εκτιμήθηκε ομόφωνα από το προεδρείο της Κ.Ο. ότι δεν υπηρετεί τις πολιτικές μας προτεραιότητες και τα ανοίγματα που έχουμε αποφασίσει και γι’ αυτό αποσύρθηκε.