“Κρατική λειτουργός σε αποστολή”;

«Ημουν και συνεχίζω να είμαι, από άλλη θέση τώρα, κρατική λειτουργός. Βρίσκομαι σε αποστολή» απαντά όταν ερωτάται πώς αντιμετωπίζει τον ρόλο της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελαροπούλου, σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Δήμητρας Κρουστάλλη στο “Βήμα της Κυριακής”.

του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ

Η συγκεκριμένη δήλωση λέει πολλά και ταυτοχρόνως…τίποτα. Πολλά ως προς το πως αντιλαμβάνεται η ίδια η Πρόεδρος της Δημοκρατίας το ύπατο πολιτειακό αξίωμα στο οποίο βρίσκεται μετά από πρόταση του πρωθυπουργού και σύμφωνη γνώμη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης- για τους γνωρίζοντες το παρασκήνιο που προηγήθηκε της εκλογής της από τη Βουλή.

Τίποτα, επειδή η περιγραφή αυτού του ρόλου από την ίδια την κ. Σακελαροπούλου ίσως παραπέμπει σε ένα (προεδρικό) “ένδυμα” κατώτερο των περιστάσεων, ιδιαίτερα εάν συγκριθεί με τον τρόπο που αντιλαμβάνονταν το αξίωμα οι προκάτοχοί της στο Προεδρικό Μέγαρο της οδού Ηρώδου του Αττικού. Από τον μεταπολιτευτικό “προπάτορα” του ίδιου αξιώματος, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, έως τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο, τον Κάρολο Παπούλια, ή τον Προκόπη Παυλόπουλο. Διότι, άλλος λιγότερο, άλλος περισσότερο, όλοι οι Πρόεδροι της Δημοκρατίας έδειξαν να αντιλαμβάνονται τις “ειδικές” εθνικές διαστάσεις του ρόλου, έδωσαν το δικό τους στίγμα στο ύπατο αξίωμα και μεγάλη αξία στην έννοια της συμπύκνωσης της ενότητας του Έθνους.

Δεν θα φανταζόταν εύκολα κανείς τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, ή τον Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο να αυτο-αιχμαλωτίζεται στην περιγραφή του “κρατικού λειτουργού” (παρότι κατά κυριολεξία η έννοια μπορεί να θεωρηθεί ακριβής).

Δύσκολα νοείται, ωστόσο, να αποκαλέσει κανείς τον/την Πρόεδρο της Δημοκρατίας “κρατικό λειτουργό σε αποστολή”, δεδομένου ότι η περιγραφή θα ταίριαζε σε μια σειρά κρατικών λειτουργών, όπως ο πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας (προηγούμενη “αποστολή” της κ. Σακελαροπούλου), ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου, του Αρείου Πάγου και αρκετοί άλλοι.

Ο/η Πρόεδρος της Δημοκρατίας προφανώς και είναι “κρατικός λειτουργός” αλλά, ταυτόχρονα, είναι Αρχηγός του Κράτους. Ενσαρκώνει την ιδέα του αξιωματούχου που δρα ως συνισταμένη κάθε συστατικού στοιχείου της κρατικής οντότητας, του πολιτικού συστήματος, της κοινωνίας των πολιτών. Εκπροσωπεί το Έθνος, τον ίδιο τον Ελληνισμό. Αξιολογείται και κρίνεται με πολύ αυστηρότερους όρους απ΄ ότι ένας οποιοσδήποτε άλλος κρατικός λειτουργός και η “αποστολή” του μπορεί να αποβεί καταλυτικά σπουδαιότερη από εκείνη οιουδήποτε άλλου κρατικού λειτουργού.

Ακόμα και με “κλειστές” Συνταγματικές αρμοδιότητες, ο/η Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει στο αξίωμα την ιστορική αίγλη που του αναλογεί, εξασφαλίζει τη συνέχεια της εθνικής ταυτότητας, αξιοποιεί το πνεύμα και κάθε γράμμα του Συντάγματος για τους εθνικούς σκοπούς και κάθε λέξη που διατυπώνει πρέπει να έχουν βαρύτητα και ενωτικό, συναινετικό προσανατολισμό.

Οι προεδρικές πενταετείς θητείες δεν είναι –και δεν πρέπει να είναι- μια πληκτική εναλλαγή προσώπων αλλά μια αλληλουχία ισχυρών συμβολισμών και εκπροσώπησης του εθνικού. Θα ήταν κρίμα ο ύπατος πολιτειακός άρχοντας να υποτιμά την αξία του ρόλου του. Έτι δε περαιτέρω σε καιρούς χαλεπούς, όταν η ενότητα αμφισβητείται από εθνικούς κινδύνους, σημεία ανορθολογισμού και παρακμιακά πρότυπα που παράγει η διεθνής και εσωτερική πολιτική σκηνή.

Ο/η Πρόεδρος της Δημοκρατίας προφανώς και δεν ανταγωνίζεται καμία κυβέρνηση, προσέχει ευλαβικά κάθε λέξη και κάθε πράξη που θα μπορούσε να προκαλέσει διατάραξη της λειτουργίας των θεσμών, από την άλλη, όμως, είναι η φωνή εκείνη που ενώνει και συμπυκνώνει το μήνυμα τόσο προς την κοινωνία, όσο και προς το διεθνές στερέωμα.

Είναι ένα σπουδαίος ρόλος, αρκεί κανείς να τον αντιλαμβάνεται ως σπουδαίο…