Βυθίζεται η οικονομία: Χιλιάδες νοικοκυριά στο χείλος καταστροφής και στο βάθος… μνημόνιο;

Στο χείλος της οικονομικής καταστροφής βρίσκονται αυτήν την ώρα χιλιάδες νοικοκυριά, καθώς η τελευταία ελπίδα που είχαν για κάποιο τζίρο τις ημέρες των Χριστουγέννων οι επιχειρήσεις, και κάποια μεροκάματα οι εργαζόμενοι, σβήνει στη σκιά της πανδημίας. Η ανθεκτικότητα του ιού, κυρίως ως προς τον αριθμό των διασωληνωμένων, δεν επιτρέπει στους επιδημιολόγους ούτε καν να σκεφθούν μερική άρση του lockdown, γεγονός που υποχρεώνει την οικονομία να παραμένει με τα ρολά κλειστά.

Του Νίκου Παπαδημητρίου 

Δεν είναι όμως και η μόνη εξήγηση. Όλο και πιο συχνά ακούγεται η ένσταση, ιδίως εκ μέρους συμπολιτών μας που πλήττονται ευθέως από τα μέτρα περιορισμού, ότι η κυβέρνηση δείλιασε, άργησε να πάρει μέτρα όταν η εκθετική αύξηση είχε αρχίσει ήδη να χτυπά την πόρτα της χώρας ήδη από τον Σεπτέμβριο ακόμη, όπως έχουν δηλώσει διάφοροι ειδικοί, μεταξύ αυτών και ο καθηγητής Γενετικής Μ. Δερμιτζάκης σε συνέντευξή του στο libre.

• Με άλλα λόγια και σε μια εκ των υστέρων ασφαλώς συζήτηση, αν το καθολικό απαγορευτικό είχε επιβληθεί νωρίτερα, εκτός από το αυτονόητο όφελος σε ζωές και αντοχές του Εθνικού Συστήματος Υγείας, το πιθανότερο είναι ότι κοινωνία και οικονομία θα προετοιμάζονταν τώρα για το καλωσόρισμα του Νέου Έτους. Αλλά…

Η κατάσταση είναι πραγματικά δύσκολη για χιλιάδες ανθρώπους στη χώρα μας και κατ’ επέκταση και για την εθνική οικονομία στο σύνολό της –γεγονός που δεν αρνείται ούτε το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, κι όλα αυτά ενώ σε δύο εβδομάδες από τώρα θα κορυφωθεί η πολιτική σύγκρουση για τον προϋπολογισμό, με την κυβέρνηση να διάγει τις πιο δύσκολες μέρες της από τον Ιούλιο του 2019.

Ο, πάντα ειλικρινής στις δηλώσεις του, Θεόδωρος Σκυλακάκης παραδέχεται τη δυσκολία της κατάστασης -σε συνέντευξή του, σήμερα, στα «Παραπολιτικά» και τον Κώστα Παπαχλιμίντζο- υπογραμμίζοντας και την κρισιμότητα που έχει ο Δεκέμβριος για την οικονομία.

• «Έχουμε υπολογίσει και κάποιες ημέρες του Δεκεμβρίου κλειστές. Αν το κλείσιμο πάει πιο μακριά και αφορά πολύ μεγάλο μέρος του μήνα, θα υπάρχουν αντίστοιχες επιπτώσεις. Αυτό είναι αυτονόητο».

Στις τρεις αράδες της απάντησής του πάντως ο αν. υπουργός Οικονομικών άφησε πολλά κενά, όπως πόσες είναι οι «κάποιες ημέρες», ποιες δραστηριότητες της οικονομίας αφορά το σχόλιό του και, κυρίως, ποιες θα είναι οι «επιπτώσεις» και ποιους θα αφορούν ειδικότερα.

Τούτων δοθέντων δεν θα είναι παράλογο να ισχυρισθεί κανείς ότι ο προϋπολογισμός ακόμη και το βράδυ της 15^ης Δεκεμβρίου που θα ψηφίζεται από την κυβερνητική πλειοψηφία, θα είναι από εκείνο το βράδυ υπό αναθεώρηση επί τα χείρω.

Στο σημείο αυτό αξίζει να θυμηθούμε τι έλεγε ο Θ. Σκυλακάκης σε μια άλλη συνέντευξή του, ακριβώς πριν δυο μήνες, στην αρχή του δεύτερου κύματος κοροναϊού. Μιλώντας στη RealNews και τον Γιώργο Σιαδήμα, στις 27 Σεπτεμβρίου, ερωτηθείς για τις ενδεχόμενες επιπτώσεις ενός δεύτερου lockdown στα οικονομικά μεγέθη και δη την ύφεση, ο αν. υπουργός Οικονομικών απαντούσε ως εξής:

• «Αν χρειαστεί, πάντως, να γίνει ένα βραχύβιο lockdown στην Αττική, αυτό θα έχει όντως σημαντικό κόστος. Θα προσθέσει μία ή δύο μονάδες στην ύφεση, θα πλήξει πολύ συγκεκριμένους κλάδους και θα επηρεάσει συνολικά την ψυχολογία της οικονομίας».

Τη συνέχεια την γνωρίζουμε όλοι, ή, πιο σωστά, την ζούμε, άλλος περισσότερο κι άλλος λιγότερο.

Για να επανέλθουμε όμως στα όσα δηλώνει σήμερα ο Θ. Σκυλακάκης, επαναλαμβάνει το μότο του, οι σημερινές παροχές είναι αυριανοί φόροι, αλλά με μια πιο …εκλεπτυσμένη διατύπωση:

• «Δεν πρέπει να ξεχνάμε», επισημαίνει, «ότι τα χρήματα που ξοδεύουμε είναι δανεικά -και θα κληθούμε στο μέλλον να τα δώσουμε πίσω- και οι πόροι πεπερασμένοι».

Ενώ δεν παύει, τέλος, να υπογραμμίζει την ανησυχία του για τα ελληνικά χρέη:

• «Η Ελλάδα έχει ήδη πολύ υψηλό χρέος, που έχει μεν καλή διάρθρωση και χαμηλά επιτόκια, όμως πρέπει σε κάθε φάση να διατηρεί τη βιωσιμότητά του».

Συνεπώς, το τούνελ θα είναι μεγάλο και σκοτεινό ή, και με τα λόγια του πολιτικού αντιπάλου του, Ευκλείδη Τσακαλώτου, το μνημόνιο, de facto ή de jure, είναι αναπόφευκτο…