Το “σκάφος” της οικονομίας βυθίζεται – Καταρρέουν οι προσδοκίες από το εμβόλιο, “Ταμείο Ανάκαμψης” μόνο για μεγάλες επιχειρήσεις
Σε κλίμα τεράστιας οικονομικής αβεβαιότητας για τους πολίτες αλλά κατ’ επέκταση και το κράτος, ξεκινά αύριο το απόγευμα η 5νθήμερη συζήτηση για τον προϋπολογισμό (θα ψηφισθεί τα μεσάνυχτα της Τρίτης προς Τετάρτη). Τα …βαρίδια που η τρέχουσα χρονιά κληροδοτεί στο 2021, έχουν αρχίσει να σκάνε το ένα μετά το άλλο επιβεβαιώνοντας επί του παρόντος εκείνους τους αναλυτές -«κασσάνδρες» που εκτιμούσαν πως το 2020 θα ωχριά μπροστά στις δυσκολίες του επόμενου χρόνου.
Του Νίκου Παπαδημητρίου
Το οξύμωρο είναι ότι πολλοί -και από την κυβέρνηση- είχαν συνδέσει την οικονομική πορεία του επόμενου έτους από τις εξελίξεις στο υγειονομικό κομμάτι, αλλά παρά το γεγονός ότι η επιστήμη έδωσε γρήγορη απάντηση στο γρίφο του εμβολίου, εν τούτοις ούτε οι θετικές αυτές προοπτικές δεν φαίνεται να διασώζουν το σκάφος της οικονομίας.
Υπάρχει πάντα ασφαλώς το Ταμείο Ανάκαμψης -εξ ου και η αγωνία των Ευρωπαίων να τελειώνουν με την απειλή veto Πολωνών και Ούγγρων- στο οποίο μάλιστα και η δική μας κυβέρνηση ποντάρει πολλά. Γι’ αυτό και η απόφαση του οικονομικού επιτελείου να χρηματοδοτήσει έργα που θα εγκριθούν από την Ε.Ε. πριν καν φθάσει η ευρωπαϊκή βοήθεια. Στο σημείο αυτό όμως αρχίζουν τα «αλλά».
- Ποιος, φερ’ ειπείν, επιχειρηματίας μεσαίου έστω, μεγέθους θα ενδιαφερθεί για τις δυνατότητες που δίνει το Ταμείο Ανάκαμψης, όταν τα χρέη του έχουν συσσωρευθεί και τα οποία, αν δεν πάρει κάποια διαφορετική απόφαση η κυβέρνηση, θα πρέπει να πληρώνει από την άνοιξη του 2021;
Συνεπώς το Ταμείο Ανάκαμψης φαίνεται πως είναι κάτι που θα αφορά μόνο τις πολύ μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και εταιρικούς κολοσσούς της Ευρώπης και όχι μόνον, που έχουν, άλλωστε, τρία ισχυρά κίνητρα για να επενδύσουν στη χώρα μας:
- τους ιδιαίτερα χαμηλούς πλέον, μισθούς των 400+ ευρώ,
- το γεγονός ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει ο παράδεισος της πράσινης οικονομίας λόγω των ευνοϊκών κλιματικών συνθηκών,
- και, το ότι η χώρα μας είναι ψηφιακά «παρθένα»,
και ως γνωστόν, πράσινη οικονομία και ψηφιακά είναι οι δύο μεγάλοι πυλώνες του Ταμείου Ανάκαμψης.
Για να επιστρέψουμε όμως στη σημερινή σκληρή πραγματικότητα, τα στοιχεία δεν επιδέχονται αμφισβήτηση: οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές του 3ου τριμήνου είναι αυξημένες κατά 2,1 δισ. ευρώ προς την εφορία και κατά 400 εκατ. προς τα ασφαλιστικά ταμεία –κι όλα αυτά κατά τα θεωρούμενο «καλό» τρίμηνο της εθνικής οικονομίας, και ενώ η χώρα δεν ήταν τότε σε καθεστώς lockdown. Τον Οκτώβριο οι νέες ληξιπρόθεσμες οφειλές άγγιξαν το 1 δισ., ακόμη πιο ανησυχητικό είναι ίσως το γεγονός ότι μισό εκατομμύριο φορολογουμένων προστέθηκε στη μακρά λίστα οφειλετών.
Η αγωνία του πρωθυπουργού για κραχ στα έσοδα των νοικοκυριών και του κράτους αποτυπώθηκε και στη σιβυλλική απάντηση που έδωσε στον Alpha, μια απάντηση που το libre ανέδειξε, (https://www.libre.gr/ti-kryvei-to-yponooymeno-mitsotaki-g/), όταν στη βροχή ερωτήσεων του Αντώνη Σρόιτερ για διαγραφή χρεών, ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε λέγοντας, «δεν θα κάνω κανένα σχόλιο», και μόνο υπό τη δημοσιογραφική πίεση παρέπεμψε στο μέλλον:
- «Την ταχύτητα αποπληρωμής των υποχρεώσεων προς το Κράτος θα πρέπει να την αξιολογήσουμε όταν με το καλό ξαναπάρει μπροστά πραγματικά η οικονομία και δούμε ουσιαστικά τη δυναμική της». Με άλλα λόγια δηλαδή, η κυβέρνηση σχοινοβατεί μεταξύ πραγματικότητας και της ανάγκης να διατηρηθεί η νοοτροπία αποπληρωμής των χρεών μας…
Και την ίδια στιγμή, και όλοι οι υπόλοιποι οικονομικοί δείκτες πηγαίνουν από το κακό στο χειρότερο:
- το Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής στην έκθεση 3ου τριμήνου συνοπτικά επισημαίνει: «Η κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας το τρίτο τρίμηνο διαμορφώθηκε στο -11,7% (σε ετήσια βάση) και αποτελεί τη χειρότερη επίδοση στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο πληθωρισμός παραμένει σε αρνητικό έδαφος (-2,0% τον Οκτώβριο) και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών έφτασε τα 8,6 δισ. ευρώ το εννεάμηνο (από 90 εκατ. ευρώ πέρυσι)».
Αναφορικά δε, με την ανεργία, «η εικόνα της αγοράς εργασίας είναι επίσης ανησυχητική, παρότι λιγότερο δραματική. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Αυγούστου, η απασχόληση έχει μειωθεί κατά 2,5% σε ετήσια βάση, όμως η ανεργία παραμένει σχεδόν αμετάβλητη στο 16,8%, αφενός λόγω της μείωσης του εργατικού δυναμικού κατά 2,8% και αφετέρου λόγω των ειδικών μέτρων διατήρησης των θέσεων εργασίας».
Εξάλλου «επιδείνωση σε σχέση τόσο με πέρυσι όσο και με τον προηγούμενο μήνα παρουσιάζουν τον Νοέμβριο σημαντικοί βραχυχρόνιοι δείκτες όπως ο Δείκτης Οικονομικού κλίματος (ESI) και ο Δείκτης Υπεύθυνων Προμηθειών (PMI)».
Ο χειμώνας βαρύς, και η άνοιξη βαρύτερη…