Τι κρύβει το “υπονοούμενο” Μητσοτάκη για διαγραφή χρεών- Σενάρια για “εκλογικό 2021” με όπλο το εμβόλιο

Πέραν της σαφούς προσπάθειας του πρωθυπουργού να “διορθώσει” το προφίλ του μετά την σοβαρή επικοινωνιακή και πολιτική αστοχία με την …”ανεμελιά” (όπως την αποκάλεσε ο ίδιος) της φωτογραφίας με την “ποδηλατάδα” στην Πάρνηθα, η συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο δελτίο ειδήσεων του Alpha και τον Αντώνη Σρόϊτερ προκάλεσε το ενδιαφέρον στα πολιτικά και δημοσιογραφικά γραφεία, όταν ο πρωθυπουργός κλήθηκε να απαντήσει σχετικά με το εάν υπάρχει πιθανότητα διαγραφής των χρεών που προκλήθηκαν σε φυσικά πρόσωπα, επαγγελματίες και επιχειρήσεις κατά την περίοδο της πανδημίας.

Το ενδιαφέρον εστιάζεται στο γεγονός ότι ο κ. Μητσοτάκης όχι μόνο δεν απέρριψε μια τέτοια πιθανότητα αλλά είπε πως “δεν θα απαντήσω σε αυτό”, δημιούργησε εύλογα υπονοούμενα ότι στο Μέγαρο Μαξίμου το σχετικό σενάριο μπορεί να μην ιεραρχείται ψηλά αλλά υφίσταται. Η απάντηση του πρωθυπουργού αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον καθώς μόλις πριν μερικές μέρες σε συνέντεύξεις που παραχώρησε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ήταν κατηγορηματικός. Επέμεινε στα σενάρια για νέα ρύθμιση 120 δόσεων για τα χρέη που δημιουργήθηκαν κατά την πανδημία σε Δημόσιο (ΔΟΥ και ασφαλιστικά ταμεία) και τράπεζες, διέψευσε, όμως, την πιθανότητα διαγραφής χρέους παραπέμποντας και στις σχετικές δηλώσεις που έκαναν πρόσφατα ευρωπαίοι παράγοντες. Την διαγραφή των χρεών ζητούν επισήμως εδώ και πάνω από 2 εβδομάδες οι επαγγελματικοί φορείς (ΕΒΕΑ,ΓΣΕΒΕΕ,Εμπορικοί Σύλλογοι κ.ά) αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, το ΚΚΕ και το Μερα25.

Η συζήτηση αυτή διεξάγεται αυτό τον καιρό και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Στην Ιταλία, για παράδειγμα, το ενδεχόμενο να διαγράψει ή να κρατήσει για πάντα το δημόσιο χρέος που αγοράζει κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να βοηθήσει τα έθνη να ανακάμψουν και να αναδιαρθρώσουν, θα πρέπει να εξετάσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, σύμφωνα με τον Ιταλό γραμματέα του υπουργικού συμβουλίου.

«Η νομισματική πολιτική πρέπει να υποστηρίζει τις επεκτατικές δημοσιονομικές πολιτικές των κρατών μελών με κάθε δυνατό τρόπο», δήλωσε ο Ρικάρντο Φράκαρο, γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου και στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού Τζουζέπε Κοντέ, σε συνέντευξή του. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει «ακύρωση κρατικών ομολόγων που αγοράστηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας ή την παράταση της λήξης τους», υποστήριξε ο ίδιος.

Όπως σημειώνει το Bloomberg, το αίτημα της Ιταλίας αντανακλά τη μεγάλη δημοσιονομική «τρύπα» της χώρας, η οποία ακόμα και πριν την πανδημία η Ιταλία είχε ένα υπέρογκο χρέος και αδύναμη οικονομία.

Προσώρας, οι Βρυξέλλες και η Φραγκφούρτη απορρίπτουν ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, για παράδειγμα, είπε πως «δεν κάνω καν την ερώτηση στον εαυτό μου, είναι τόσο απλό, καθώς κάτι τέτοιο θα αποτελούσε παραβίαση».

Γιατί άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ο πρωθυπουργός

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει πολύ καλά πως έδαφος στους ευρωπαϊκούς θεσμούς για μια τέτοια ρύθμιση δεν υπάρχει. Τουλάχιστον όχι ακόμα καθώς οι Βρυξέλλες αναμένουν να διαπιστώσουν το ύψος της ύφεσης με την οποία θα κλείσει το 2020 αλλά και εάν θα υπάρξει τρίτο κύμα της πανδημίας την επόμενη χρονιά. Μόνο τότε, λένε πηγές στις Βρυξέλλες, θα είναι δυνατό να ληφθούν αποφάσεις.

Όταν, όμως, ο κ. Σταϊκούρας έχει αποκλείσει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, γιατί ο κ. Μητσοτάκης δεν κλείνει άμεσα μια τέτοια πιθανότητα; Η διφορούμενη απάντηση του πρωθυπουργού πρέπει, ίσως, να συνδυαστεί με την άλλη φράση του για “γκάζι στις μεταρρυθμίσεις” και τους “ύμνους” στον σχεδιασμό της επιτροπής Πισσαρίδη.

Ακόμα, πρέπει να σημειωθεί πως ενώ σε προηγούμενες συνεντεύξεις του ο κ. Μητσοτάκης υιοθετούσε την οικονομική θεωρία του “V” και μιλούσε για “εκρηκτική ανάπτυξη” το 2021, χθες δεν ήταν απλώς συγκρατημένος αλλά σχεδόν άφησε να εννοηθεί πως η επόμενη χρονιά θα είναι επέκταση της περιόδου βαθιάς ύφεσης λόγω της πανδημίας και, όπως είπε, “πολύ δύσκολη περίοδος”.

Η κυβέρνηση δεν αναμένει πλέον σημαντική ανάπτυξη, ένα τρίτο κύμα, δε, μπορεί να αυξήσει ακόμα περισσότερο το ήδη εκτροχιασμένο χρέος και να βαθύνει την ύφεση. Μεγάλη ελπίδα αποτελεί, αναμφίβολα, το εμβόλιο και η ευφορία περί εξόδου από την υγειονομική κρίση που αυτό θα προκαλέσει από τα τέλη της άνοιξης ή τις αρχές του καλοκαιριού. Όμως και την επόμενη χρονιά ο τουρισμός δεν θα αποδώσει παρά ελάχιστα περισσότερο από την περυσινή καταστροφή, οπότε το οικονομικό κλίμα θα αναδείξει τις τρομακτικές συνέπειες της πανδημίας σε λουκέτα επιχειρήσεων και ανεργία.

Σύμφωνα με πληροφορίες του libre, ο κ. Μητσοτάκης, γνωρίζοντας καλά τα παραπάνω (όπως και την καθυστέρηση εκταμιεύσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης λόγω του “βέτο” Ουγγαρίας και Πολωνίας), κρατά ανοιχτό το ενδεχόμενο διαγραφής χρεών επειδή κρατά, παράλληλα, ανοιχτό και το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές στις αρχές του καλοκαιριού, όταν θα επικρατεί η ευφορία του εμβολίου.

Εκεί, ο κ. Μητσοτάκης θα πρέπει να υπερβεί το βαρύ κλίμα των λαθών στη διαχείριση του δεύτερου κύματος της πανδημίας (που αναδεικνύονται καθημερινά πλέον) και την απόγνωση μεγάλου τμήματος της κοινωνίας από τις οικονομικές επιπτώσεις. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις που δείχνουν φθορά της κυβέρνησης στα ποιοτικά στοιχεία και ως προς τη διαχείριση της πανδημίας και την οικονομία, δεν διαλάθουν της προσοχής του επικοινωνιακού επιτελείου του Μεγάρου Μαξίμου, παρά την έως τώρα αδυναμία της αξιωματικής αντιπολίτευσης να μεταφράσει σε σημαντική άνοδο των ποσοστών της αυτό το κλίμα δυσφορίας.

Η ρύθμιση των 120 δόσεων, λοιπόν, δεν θα αρκούσε για κάτι τέτοιο, εφόσον, βεβαίως, το 2021 είναι τελικά εκλογική χρονιά. Και δεν θα αρκούσε, ακόμα περισσότερο, όταν η κυβέρνηση για να φιλοτεχνήσει μεταρρυθμιστικό προφίλ και να εξασφαλίσει τη συναίνεση και επιβράβευση των εταίρων θα προωθεί αντιδημοφιλή μέτρα της ατζέντας Πισσαρίδη και θα δέχεται σφοδρά πυρά κοινωνικών φορέων και κομμάτων.

Η πιθανότητα διαγραφής των χρεών της πανδημίας, λοιπόν, θεωρείται από το Μέγαρο Μαξίμου πως θα μπορούσε να λειτουργήσει εξισορροπιστικά και να εξασφαλίσει πολιτική υπεροπλία στην κυβέρνηση.

Αρμόδια κυβερνητική πηγή που ρωτήθηκε από το libre, εξηγούσε πως η πιθανότητα αυτή είναι μάλλον πολύ μικρή και πάντως “εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις Βρυξέλλες και τη Φραγκφούρτη”, ωστόσο στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πως ο μεταρρυθμιστικός οίστρος (σχέδιο Πισσαρίδη) και σειρά άλλων μέτρων ίσως πείσει τους εταίρους να ανάψουν το “¨πράσινο φως” για μια γενναία πολιτική στο θέμα των χρεών. Ιδιαίτερα εάν αυτό συνδυαστεί με προεκλογικό κλίμα .

Η αποστροφή του πρωθυπουργού στη συνέντευξή του στον Alpha έχει ενδιαφέρον:

Απευθυνόμενος στους πολίτες, ο πρωθυπουργός είπε ότι «το κράτος κράτησε δίπλα σας, στήριξε το μισθό σας. Για πρώτη φορά με το μέτρο της επιστρεπτέας προκαταβολής στήριξε τους μικρομεσαίους. Ένα πολύ σημαντικό πακέτο οικονομικής στήριξης που κράτησε την κοινωνία ζωντανή».

«Μία ύφεση της τάξης του 9-10% δεν μπορεί να μην αφήσει πληγές», παραδέχτηκε ο πρωθυπουργός. «Όταν θα ξεκινήσει η οικονομική δραστηριότητα, θα μπορούν οι επιχειρήσεις σταδιακά να στηρίξουν την οικονομία. Είμαστε λογικοί, το έχουμε αποδείξει. Γι’ αυτό και συνδέσαμε την επιστρεπτέα προκαταβολή με την απασχόληση.»

Τα σενάρια που εξετάζει το υπουργείο Οικονομικών με βάση τις δηλώσεις του κ. Σταϊκούρα

Σύμφωνα με πληροφορίες, τα μέτρα στήριξης των φορολογουμένων που δεν μπορούν ή δεν κατάφεραν μεσούσης της κρίσης να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους θα κινηθούν σε δύο επίπεδα.

Το πρώτο θα αφορά όσους έχασαν τη ρύθμιση στην οποία ήταν ενταγμένοι εξαιτίας των προβλημάτων που τους δημιούργησε η πανδημία και το δεύτερο είναι η θέσπιση ειδική ρύθμισης για τα χρέη που δημιουργήθηκαν όχι μόνο την περίοδο του lockdown αλλά και μεταγενέστερα. Οπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρας στο ραδιόφωνο του Real fm, «για τις οφειλές που δημιουργήθηκαν μέσα στο lockdown ισχύει ότι θα πληρωθούν τον Απρίλιο του 2021 και μάλιστα σε 12 άτοκες δόσεις ή σε 24 με 2,5% επιτόκιο. Υπάρχει πρόβλημα και το αναγνωρίζω για οφειλές που δημιουργήθηκαν μεταγενέστερα της περιόδου του lockdown λόγω των ανοικτών οικονομικών επιπτώσεων. Το αξιολογούμε για να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε. Θέλουμε να συμβάλουμε ώστε οι πολίτες να μη διογκώνουν τα χρέη τους και το κράτος να είναι πάντα κοντά τους».

1. Την επανένταξη στη ρύθμιση των 120 δόσεων ή σε κάποια άλλη ρύθμιση όσων απώλεσαν τη ρύθμιση καθώς δεν είχαν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να πληρώνουν τα χρέη τους. Εξετάζεται να ανοίξει εκ νέου η πλατφόρμα της ρύθμισης των 120 δόσεων προκειμένου να επανενταχθούν όσοι το επιθυμούν με ευνοϊκότερους ενδεχομένως όρους για τα χρέη που δημιουργήθηκαν στην πανδημία. Ηδη ο Εμπορικός Σύλλογος Αθηνών έχει υποβάλει αίτημα επαναρρύθμισης οφειλών σε 120 δόσεις, με στόχο να επανέλθει η αγορά σε συνθήκες ισορροπίας.
2. Τη θέσπιση ειδικής ρύθμισης για τις υποχρεώσεις που έχουν συσσωρευθεί την περίοδο της καραντίνας. Οι οφειλές αυτές θα μπορούν να αποπληρωθούν σε 12 άτοκες δόσεις το 2021 ή σε 24 δόσεις με επιτόκιο 2,5%.

Σημειώνεται ότι οι φόροι και οι δόσεις ρυθμίσεων που ξεπερνούν τα 2 δισ. ευρώ τέθηκαν σε «καραντίνα» μαζί με την οικονομική δραστηριότητα, από τον Μάρτιο μέχρι και τον Μάιο (αναστολή καταβολής φορολογικών υποχρεώσεων). Οι οφειλές αυτές θα πρέπει να εξοφληθούν σταδιακά έως τα τέλη Απριλίου. Διαφορετικά, θα μπορούν να ενταχθούν στη νέα ρύθμιση από τον Μάιο του 2021 και μετά.
Ωστόσο, η μεγάλη ζημία των επιχειρήσεων και ο φόβος ένα μεγάλο τμήμα των τρεχουσών υποχρεώσεων να καταλήξουν στη μεγάλη δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων οφειλών δημιουργούν προβληματισμό στην κυβέρνηση και εξετάζεται πλέον η επέκταση της εξαγγελθείσας ρύθμισης.

Το αίτημα των επαγγελματιών και επιχειρήσεων για διαγραφή χρεών της πανδημίας και όχι μόνο νέα ρύθμιση 120 δόσεων

Διαγραφή  υποχρεώσεων για τις πληττόμενες μικρές επιχειρήσεις,αλλά και περαιτέρω ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων μέσα από ευρύτερα μέτρα άμεσων επιχορηγήσεων ζητά η  Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος. «Το ζητούμενο πλέον από την κυβέρνηση είναι να δημιουργήσει μια ’12μηνη παρένθεση’ για την κοινωνία και την οικονομία που θα ‘παγώνει κάθε υποχρέωση’ από την άνοιξη του 2020 μέχρι αυτή του 2021» λέει και ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλης Κορκίδης.

Η ΓΣΕΒΕΕ

 «Η τρέχουσα οικονομική κρίση εξελίσσεται ταχύτατα σε έντονα κοινωνική, με πολλαπλασιαστικές αρνητικές επιδράσεις, τόσο στην καθημερινότητα των πολιτών, όσο και στην ήδη επιβαρυμένη κατάσταση των μικρών και πολύ μικρών επιχειρήσεων» σημειώνει σε ανακοίνωσή της η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος. 

  Όπως υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση, αναστολές καταβολής ΦΠΑ, αναστολή ρυθμισμένων φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων και αναστολή πληρωμής των δόσεων για δάνεια, δεν αποτελούν μέτρα που μπορούν να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τις σοβαρότατες συνέπειες της κατάρρευσης της εσωτερικής ζήτησης και του περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας, δεδομένου ότι απλώς μεταφέρουν συσσωρευμένες υποχρεώσεις προς το μέλλον για επιχειρήσεις που λειτουργούν πλέον σε ένα πολύ διαφορετικό οικονομικό περιβάλλον.

Τα συγκεκριμένα μέτρα προτείνεται να συμπληρωθούν από νέες ρυθμίσεις διαγραφής υποχρεώσεων για τις πληττόμενες μικρές επιχειρήσεις, που ήδη συγκεντρώνουν ένα πολύμηνο και πολυεπίπεδο κόστος, το οποίο επιβαρύνει δραματικά τη βιωσιμότητα τους. Κρίνεται αναγκαία επίσης η περαιτέρω ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων μέσα από ευρύτερα μέτρα άμεσων επιχορηγήσεων, δεδομένου ότι η έκταση και ο τύπος των υφιστάμενων μέτρων δεν επαρκούν για την κάλυψη των κρίσιμων αναγκών. Επιπλέον, απαιτείται άμεσα ένα λειτουργικό σχέδιο για το σημαντικό ζήτημα παράτασης πληρωμής των επιταγών. 

Η ΓΣΕΒΕΕ υπενθυμίζει ότι οι μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις στην Ελλάδα προσφέρουν το 80% των θέσεων απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα.

Ο Βασίλης Κορκίδης

Σε δήλωσή του ο πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς, Βασίλης Κορκίδης, μεταξύ άλλων ανέφερε: «…Το “δεύτερο κύμα” της πανδημίας έφερε νέες σοβαρές συνέπειες στην οικονομία, γι’ αυτό στα έσχατα μέτρα του καθολικού lockdown απαιτούνται ισχυρά οικονομικά ‘αντίμετρα’. Έχω δηλώσει επανειλημμένως, πως τουλάχιστον σε αυτή τη μάχη δεν νοιώθουμε μόνοι μας και δεν είμαστε απροστάτευτοι στο έλεος της πανδημίας. Καμία όμως στήριξη δεν φτάνει, όταν μια επιχείρηση σταματά τη λειτουργία της και κανένα πακέτο μέτρων δεν επαρκεί για όλους. 

Οι απώλειες της αγοράς ακολουθούνται κατά πόδας από οικονομικά μέτρα της κυβέρνησης, αλλά τα μέχρι τώρα 26,2 δισ. ευρώ, συν τα επιπλέον μέτρα 3,3 δισ. ευρώ υπολείπονται κατά πολύ των μέχρι σήμερα 35 δισ. ευρώ απωλειών του τζίρου, που εκτιμώνται να φτάσουν τα 50 δισ. ευρώ μέχρι τέλος του έτους. Μετά, μάλιστα, την πρόσθεση, επέκταση και διεύρυνση των άμεσων οικονομικών μέτρων στήριξης, θα πρέπει να σχεδιαστούν από το ΥΠΟΙΚ ισχυρά οικονομικά κίνητρα, τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μεσοπρόθεσμα, που θα αφορούν στο 2021.

Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι, τόσο στην ετήσια αποτίμηση της χρονιάς που ολοκληρώνεται άδοξα, όσο και στις εκτιμήσεις του επόμενου έτους, που αναθεωρούν τις προβλέψεις και κατευθύνουν τον Προϋπολογισμό στο δυσμενές σενάριο. Το ζητούμενο πλέον από την κυβέρνηση είναι να δημιουργήσει μια ’12μηνη παρένθεση’ για την κοινωνία και την οικονομία που θα ‘παγώνει κάθε υποχρέωση’ από την άνοιξη του 2020 μέχρι αυτή του 2021.

Οι άνθρωποι της αγοράς νοιώθουμε στη κυριολεξία, τουλάχιστον οικονομικά, πως ‘έχουμε χάσει ένα χρόνο από τη ζωή μας’, που δεν θα ανακτηθεί ποτέ, αλλά δεν τα παρατάμε μέχρι να πάρουμε τη ζωή μας από το έλεος της πανδημίας, πίσω στα χέρια μας». 

 Στ. Καφούνης: Ο εφιάλτης συνεχίζεται

Με αφορμή την εξειδίκευση των μέτρων οικονομικού ενδιαφέροντος από την κυβέρνηση, ο πρόεδρος του Εμπορικού Συλλόγου Αθηνών Σταύρος Καφούνης έκανε την παρακάτω δήλωση: «Ο εφιάλτης συνεχίζεται. Η ανακοίνωση ενός δεύτερου lock down προκαλεί αβεβαιότητα, ανασφάλεια και αγωνία στο σύνολο της επιχειρηματικής κοινότητας. Καταρχάς πρέπει να αντιμετωπίσουμε το κρίσιμο διάστημα που θα είμαστε με κατεβασμένα ρολά, χωρίς έσοδα.

Για τον λόγο αυτό απαιτούνται πρόνοιες που θα ρυθμίζουν ξεκάθαρα κρίσιμα θέματα όπως των επιταγών, των ΔΕΚΟ, αλλά και των ενοικίων που ακόμη και η καταβολή του 60% αποτελεί δυσθεώρητο βάρος για μία κλειστή επιχείρηση. Επιπλέον, πρέπει να λάβουμε υπόψη και τις υπόλοιπες υποχρεώσεις που θα πρέπει κατά το διάστημα αυτό να καλυφθούν. Εξίσου κρίσιμη όμως, είναι η ημέρα που με το καλό θα επιστρέψουμε και θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το βουνό όλων των συσσωρευμένων υποχρεώσεων, λειτουργώντας σίγουρα υπό καθεστώς χαμηλών τζίρων.

Με παρεμβατικό και τεκμηριωμένο λόγο, θα προσπαθήσουμε και αυτή τη φορά, να επιλύσουμε άμεσα όλα τα κρίσιμα ζητήματα».