Τα παπούτσια του πρωθυπουργού…

Είναι αλήθεια πως κανείς δεν θα ήθελε να φοράει τα παπούτσια του Κυριάκου Μητσοτάκη τέτοιες εποχές. Οι επιδημιολόγοι και οι λοιμωξιολόγοι του εισηγούνται να μην ανοίξει η αγορά διότι σε αντίθετη περίπτωση οι εκατόμβες θα συνεχιστούν και το δημόσιο σύστημα υγείας θα “κρασάρει” εντελώς τον Ιανουάριο, με ένα νέο ακόμα πιο επώδυνο κύμα του κοροναϊού.

του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ

Ο Άδωνις και κάποιοι επιχειρηματίες πιέζουν να ανοίξουν τα καταστήματα, ακόμα και τα μεγάλα εμπορικά κέντρα, διότι αλλιώς θα μετράμε “λουκέτα”. Λέγεται –αλήθεια ή μέσο πίεσης δεν είναι ακόμα σαφές– πως μεγάλη εμπορική αλυσίδα ετοιμάζεται για χιλιάδες απολύσεις εάν δεν λειτουργήσει κατά τις ημέρες των εορτών για να αναπληρώσει μέρος του χαμένου τζίρου. Και οι ιεράρχες απειλούν να πάρουν το θέμα της λειτουργίας των εκκλησιών στα χέρια τους, θέτοντας το αναμφίβολα ισχυρό επιχείρημα “γιατί το Golden Hall και το Jumbo και όχι οι ναοί;”.

Δεν είναι εύκολη η απόφαση μεταξύ των προειδοποιήσεων των επιστημόνων και της “αγοράς”. Και φυσικά δεν αποτελεί λύση ο περισπασμός της κοινής γνώμης με τη “βίλα του Τσίπρα”. Κοντά ποδάρια.

Ο Άδωνις Γεωργιάδης, απαντώντας σε ενα tweet του Ανδρέα Ανδριανόπουλου, περιέγραψε απλουστευτικά και εν τέλει παραπειστικά την μια πλευρά του νομίσματος. “Όσο φοβερός κι αν είναι ο ιός δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα στη ζωή”. Ακόμα κι αν ακούγεται ακριβές, η απάντηση είναι απλή: Ναι, ο ιός που σκοτώνει καθημερινά 100 συμπολίτες μας και διαλύει το ΕΣΥ είναι το σοβαρότερο -ίσως το μοναδικό- πρόβλημα ΓΙΑ ΤΗ ΖΩΗ.

Ίσως είναι πρόωρο ακόμα να επιχειρηματολογήσει επαρκώς κανείς εάν η αγορά θα μπορούσε να λειτουργήσει –πάντοτε με μέτρα και περιορισμούς– περισσότερο αυτές τις μέρες, εάν είχαν ληφθεί μέτρα και πρόνοιες νωρίτερα. Εάν δεν είχε χαθεί χρόνος. Αρκετοί το επισημαίνουν, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας γενικότερα.

Από την άλλη, το προβαλλόμενο ερώτημα “Οικονομία ή Υγεία;”, είναι λάθος να τεθεί διλημματικά –ως ψυχολογικός εκβιασμός. “Δεν θα σωθούμε από την πανδημία για να πεθάνουμε από την πείνα”, αναφέρουν βαρύγδουπα ορισμένοι, δίχως, όμως, να προτείνουν κάποια λύση. Εκτός εάν υπονοούν κάποια αναμόχλευση της θεωρίας για την ανοσία της αγέλης, τα αποτελέσματα της οποία διαπιστώσαμε σε εκείνες τις χώρες που εφαρμόστηκε στο πρώτο και στις αρχές του δεύτερου κύματος της πανδημίας. Και πρέπει να σημειωθεί πως το δίλημμα δεν είναι μόνο ελληνικό. Η Ευρώπη ως ενιαίος οργανισμός αποδείχθηκε ανέτοιμη και αμετροεπής απέναντι στην πανδημία.

Όταν, όμως, προκύπτουν τέτοια διλήμματα, την απάντηση πρέπει να την δίνει το κράτος. Εν προκειμένω η κυβέρνηση. Και οι κυβερνήσεις δεν έχουν το δικαίωμα να διαλέξουν ανάμεσα στις ανθρώπινες ζωές και στη χρεοκοπία της αγοράς. Οφείλουν να υπερασπίσουν κάθε ανθρώπινη ζωή που μπορεί να σωθεί και να κάνουν το παν για να συρρικνώσουν τις οικονομικές συνέπειες της πανδημίας. Ακριβέστερα, όφειλαν να το προβλέψουν και να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα εγκαίρως, αλλά, όπως προείπα, αυτό είναι μια συζήτηση ειδικότερων εμού. Αυτή η συζήτηση δεν έγινε ποτέ οργανωμένα και όποτε κάποιοι διατύπωσαν κριτική ή εναλλακτικές προτάσεις μάλλον βρέθηκαν στο στόχαστρο.

Τώρα ο πρωθυπουργός πρέπει να λάβει τις αποφάσεις του. Κι αυτές δεν έχουν να κάνουν μόνο με το εάν θα ανοίξουν, και πως και πόσο θα ανοίξουν, τα καταστήματα, τα σχολεία, οι εκκλησίες, τα εμπορικά κέντρα. Η κυβέρνηση οφείλει να προετοιμαστεί καταλλήλως και για τους μήνες και τα χρόνια που έρχονται και να μην κρύβει το πρόβλημα κάτω από το χαλί, εξωραϊζοντας την κατάσταση και αναδεικνύοντας ως “γκράαλ” της στρατηγικής της το εμβόλιο. Έχει σχέδιο; Εάν έχει οφείλει να το παρουσιάσει άμεσα και να μην περιοριστεί σε αποσπασματικές λύσεις δεκαημέρου ή μηνός.

Παράδειγμα: ο πρωθυπουργός άφησε ελαφρώς να εννοηθεί πως δεν απορρίπτει την πιθανότητα διαγραφής των χρεών της πανδημίας στην πρόσφατη συνέντευξή του στον Alpha. Το γεγονός ότι οι ληξιπρόθεσμες οφειλές έφτασαν στα 2,1 δισ. το τρίτο τρίμηνο του έτους δείχνει πως η ουσιαστική χρεοκοπία της αγοράς δεν θα αναταχθεί δια μαγείας μόλις αρχίσουν οι εμβολιασμοί. Η οικονομία είναι και ψυχολογία αλλά δεν αρκεί αυτό για να εκτοξεύσει τα εισοδήματα των Ελλήνων ώστε να δημιουργήσει εύκολες δυνατότητες αποπληρωμής των χρεών που δημιουργήθηκαν σε μια οικονομία που πιεζόταν, άλλωστε, και πριν την πανδημία ως αποτέλεσμα της δεκαετους μνημονιακής περιπέτειας.

Μπορεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης να κέρδισε “τροπαιούχος” τις εκλογές και να είχε άλλους στόχους, όμως του έλαχε μια μεγάλη κρίση και οι πολίτες απαιτούν να την διαχειριστεί χωρίς να αφήσει πίσω του θύματα. Ούτε στα νοσοκομεία, ούτε στα κλειστά σπίτια, ούτε στην αγορά.

Εάν θεωρεί πως μπορεί να το πράξει μόνος του ας ανακοινώσει σύντομα τον σχετικό προγραμματισμό του. Εάν δεν μπορεί ας αναζητήσει βοήθειες, τόσο στην Ευρώπη, όσο και στο εσωτερικό της χώρας. Λύση, πάντως, στη “βίλα Τσίπρα” και σε άλλα επικοινωνιακά κόλπα δεν θα βρει. Η ζωή δεν κάνει τα σχέδια που βολεύουν τον καθένα…