Θεσσαλονίκη – Μπέργκαμο: Αποκαλύψεις σοκ στο libre από Κωνσταντινίδη – Κατσίμπα για την υγειονομική τραγωδία

Μία εβδομάδα, όπου όλη η χώρα βρίσκεται σε lockdown, το 2ο κατά σειρά από την αρχή του χρόνου, για να ανακοπεί το δεύτερο και πιο επιθετικό κύμα της πανδημίας, που κατακλύζει όλο σχεδόν τον κόσμο. Και αυτή την εβδομάδα, παρά τα αυστηρά περιοριστικά μέτρα συνεχίστηκε η εκθετική αύξηση εισαγωγών σε κλίνες COVID αλλά και σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, όπου οι νοσηλευόμενοι έχουν διπλασιαστεί τις τελευταίες 10 ημέρες, με αποτέλεσμα τη συνεχή πίεση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα.

Της Ρούλας Σκουρογιάννη

Η «κραυγή αγωνίας» πολλών υγειονομικών από τη Β. Ελλάδα και το καμπανάκι κινδύνου που όλο το τελευταίο διάστημα σημαίνουν, φαίνεται ότι, δυστυχώς, δεν ήταν αρκετά για να αποφευχθεί η σημερινή «οριακή», όπως μας είπαν οι γιατροί από τη Θεσσαλονίκη που μιλήσαμε, κατάσταση.

Χτες (Παρασκευή) το βράδυ, η Καθηγήτρια Παιδιατρικής Λοιμωξιολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ και του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου «Αττικόν» και μέλος της Επιτροπής Εμπειρογνώμων Βάνα Παπαευαγγέλου, επεσήμανε:

• «Παρατηρείται μία σχετική σταθεροποίηση στη Θεσσαλονίκη. Προφανώς, συνεχίζουμε να βλέπουμε πολλά νέα κρούσματα, γιατί εκεί υπάρχει μεγάλο επιδημιολογικό φορτίο. Όμως, υπάρχει μία μείωση του ρυθμού αύξησης και άρα φαίνεται ότι τα μέτρα αρχίζουν να αποδίδουν. Επειδή έχουμε βέβαια πολλά ενεργά κρούσματα στη Βόρεια Ελλάδα, αναμένουμε αύξηση των νοσηλευόμενων στις επόμενες εβδομάδες».

Ας δούμε καλύτερα αναλυτικά την εικόνα που βιώνουν μέσα στα νοσοκομεία δύο γιατροί της Θεσσαλονίκης που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή.

Στο libre, μίλησαν η Πρόεδρος των νοσοκομειακών γιατρών της Θεσσαλονίκης, Δάφνη Κατσίμπα, και ο Αναισθησιολόγος στο Γεν. Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης «Γεώργιος Παπανικολάου», Δανιήλ Κωνσταντινίδης, ο οποίος μας συγκλόνισε όλους την εβδομάδα που πέρασε με ανάρτησή του στα social media, όπου έκανε λόγο για «υγειονομικό πόλεμο άνευ προηγουμένου, τέτοιο που όμοιο του δεν έχει συναντήσει καμία γενιά που αυτή τη στιγμή κατοικεί στον πλανήτη».

Στην ερώτηση του libre αν διαπιστώνουν σχετική μείωση στο ρυθμό της αύξησης των κρουσμάτων, η κα Δάφνη Κατσίμπα ήταν κατηγορηματική και πολύ αναλυτική:

“Θα σας μιλήσω με επιβεβαιωμένα στοιχεία: Όχι, εμείς, στα νοσοκομεία, δεν το βλέπουμε αυτό. Έχουμε διαρκώς αύξηση περιστατικών και θα συνεχίσουμε να έχουμε, όπως όλα δείχνουν. Σας αναφέρω, χαρακτηριστικά, ότι στο Ιπποκράτειο, είχε δημιουργηθεί μία πτέρυγα από κλείσιμο κλινικών, με 120 κρεβάτια για νοσηλεία ασθενών Covid. Σήμερα (χτες Παρασκευή), το πρωί νοσηλεύονταν 202 ασθενείς Covid και υπήρχε σε αναμονή αριθμός ασθενών για εισαγωγή. Σε αυτό το τμήμα, οι εφημερεύοντες ειδικευόμενοι ήταν 4 και δεν ξέραμε εάν θα ενισχυθούν από άλλες άσχετες (χειρουργικές) ειδικότητες ή αυτοί οι 4 θα έπρεπε να βγάλουν μόνοι τους όλη την εφημερία για όλους τους 202 και πλέον ασθενείς. Επίσης, στο Ιπποκράτειο, είχαμε, πρόσφατα, 70 κρούσματα επιβεβαιωμένα, ενεργά, ανάμεσα στο προσωπικό και στο ΑΧΕΠΑ, βέβαια, πάνω από 100 και σε όλα τα άλλα πολλά ακόμα κρούσματα, δηλαδή μπορεί να έχουμε ξεπεράσει και τα 300 κρούσματα μεταξύ του προσωπικού των νοσοκομείων”.

-Υπάρχουν κενές κλίνες σε ΜΕΘ- Covid ή κενές απλές κλίνες-Covid;

Όχι, αυτή τη στιγμή, ακόμα και αν πούμε ότι αδειάζει μία θέση, ένα κρεβάτι, επειδή αποσωληνώθηκε κάποιος ασθενής, αμέσως καταλαμβάνεται…

Τι πήγε στραβά; Γιατί κινδυνεύουμε να χάσουμε τον έλεγχο;

Σε ερώτησή μας, σε αυτό το κρίσιμο σημείο, τι θα πρέπει να γίνει άμεσα με ενέργειες της πολιτείας προς τη διευκόλυνση και ανακούφιση των ασθενών και των γιατρών, αλλά και για την αποσυμπίεση όλου του συστήματος, η κα Κατσίμπα ήταν ιδιαίτερα αποκαλυπτική και λεπτομερής για την παθογένεια του συστήματος και όλες τις παραλείψεις που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση.

• «Ζητάμε και τώρα τα ίδια αιτήματα που είχαμε θέσει, ήδη από το πρώτο κύμα της πανδημίας, από το Μάρτιο και μάλιστα τα είχαμε ζητήσει ακόμα πιο έντονα το Μάιο, τότε που είχε χαλαρώσει ο κόσμος (μετά το lockdown) και χαλάρωσαν και τα μέτρα από την πολιτεία για να μπορέσει να αναπτυχθεί ο Τουρισμός, να ανακουφιστεί (οικονομικά) ο κόσμος..
• Είχαμε ζητήσει να γίνουν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού, δεδομένου ότι το ΕΣΥ είναι ένα αποψιλωμένο σύστημα εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, καθώς η επιλογή ήταν να μειώσουν το κόστος και για τα νοσοκομεία και για το σύστημα Υγείας. Επίσης, μία άλλη επιλογή ήταν να αναπτυχθεί ο ιδιωτικός τομέας. Έτσι το ΕΣΥ αποψιλώθηκε, οι δομές του άρχισαν να μη φροντίζονται και ο εξοπλισμός του να μην ανανεώνεται.
• Ζητούσαμε, λοιπόν, και κατά το 1ο κύμα της πανδημίας, αλλά και το καλοκαίρι –ενόψει του 2ου κύματος της πανδημίας, που όλοι περιμέναμε ότι θα είναι πολύ πιο έντονη, πάντα η 2η επιδημία είναι πολύ πιο έντονη, αυτό είναι μαθηματικός κανόνας στη λοιμωξιολογία– (ζητούσαμε) να μας ενισχύσουν με μόνιμο προσωπικό, κάτι που δεν έγινε, παρά τις δεσμεύσεις του πρωθυπουργού ότι όσο προσωπικό χρειαστεί θα προσληφθεί, ότι θα καλυφθούν οι οργανικές θέσεις. Αυτό δεν έγινε. Ελάχιστες οργανικές θέσεις καλύφθηκαν, και αυτό σποραδικά. Επίσης, ζητούσαμε να μονιμοποιηθούν οι συμβασιούχοι, οι επικουρικοί γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό.
• Ζητούσαμε, λοιπόν, αυτό το σχεδιασμό για το πρώτο κύμα, γνωρίζοντας ότι ο κορονοϊός ήρθε και θα μείνει, ακόμα και αν έρθει το εμβόλιο. Μπορεί το εμβόλιο να έχει μία αποτελεσματικότητα της τάξης του 90% στον κόσμο που δοκιμάστηκε, αλλά στην πράξη συνήθως δεν υπερβαίνει το 60% αν συνυπολογίσουμε και τις ευπαθείς ομάδες που δεν επιτρέπεται ο εμβολιασμός. Όπως ο Η1Ν1 και άλλοι ιοί, έτσι και αυτός ο ιός ήρθε για να μείνει.
• Ζητούσαμε σχεδιασμό από το 1ο κύμα ώστε στο 2ο που αναμενόταν πιο δυνατό να γίνει επίταξη του ιδιωτικού τομέα, στην περίπτωση που θα χρειαστεί, ώστε να βρίσκονται κάτω από κρατικό προγραμματισμό και σχεδιασμό όλες οι υγειονομικές δομές και ο υγειονομικός εξοπλισμός και όλοι οι υγειονομικοί. Αυτό η κυβέρνηση δεν το συζητά καν, γιατί στις προθέσεις της, όπως διαπιστώσαμε ήδη από το καλοκαίρι, είναι η ευρύτερη ιδιωτικοποίηση του συστήματος Υγείας και οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα.
  Αυτό που ζητήσαμε, το σύστημα να είναι δημόσιο, είναι μία ανάγκη που κατανοήθηκε, κατά το 1ο κύμα, από πολλά συστήματα Υγείας στην Ευρώπη (Ιταλίας, Σουηδίας, Αγγλίας, Γαλλίας). Σε πολλές χώρες της Ευρώπης (όπως στη γειτονική Ιταλία) έγιναν τα ίδια λάθη που έγιναν και εδώ.
• Ζητούσαμε, επίσης, ήδη από το καλοκαίρι να βρεθούν λύσεις για τα ΜΜΜ, γνωρίζοντας ότι υπάρχει επιδημιολογικό φορτίο και θα αρχίσει αυτό να μεταδίδεται πολύ περισσότερο όταν ο κόσμος θα συνωστίζεται. Στη Θεσσαλονίκη, έχουμε μόνο τα λεωφορεία του ΟΑΣΘ (δε διαμοιράζεται ο κόσμος σε άλλα μέσα μεταφοράς). Ο στόλος είναι ήδη παλιός και με πολλά προβλήματα, για τα οποία πολύ καιρό πριν τον κορονοϊό υπήρξαν έντονες διαμαρτυρίες για την ταλαιπωρία και την απαξίωση στο θέμα των μεταφορών στην πόλη μας. Και για αυτό το θέμα, επίσης, δεν έγινε τίποτα. Θα μπορούσε η κυβέρνηση να επιτάξει λεωφορεία στην ώρα αυτή της ανάγκης. Υπάρχουν τόσες τουριστικές επιχειρήσεις. Για όλα υπάρχει λύση. Επίσης, αν είχαμε περισσότερα οχήματα, θα έπρεπε και θα μπορούσε να απαγορευτεί να μπαίνουν πάνω από 15 άτομα σε κάθε λεωφορείο…
• Είχαμε ζητήσει να ξανα-ανοίξει το νοσοκομείο Λοιμωδών, το οποίο έκλεισε το 13 επί υπουργείας Άδωνι Γεωργιάδη. Ήταν ένα νοσοκομείο υπερσύγχρονο και πολύ προηγμένο, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσον αφορά την ενασχόληση με τα λοιμώδη, πλήρως εξοπλισμένο, πλήρως δομημένο, με εντατική και εργαστήρια και είχε δυνατότητα νοσηλείας έως 100 ασθενείς, καθώς μόνο τα λοιμώδη περιστατικά πήγαιναν εκεί. Δεν το άνοιξαν το Λοιμωδών, ενώ ήταν πολύ μικρό το κόστος για να ξανα-ανοίξει…
• Από τις κλίνες ΜΕΘ, οι μόνες που άνοιξαν ήταν 17 κλίνες, από το Μάρτιο, στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, με δυνατότητα να επεκταθούν και στις 20, αλλά παρέμειναν χωρίς προσωπικό μέχρι και σήμερα… Παρόλα αυτά, εντάχθηκαν στη νοσηλεία των ασθενών με Covid και λειτούργησαν εκ των ενόντων και με άλλες ειδικότητες. Καταλαβαίνετε ότι όταν κάποιος δεν είναι ειδικευμένος, είτε γιατρός αλλά προπάντων νοσηλευτής –χωρίς νοσηλευτές δεν μπορούν να λειτουργήσουν οι γιατροί στις ΜΕΘ– χρειάζεται ένα 6μηνο εκπαίδευσης και για αυτό το λέγαμε από νωρίς, όταν υπήρχε χρόνος να γίνουν όλα αυτά».

–Τώρα, τι περιμένετε; Τι γνωρίζετε ότι θα γίνει;

Ξέρουμε μόνο τι αναγγέλλουν, για να μιλήσουμε με τα στοιχεία που έχουμε. Με υπουργική απόφαση, σύμφωνα με την οποία θα προσληφθούν στα νοσοκομεία 300 εντατικολόγοι μόνιμοι, που θα είναι αυτοί που πέρασαν τις κρίσεις επιτυχώς και οι αναπληρωματικοί τους. Αυτό, ωστόσο, στην πραγματικότητα, δεν ενισχύει κατά 300 άτομα τους εντατικολόγους στην Ελλάδα, δεδομένου ότι η πλειονότητα αυτών ήδη δουλεύουν στα νοσοκομεία, σε διάφορες θέσεις εργασίας, είτε ως επικουρικοί είτε ως ειδικευόμενοι. Επομένως, και πάλι θα γίνει μία ανακύκλωση προσωπικού, ενώ όπως άκουσαν να λέει ο διευθυντής της ΜΕΘ Παπανικολάου, θα βρεθούν σε απόγνωση γιατί κάποιοι θα φύγουν από τις ήδη λειτουργούσες ΜΕΘ.

Σχετικά με τις 50 ΜΕΘ που εξήγγειλε στις 11 Νοεμβρίου ο κ. Κικίλιας, αυτές δεν είναι νέες ΜΕΘ. Παίρνουν τις Μονάδες από την εξειδίκευση που έχουν (σε καρδιοχειρουργικούς ασθενείς, αγγειοχειρουργικούς, νευροχειρουργικούς), όπως πήραν και από το Παπανικολάου τη Μονάδα αναπνευστικής ανεπάρκειας. Πρόκειται για Μονάδες από τη λειτουργία των οποίων κρίνεται η ζωή ασθενών, τις οποίες παίρνουν και τις κάνουν Εντατικές. Αυτές είναι οι 50 ΜΕΘ. Όταν τις εξήγγειλε ο κ. Κικίλιας είπε τη λέξη «δημιουργούμε». Δεν πρόκειται για νέες Μονάδες. Τις αφαιρούν από βαριά ασθενείς που τις έχουν μεγάλη ανάγκη και με κίνδυνο της ζωής τους.

Επίσης, στις 12 Νοεμβρίου, εξήγγειλε για τη Θεσσαλονίκη επιπλέον κλίνες, 15 στο Ιπποκράτειο και 6 στο νοσοκομείο Γεννηματά. Αυτές οι κλίνες είναι από επέκταση των εντατικών μέσα στα χειρουργεία. Κλείνουν αίθουσες χειρουργείων και μπαίνουν κρεβάτια και εξοπλισμός και μετατρέπονται σε ΜΕΘ, με το ίδιο προσωπικό. Αυτά είναι τα στοιχεία και ας έρθουν να με διαψεύσουν…

Σχετικά με τις κλίνες Covid των νοσοκομείων, που διαρκώς καταλαμβάνουν κλίνες από άλλες κλινικές (οι οποίες συρρικνώνονται ή φιλοξενούνται με άλλες 2-3 κλινικές), με αποτέλεσμα να μην μπορούμε να νοσηλεύσουμε όπως και όσο πρέπει ασθενείς που έρχονται με άλλα νοσήματα. Γίνονται κλίνες ΜΕΘ οι κλίνες χειρουργικών κλινικών καθώς έχουν μειωθεί τα τακτικά χειρουργεία κατά 80%. Αυτό σημαίνει ότι δεν έρχεται ο κόσμος. Αν έχει χρήματα, θα πάει στον ιδιωτικό τομέα, αλλιώς μένει στη μοίρα του, καθώς, συνήθως, ο κόσμος που έρχεται σε ένα δημόσιο νοσοκομείο δεν έχει αυτή την εναλλακτική. Για αυτούς τους ανθρώπους έχουμε πολύ μεγάλη αγωνία. Σκεφτείτε ότι πέρσι το Δεκέμβριο το ΕΣΥ ήταν στα όριά του να αντιμετωπίσει όλες αυτά τα περιστατικά που εκτοπίζονται σήμερα…

Η έκκληση που απευθύνει και η πρόεδρος των νοσοκομειακών ιατρών Θεσσαλονίκης στους πολίτες είναι να τηρούν τα μέτρα, όπως ορίζουν οι ειδικοί.

• “Όχι στον άσκοπο συνωστισμό, χρήση μάσκας παντού, σωστό πλύσιμο και εφαρμογή της, τήρηση των κανόνων υγιεινής. Πρέπει να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής όχι μόνο για το πλύσιμο των χεριών. Να μην μπαίνουμε μέσα στο σπίτι με τα παπούτσια μας, να μη φοράμε τα ρούχα που φοράμε όταν βγαίνουμε έξω. Με όλα αυτά αυξάνεται ο κίνδυνος. Σωστό πλύσιμο, σιδέρωμα και πολλή προσοχή!”.

Δανιήλ Κωνσταντινίδης: Αύτη τη στιγμή δεν είμαστε Ιταλία, αλλά δεν είμαστε και πολύ μακριά!

Την ίδια έκκληση στην πολιτεία για ενίσχυση όλων των νοσοκομείων με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό κάνει και ο αναισθησιολόγος Δανιήλ Κωνσταντινίδης, δίνοντάς μας και εκείνος από τη μεριά του μία παρόμοια εξαιρετικά κρίσιμη εικόνα.

–«Κύριε Κωνσταντινίδη, η εικόνα που δώσατε με το μήνυμά σας, θύμισε τις δύσκολες στιγμές στην Ιταλία και την Ισπανία στις αρχές της πανδημίας, όπου είχε χαθεί ο έλεγχος. Αυτό συμβαίνει σήμερα στη Β. Ελλάδα;»  

Αύτη τη στιγμή δε συμβαίνει, αλλά δεν είμαστε και πολύ μακριά!

–Τι πρέπει να κάνει άμεσα η πολιτεία αλλά και οι πολίτες, για να συνδράμουν να ανακουφιστεί το φορτισμένο σύστημα Υγείας;

Από την πολιτεία, αυτό που άμεσα πρέπει να γίνει είναι προσλήψεις για να ενισχυθούμε με ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς δε φτάνει να ανοίγουμε κρεβάτια ΜΕΘ, χρειάζονται και οι άνθρωποι που θα στελεχώσουν τις Μονάδες. Ένας ασθενής δε θα γίνει καλά μόνος του, εάν τον βάλουμε σε αναπνευστήρα… Πρέπει κάποιος γιατρός να τον παρακολουθεί και να παρακολουθεί και τη φαρμακευτική του αγωγή, να αντιμετωπίζει άμεσα τις επιπλοκές του κτλ.

Από τους πολίτες, εκείνο που ζητάμε εμείς για να μπορέσουμε να κερδίσουμε χρόνο ενάντια στον ιό γιατί η μάχη είναι άνιση, είναι να τηρούν τα μέτρα, έτσι ώστε να ρίξουμε τους αριθμούς, να έχουμε λιγότερες εισαγωγές καθημερινά στα νοσοκομεία μας, να μπορέσει να αποσυμφορηθεί το σύστημα Υγείας μας.

–Με τις καλύτερες προϋποθέσεις, αν γίνουν (όσα αναφέρατε), πόσο σύντομα πιστεύετε ότι θα μπορέσουμε να δούμε το επιδημιολογικό φορτίο να υποχωρεί;

Δεν μπορώ να σας δώσω μία σαφή απάντηση, καθώς δεν είμαι ειδικός, δεν έχω τους αριθμούς. Αυτό που μπορώ να σας πω, με βάση τη λογική και την εμπειρία μου, είναι ότι το συντομότερο διάστημα που αναμένεται να σημειωθεί βελτίωση της κατάστασης είναι μετά από 2-3 εβδομάδες. Τότε, μπορεί να νούμερα να πέσουν σταδιακά, αν φυσικά τηρηθούν σωστά και με συνέπεια τα μέτρα.

–Για τη σχετική σταθεροποίηση που δείχνει η μείωση στο ρυθμό της αύξησης των κρουσμάτων, ο κ. Κωνσταντινίδης, μας απάντησε μεταφέροντας την χτεσινή εικόνα από το Νοσοκομείο Παπανικολάου.

Είναι όντως ένα μικρό δείγμα αυτό, αλλά δεν αρκεί. Η συνέχεια θα δείξει πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση. Χτες, (Παρασκευή) είχαμε άλλη μία πολύ δύσκολη εφημερία στο νοσοκομείο Παπανικολάου. Διασωληνώθηκαν 10 άτομα (μόνο στο Παπανικολάου) και έγιναν πάλι πολλές εισαγωγές. Τα πράγματα είναι πάρα πολύ δύσκολα…».