Πανελλαδικές 2021: Κόβονται τμήματα ΑΕΙ, επανέρχονται από την… πίσω πόρτα ΤΕΙ, αλλάζουν οι βάσεις εισαγωγής

Στο μηχανογραφικό που θα συμπληρώσουν το καλοκαίρι του επόμενου έτους οι υποψήφιοι για την ανώτατη εκπαίδευση θα δουν λιγότερα τμήματα σε σχέση με πέρσι, καθώς στη διάρκεια των επόμενων μηνών θα κριθεί ποια από τα τμήματα των ΤΕΙ που έγιναν πέρυσι βιαστικά συνιστώσα των πανεπιστημίων θα πρέπει να σταματήσουν να λειτουργούν.

Ο ακριβής αριθμός των τμημάτων που μπορεί να «κοπούν» δεν μπορεί ακόμη να υπολογιστεί, αλλά σε αυτή τη φάση αναμένεται ότι θα είναι κάτω από το 10% του συνόλου τους.

Για το λόγο αυτό θα αξιοποιηθεί και η μελέτη και αξιολόγηση που κάνει η νέα Εθνική Αρχή για την ανώτατη εκπαίδευση της χώρας (ΕΘΑΑΕ), η οποία και αναμένεται να διατυπώσει συγκεκριμένες προτάσεις επί του θέματος, λαμβάνοντας υπόψη κρίσιμα κριτήρια, όπως ο αριθμός των «πρώτων προτιμήσεων» που έχουν σήμερα τα τμήματα των πανεπιστημίων (πόσο δηλαδή αποτελούν προορισμό σπουδών που προσελκύει μεγάλη μερίδα των νέων) αλλά και ποιος είναι ο ρυθμός αποφοίτησης των υποψηφίων τους.

Είναι γνωστό, άλλωστε, πως σε πολλά τμήματα των ΑΕΙ εισάγονται πρωτοετείς φοιτητές αλλά δεν τα ολοκληρώνουν ποτέ είτε γιατί τα χρησιμοποιούν για να μετακινηθούν στη συνέχεια σε άλλη κατεύθυνση σπουδών, είτε γιατί δεν τους ενδιαφέρουν και εγκαταλείπουν.

Παράλληλα, το υπουργείο Παιδείας, διαπιστώνοντας ότι τα ΤΕΙ είχαν χάσει τον εφαρμοσμένο χαρακτήρα τους πολύ πριν καταργηθούν (στην προσπάθειά τους να συγκλίνουν προς τα πανεπιστήμια), μελετάει τώρα νέα πολιτική πρόταση που έμμεσα θα επαναφέρει στο «παιχνίδι» την ανώτατη τεχνολογική εκπαίδευση.

Συγκεκριμένα, μελετάει τον σχεδιασμό και την ίδρυση νέων τριετών κύκλων σπουδών στο εσωτερικό των πανεπιστημίων που θα αντικαταστήσουν αυτήν ακριβώς την ανάγκη και θα επαναφέρουν την ανώτατη τεχνολογική εκπαίδευση στον «χάρτη» και τις ειδικότητές τους στην ελληνική αγορά εργασίας.

Οι απόφοιτοί τους βέβαια θα έχουν επαγγελματικά προσόντα επιπέδου 6 (πανεπιστημιακός τίτλος) στο Εθνικό και Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Προσόντων.

Τα παραπάνω θα συνδυαστούν με τη βάση εισαγωγής σε κάθε τμήμα των ΑΕΙ, που δεν θα είναι ένας απόλυτος αριθμός, αλλά θα είναι ένα βαθμολογικό όριο που θα επιλέγεται κατά περίπτωση και επιστήμη, σε συνάρτηση με τον γενικό μέσο όρο της επίδοσης όλων των υποψηφίων πανελλαδικά, όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα του «Βήματος».

Δηλαδή, εάν ο μέσος όρος της επίδοσης όλων των υποψηφίων στις πανελλαδικές εξετάσεις μιας χρονιάς είναι π.χ. το 11, το κάθε τμήμα θα μπορεί να αναπροσαρμόζει τη βάση εισαγωγής στα μαθήματά του λίγο προς τα πάνω ή λίγο προς τα κάτω από αυτό, ανάλογα με τις επιλογές του και με τα δεδομένα της κάθε εξεταστικής περιόδου.

Η βάση εισαγωγής στα ΑΕΙ, έτσι, δεν θα είναι ενιαία, αλλά ούτε και η ίδια κάθε χρονιά. Θα βρίσκεται σε ευθεία σχέση και θα εξαρτάται από τις επιδόσεις των υποψηφίων την κάθε χρονιά, οπότε θα αποτελεί έναν βαθμό που καθορίζεται από αυτήν.

Η αλλαγή αυτή θα θεσμοθετηθεί άμεσα (πιθανότατα δεν θα κατατεθεί στη Βουλή ως τροπολογία στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας για την επαγγελματική εκπαίδευση), έτσι ώστε να εφαρμοστεί στις πανελλαδικές εξετάσεις του 2021.

Το νομοσχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση θα προηγηθεί του νόμου-πλαισίου αλλά και άλλων νομοθετημάτων σχετικών με την ανώτατη εκπαίδευση, ώστε να έχουν δημιουργηθεί στη χώρα δομές που θα «απορροφήσουν» τους δυσαρεστημένους των πανελλαδικών εξετάσεων, αφού τα παραπάνω θα οδηγήσουν τελικά σε μια «γενναία» μείωση του αριθμού εισακτέων στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.

Η νέα Αρχή για την ανώτατη εκπαίδευση και ο πρόεδρός της Π. Μήτκας αυτόν τον καιρό επεξεργάζονται τα κριτήρια με τα οποία θα γίνει η χρηματοδότηση των ΑΕΙ το 2022, όπου και ένα 20% των χρημάτων τους θα δίνεται βάσει αξιολόγησης.

Τα κριτήρια αυτά θα είναι έξι και θα είναι ποιοτικά, δηλαδή:

• επίπεδο εκπαίδευσης,
• έρευνα,
• σύνδεση με την κοινωνία,
• διεθνοποίηση,
• ποιότητα πανεπιστημιακού περιβάλλοντος,
• διαδικασίες διασφάλισης της ποιότητας.

Βέβαια, θα είναι στην ευχέρεια του κάθε Ιδρύματος να επιλέξει αν θα κριθεί σε κάποια συγκεκριμένα κριτήρια από αυτά, ανάλογα με την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του και τις επιστημονικές ή άλλες περιοχές στις οποίες διακρίνεται.

Όπως είναι γνωστό, με τον νόμο που ψηφίστηκε ήδη από την κυβέρνηση, στον επόμενο προϋπολογισμό τους περίπου 91 εκατομμύρια ευρώ θα δοθούν στα ΑΕΙ (με πρώτο από πλευράς μεγέθους το Αριστοτέλειο της Θεσσαλονίκης) βάσει κριτηρίων.

Από το 2022 κατά 80% βάσει αντικειμενικών κριτηρίων (μέγεθος Ιδρύματος, φοιτητές, διδάσκοντες, υποδομές κ.λπ.) και κατά 20% βάσει αξιολόγησης, δηλαδή ερευνητικής δραστηριότητας των μελών τους, εξωστρέφειας, διεθνοποίησης κ.λπ.