Αναλύσεις: Οι σημαντικότερες εκλογές στη σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ
“Πιστεύω ότι οι εκλογές της Τρίτης είναι οι πιο σημαντικές της ζωής μας. Πολλά διακυβεύονται για το μέλλον της Αμερικής, την εσωτερική συνοχή και την εξωτερική μας πολιτική. Χρειαζόμαστε μια αλλαγή ηγεσίας και γι’ αυτό ελπίζω ότι θα εκλέξουμε τον Τζο Μπάιντεν στις 3 Νοεμβρίου.”, δηλώνει στον Αθανάσιο Έλλις στην “Καθημερινή” ο Νίκολας Μπερνς, ένας έμπειρος πολιτικός και διπλωμάτης, εκ των στενών συμβούλων του Τζο Μπάϊντεν.
Με τις δημοσκοπήσεις να δείχνουν πως ο υποψήφιος των Δημοκρατικών μάλλον θα επικρατήσει στην μάχη των προεδρικών εκλογών, αλλά με νωπό ακόμα το “φιάσκο” των προβλέψεων των εκλογών του 2016, τα βλέματα όλων στρέφονται στην Ουάσιγκτον και κυρίως στο τι θα ακολουθήσει μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος. Εάν το χείριστο θα ήταν η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ, το αμέσως χειρότερο θα ήταν ένα “αμφισβητούμενο” αποτέλεσμα. Να διαμορφωθούν δηλαδή συνθήκες στην “ζυγαριά” ψήφων- εκλεκτόρων που θα δώσει το δικαίωμα στον ηττημένο Τραμπ να βυθίσει περισσότερο την Αμερική στον διχασμό και να λειτουργήσει εντελώς απρόβλεπτα στο διάστημα μέχρι τις 20 Ιανουαρίου που θα εγκατασταθεί ο νέος πρόεδρος στον Λευκό Οίκο.
Το anatropinews.gr παραθέτει τις αναλύσεις του Μιχάλη Ιγνατίου και του Αλέξη Παπαχελά που γνωρίζουν εξαιρετικά τις λεπτές πολιτικές ισορροπίες στις ΗΠΑ αλλά και την επίδραση που θα έχει η εκλογή του ενός ή του άλλου, εκ των δύο υποψηφίων, στις ελληνοαμερικανικές και τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις.
Δύο μέρες απομένουν μέχρι τις εκλογές στις ΗΠΑ. Η χώρα βρίσκεται στο επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος.
“Η θητεία Τραμπ άνοιξε τον ασκό του Αιόλου: Ο τρόπος που επέλεξε να αντιμετωπίσει τις σοβαρές και πολυεπίπεδες επιπτώσεις της πανδημίας του covid19, η πυροδότηση και αξιοποίηση των πιο ακραίων, ρατσιστικών, ανορθολογικών, εθνικιστικών, θρησκόληπτων φωνών και δυνάμεων της αμερικανικής κοινωνίας, η περαιτέρω ένταση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων, του αυταρχισμού και της καταστολής, η διαρκής ασάφεια για τους όρους του πολιτικού παιχνιδιού, τόσο στο εσωτερικό όσο και στην εξωτερική πολιτική, εντείνοντας τη ρευστότητα στο διεθνές τοπίο, είναι μόνο μερικές από τις πτυχές της πολιτικής του” – Απόσπασμα από το συνοδευτικό κείμενο της εξαιρετικής και σε βάθος διαδικτυακής εκδήλωσης του Ινστιτούτου «Νίκος Πουλαντζάς» για τις αμερικανικές εκλογές που πραγματοποιήθηκε την Παρασκεύή 30/10.
Ο Ντόναλντ Τραμπ θα συνεχίσει σήμερα με τον φρενήρη ρυθμό των τελευταίων ημερών την εκστρατεία του με πέντε ομιλίες σε ισάριθμες πολιτείες-κλειδιά, ενώ ο Δημοκρατικός αντίπαλός του Τζο Μπάιντεν θα επικεντρωθεί στο τέλος της δικής του εκστρατείας στην Πενσιλβάνια, επίσης κρίσιμη πολιτεία, δύο ημέρες πριν από τις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου.
«Με λιγότερο από δύο βδομάδες να έχουν απομείνει μέχρι τις προεδρικές εκλογές της 3ης Νοεμβρίου, η Αμερικανική αριστερά βρίσκεται ακόμα διχασμένη. Η ήττα του Μπέρνι Σάντερς στις εσωκομματικές εκλογές του Δημοκρατικού κόμματος χώρισε το προοδευτικό τόξο σε δύο στρατόπεδα. Από την μια, ένας αρκετά μεγάλος αριθμός αριστερών σχολιαστών και πολιτικών όπως ο Μπέρνι Σάντερς, η Αλεξάνδρα Οκάσιο-Κορτέζ και ο Νόαμ Τσόμσκι συνεχίζουν να παροτρύνουν τους προοδευτικούς ψηφοφόρους να ταχθούν υπέρ του Τζο Μπάιντεν ακόμα και αν δεν συμφωνούν με τις θέσεις του. Από την άλλη, αρκετές προσωπικότητες της Αμερικανικής αριστεράς όπως ο Chris Hedges και ο Glenn Greenwald, παροτρύνουν τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν τις πραγματικές τους προτιμήσεις ακόμα και αν αυτές δεν έχουν πιθανότητα εκλογής στην δικομματική πολιτική σκηνή των ΗΠΑ. Με το σύνθημα “Never Biden” (Ποτέ Μπάιντεν), καλούν την αμερικανική αριστερά να μην χαρίσει την ψήφο της σε έναν πολιτικό τον οποίο ουσιαστικά απεχθάνονται, όπως ο Τζο Μπάιντεν» –
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος, στα 74 του χρόνια κι έπειτα από εκατοντάδες προεκλογικές ομιλίες, δεν μοιάζει κουρασμένος, αντίθετα, κι ετοιμάζεται να διανύσει πάνω από 3.500 χιλιόμετρα σήμερα (θα ταξιδέψει σε Μίσιγκαν, Άιοβα, Βόρεια Καρολίνα, Τζόρτζια, Φλόριντα). Αύριο Δευτέρα, θα κάνει άλλες πέντε ομιλίες σε τέσσερις πολιτείες.
«Τέσσερα χρόνια ακόμα, τέσσερα χρόνια ακόμα», φώναζαν ρυθμικά χθες, κάθε φορά, οι οπαδοί του Τραμπ που συγκεντρώθηκαν στις τέσσερις πόλεις όπου εκφώνησε ομιλίες. Σε αυτή τη βιομηχανική πολιτεία, που ενίοτε κρίνει το αποτέλεσμα των εκλογών, ο μεγιστάνας των ακινήτων είχε κερδίσει στο νήμα τη Χίλαρι Κλίντον το 2016.
Παράλληλα, ο πρώτος μαύρος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Μπαράκ Ομπάμα, αγόρευε με κοινό υποστηρικτές του Δημοκρατικού υποψηφίου, του Τζο Μπάιντεν, που πήγαν σε συγκέντρωση «drive-in» στο Μίσιγκαν, επίσης πολιτεία στρατηγικής σημασίας στην αναμέτρηση της 3ης Νοεμβρίου.
Μεθαύριο Τρίτη «παίζονται τα πάντα», είπε ο πρώην πρόεδρος, που φόραγε μάσκα με τυπωμένη την προτροπή «Ψηφίστε», επικρίνοντας με σφοδρότητα τη διαχείριση της πανδημίας του κορονοϊού από τον διάδοχό του στην προεδρία της χώρας που μετράει μακράν τα περισσότερα θύματα στην υφήλιο.
Μπροστά τους δικούς του υποστηρικτές, ελάχιστοι από τους οποίους φόραγαν μάσκες, ο Ρεπουμπλικάνος μεγιστάνας προσπαθούσε για ακόμη μια φορά να υποβαθμίσει τη σοβαρότητα της πανδημίας του κορονοϊού, μολονότι μολύνθηκε και ο ίδιος.
Αν αναλάμβανε μια κυβέρνηση Μπάιντεν «θα μετατρεπόσασταν σε φυλακισμένους μέσα στην ίδια σας τη χώρα», υποστήριξε ο Τραμπ χθες Σάββατο. Δεκαοκτώ προεκλογικές συγκεντρώσεις του οποίου, κατά εκτιμήσεις οικονομολόγων του πανεπιστημίου Στάνφορντ που δόθηκαν στη δημοσιότητα την Πέμπτη, έχουν οδηγήσει σε πάνω από 30.000 μολύνσεις από τον SARS-CoV-2 και κάπου 700 θανάτους (όχι κατ’ ανάγκη μεταξύ των ανθρώπων που συμμετείχαν). Οι αριθμοί αυτοί βασίζονται σε στατιστικό τους μοντέλο.
Ο αριθμός των μολύνσεων από τον κορονοϊό συνεχίζει να παραμένει πολύ υψηλός, με 77.000 νέες να καταγράφονται τις προηγούμενες 24 ώρες, σύμφωνα με το πανεπιστήμιο Τζονς Χόπκινς, την επομένη του παγκόσμιου ρεκόρ 100.000 και πλέον κρουσμάτων που καταμέτρησε το πρακτορείο ειδήσεων Ρόιτερς.
Οι ΗΠΑ είναι η χώρα που υφίσταται το βαρύτερο πλήγμα στον κόσμο από την πανδημία σε απόλυτους αριθμούς, τόσο ως προς τον αριθμό των νεκρών (230.320) όσο και αυτόν των μολύνσεων (9.111.013).
Αντίθετα με τον αντίπαλό του, ο Τζο Μπάιντεν τηρεί σχολαστικά τις συστάσεις των ειδικών για τα μέτρα προστασίας, σε βαθμό που κατηγορείται από την ομάδα του Τραμπ, που εγείρει συχνά ερωτήματα για τη σωματική και διανοητική του υγεία, ότι «κρύβεται στο υπόγειό του».
Στο Μίσιγκαν, όπου ο Μπάιντεν αντέταξε πως ο Τραμπ «είναι καιρός να φτιάχνει βαλίτσες» ενόψει της αποχώρησής του από τον Λευκό Οίκο, το ερώτημα είναι αν θα ψηφίσουν περισσότεροι μαύροι. Πριν από τέσσερα χρόνια, η μικρή συμμετοχή τους επέτρεψε στον Τραμπ να κερδίσει, με λιγότερες από 11.000 ψήφους διαφορά.
Το δίδυμο Μπάιντεν-Ομπάμα πήγε κατόπιν στο Ντιτρόιτ, ιστορικά την καρδιά της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας, μια από τις φτωχότερες πόλεις των ΗΠΑ, όπου το 80% των πολιτών είναι Αφροαμερικανοί.
Η ομάδα του Μπάιντεν ανακοίνωσε χθες ότι τη βραδιά των εκλογών, ο Δημοκρατικός υποψήφιος, που συνεχίζει να προηγείται στις εθνικές δημοσκοπήσεις, θα «απευθυνθεί στο έθνος», πράγμα που δεν έκανε η Χίλαρι Κλίντον μετά την ήττα της πριν από τέσσερα χρόνια.
Όπως έπραξαν τόσο ο Τραμπ όσο και ο Τζο Μπάιντεν, πάνω από 90 εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν ψηφίσει εκ των προτέρων, αριθμός-ρεκόρ που ξεπερνά το 65% της συνολικής συμμετοχής στις εκλογές του 2016.
Ο Μιχάλης Ιγνατίου γράφει στο hellasjournal.com για τα σενάρια της “επόμενης μέρας:
Ενώ βαίνουμε τις τελευταίες ώρες της προεκλογικής εκστρατείας στην Αμερική, η αγωνία, και η ανησυχία για την επόμενη μέρα έχει φτάσει στο ζενίθ. Το κλίμα είναι «εμφυλιοπολεμικό» και εάν δεν επικρατήσει η λογική το βράδυ των εκλογών και μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, θα γίνουμε μάρτυρες πολύ δυσάρεστων καταστάσεων.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ και ο υποψήφιος των Δημοκρατικών Τζο Μπάιντεν, οι οποίοι ξεκίνησαν ήδη ένα μαραθώνιο 48 ωρών, ελπίζοντας να αλλάξουν τη γνώμη των αναποφάσιστων ψηφοφόρων, δίνουν την πολιτική μάχη της ζωής τους.
Προκαλεί, πάντως, εντύπωση ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος, παρά το γεγονός ότι ασθένησε με τον ιό, δείχνει μία άνευ προηγουμένου για τον ίδιο αποφασιστικότητα αλλά και δύναμη στην προσπάθεια του να επανεκλεγεί. Το επιτελείο του, την Κυριακή το μεσημέρι, πρόβλεψε ότι θα νικήσει και η νίκη του θα είναι τόσο μεγάλη που δεν θα μπορεί να την αμφισβητήσει κανείς.
Βεβαίως, μπορεί να λένε ότι επιθυμούν οι άνθρωποι του Προέδρου, τις τελευταίες 48 ώρες πριν αποφασίσουν οι ψηφοφόροι, αλλά είναι εντυπωσιακό ότι πιστεύουν πως ο κ. Τραμπ θα κερδίσει μία ξεκάθαρη νίκη. Επειδή ακόμα και οι δικές τους δημοσκοπήσεις δεν δείχνουν κάτι τέτοιο.
Από το άλλο στρατόπεδο, των Δημοκρατικών, η αισιοδοξία είναι δεδομένη λόγω ακριβώς των δημοσκοπήσεων. Όπως και να αναλυθούν οι δημοσκοπήσεις, εφόσον αντικατοπτρίζουν την πραγματική γνώμη των ψηφοφόρων, δεν μπορούν να ανατραπούν. Και είναι χαρακτηριστική και η δημοσκόπηση του τηλεοπτικού σταθμού FOX, η οποία και αυτή δίνει προβάδισμα στον Τζο Μπάιντεν.
Θα έλεγα, πάντως, ότι οι σοβαροί άνθρωποι σε τούτη τη χώρα ανησυχούν πολύ από τις πληροφορίες που αναφέρουν ότι βρίσκεται σε κίνδυνο η ασφάλεια της χώρας, καθώς ο πρόεδρος Τραμπ φέρεται αποφασισμένος να μην δεχθεί το αποτέλεσμα. Άλλωστε, ούτε ο ίδιος το κρύβει στις δηλώσεις του.
Ακόμα και την Κυριακή, όταν ρώτησε πόσοι οπαδοί του ψήφισαν ήδη, και απάντησαν αρκετοί με ένα «ναι», έδειξε την απογοήτευση του! Διότι τους ζητά όλο το προηγούμενο διάστημα να ψηφίσουν στις κάλπες. Ώστε να παίξει το παιγνίδι του: Πως στις κάλπες κέρδισε και με τις επιστολικές ψήφους, που δεν αναγνωρίζει, έχασε…
Τι θα σημαίνει αυτό, όμως, πέραν της αμφισβήτησης της ετυμηγορίας των πολιτών; Ότι θα μπορούσαν οι εξτρεμιστές οπαδοί του, οι οποίοι είναι οπλισμένοι, να κατέβουν στους δρόμους και να διαμαρτυρηθούν στη βάση του όποιου μηνύματος αποφασίσει να τους στείλει ο κ. Τραμπ.
Το γεγονός αυτό έχει τρομοκρατήσει όχι μόνο τους πολίτες, αλλά και τις αρχές ασφαλείας, οι οποίες θα έχουν να αντιμετωπίσουν και τις μαζικές διαδηλώσεις των αντιπάλων του Αμερικανού προέδρου. Δόθηκε εντολή να κλείσουν την Τρίτη όλα τα καταστήματα και το ένα μετά το άλλο τοποθετούν προστατευτικά κιγκλιδώματα.
Ο Αλέξης Παπαχελάς (άρθρο στην “Καθημερινή”) θεωρεί πως αυτές είναι οι σημαντικότερες προεδρικές εκλογές στην σύγχρονη ιστορία των ΗΠΑ:
Αυτές οι αμερικανικές εκλογές είναι οι σημαντικότερες στη μεταπολεμική ιστορία. Οι δημοσκοπήσεις, τα στοιχήματα, οι ειδικοί συμφωνούν ότι μάλλον θα κερδίσει καθαρά ο Τζο Μπάιντεν. Υπάρχουν μάλιστα κάποιοι που θεωρούν ότι τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης το ξέρουν, αλλά φοβούνται πολύ μήπως την πατήσουν ξανά, όπως το 2016. Και γι’ αυτό είναι πολύ διστακτικά στις προβλέψεις τους.
Η αλήθεια είναι πως το φαινόμενο του «σιωπηλού ψηφοφόρου» συνεχίζει να προβληματίζει δημοσκόπους και αναλυτές. Θεωρούν ότι οι ψηφοφόροι του Τραμπ είτε αρνούνται να συμμετάσχουν σε δημοσκοπήσεις είτε ντρέπονται να το ομολογήσουν δημόσια.
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε, θεωρητικά, να χάσει πάλι την πλειοψηφία της λαϊκής ψήφου αλλά να κερδίσει σε κρίσιμες πολιτείες, εξασφαλίζοντας τους απαραίτητους εκλέκτορες για την επανεκλογή του.
Αν ο Τραμπ επανεκλεγεί, η έκπληξη θα είναι μεγάλη. Το ίδιο και η αλαζονεία του, καθώς θα έχει κερδίσει παρά τα τεράστια εμπόδια και την προσωπική του περιπέτεια με τον κορωνοϊό. Δεν θα μπορεί τίποτα να τον σταματήσει αυτή τη φορά. Σε όποια επιλογή και αν κάνει σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, δεν θα υπάρχει κανένα ανάχωμα για να τον αναχαιτίσει. Οπως συχνά τονίζει σε ιδιωτικές συνομιλίες σημαντικός Ευρωπαίος ηγέτης, «μια δεύτερη θητεία Τραμπ θα σηματοδοτήσει ενδεχομένως το οριστικό τέλος της Δύσης όπως την ξέραμε έως τώρα».
Ο Μπάιντεν, από την άλλη, θα μοιάζει με μια διακυβέρνηση της εποχής πριν από τον Τραμπ, κάτι σαν το κλασικό κατεστημένο σε αυτόματο πιλότο. Θα προσπαθήσει να αναθερμάνει τις παραδοσιακές συμμαχίες των ΗΠΑ, ενώ θεωρείται σίγουρο πως θα είναι σκληρός τόσο με τη Μόσχα όσο και με το Πεκίνο. Οι ΗΠΑ θα γίνουν ξανά μια προβλέψιμη χώρα, αλλά κανείς δεν πιστεύει ότι θα μπορέσουν να αποκτήσουν εκ νέου την αίγλη και την ισχύ περασμένων δεκαετιών. Πολλά έχουν αλλάξει εν τω μεταξύ στο παγκόσμιο σκηνικό, τα περισσότερα νομοτελειακά.
Το χειρότερο σενάριο θα είναι ένα αμφίρροπο εκλογικό αποτέλεσμα και η αμφισβήτησή του από τον Τραμπ. Ηδη πολλοί Αμερικανοί αναλυτές προβλέπουν επεισόδια και μεγάλες εντάσεις από το βράδυ των εκλογών της επόμενης Τρίτης και μετά.
Οι αισιόδοξοι εκτιμούν ότι, έστω και εκείνη την ύστατη στιγμή, οι μετριοπαθείς Ρεπουμπλικανοί θα σταθούν εμπόδιο στον Τραμπ και θα του πουν «αρκετά, έως εδώ». Οι απαισιόδοξοι, πως η Αμερική θα περάσει μια παρατεταμένη περίοδο βίας και αβεβαιότητας. Με ό,τι αυτό σημαίνει για την ίδια και τον υπόλοιπο πλανήτη.
Ο Γιάννος Γραμματίδης, πρώην πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου εξηγεί γιατί, κατά τη γνώμη του πρέπει να κερδίσει ο Τζο Μπάϊντεν (liberal.gr):
Φθάσαμε λοιπόν στο τέλος μίας ενδιαφέρουσας εκλογικής δοκιμασίας στις ΗΠΑ όπου αντιπαρατάχθηκαν η σοβαρότητα έναντι της κωμωδίας, η πίστη στους θεσμούς έναντι της καταπάτησης των θεσμών, η πρόταξη των ηθικών αξιών έναντι της παράκαμψής τους, ο σεβασμός στον άνθρωπο έναντι τού ρατσισμού, η υπεύθυνη αντιμετώπιση της υγείας και της κλιματικής αλλαγής έναντι στην ανεύθυνη αντιμετώπισής τους, η εξωστρέφεια έναντι της εσωστρέφειας. Δύο διαφορετικοί άνθρωποι, αλλά όχι και διαφορετικές παρατάξεις. Γιατί η ποιότητα των ηγητόρων δεν θα πρέπει να καθορίζει και την ποιότητα των λαών.
Ποιες είναι όμως μερικές από τίς εκλογικές παραμέτρους πού μπορεί να επηρεάσουν το τελικό αποτέλεσμα της ερχόμενης Τρίτης;
(α) Ο Τζο Mπάιντεν προηγείται μακράν στην οικονομική στήριξη των αμερικανικών εταιριών, πράγμα πού σημαίνει ότι η επιχειρηματική κοινότητα εγκρίνει τίς προεκλογικές του δεσμεύσεις για την οικονομία των ΗΠΑ. Παρά την εξαγγελθείσα από αυτόν αύξηση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών στα πλαίσια ενδυνάμωσης τού Obamacare, φαίνεται στην επιχειρηματική κοινότητα ότι δεν επηρεάζονται ή αλλάζουν οι μακροπρόθεσμες οικονομικές αναπτυξιακές τάσεις.
(β) Δεν είναι επίσης τυχαίο ότι ο Τζο Mπάιντεν απολαμβάνει της στήριξης της μεγάλης πλειοψηφίας των ΜΜΕ. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν πρέπει να προκαλεί, αντίθετα θα πρέπει να σέβεται τον τύπο και τα ΜΜΕ πού στέλνουν μηνύματα σέ όλον τον Πλανήτη.
(γ) Ο Τζο Mπάιντεν έχει την στήριξη τού κρατικού συστήματος διοίκησης, δηλαδή τού βαθέως κράτους των ΗΠΑ, όπως οι Υπηρεσίες Πληροφοριών, το Πεντάγωνο και το Υπουργείο Εξωτερικών πού τον έχουν δοκιμάσει στα χρόνια της Αντιπροεδρίας του. Δούλεψε μαζί τους αποτελεσματικά, σοβαρά, με αίσθηση καθήκοντος και πίστη στις στρατηγικές επιδιώξεις τής Αμερικής. Γι’ αυτό και βλέπουμε εδώ και καιρό μια διγλωσσία στην Αμερικανική εξωτερική πολιτική. Δηλαδή το State Department διαφοροποιείται από τίς θέσεις τού Προέδρου, κάτι πού δεν έχει προηγούμενο στην Αμερική. Αυτή η στήριξη δεν είναι παράλογη: Ο Τζο Mπάιντεν βρίσκεται στον αντίποδα τού Ντόναλντ Τράμπ. Μπορεί να ξαναφέρει το γόητρο των ΗΠΑ εκεί πού ήταν πάντα στο παρελθόν.
(δ) Η ρατσιστική βία και η ανεύθυνη αντιμετώπιση τής πανδημίας με αποτέλεσμα τον θάνατο χιλιάδων πολιτών και την ανεξέλεγκτη εξάπλωση τού κορονοϊού. Τέλος, η αγνόηση των θεσμών πού αποκορυφώθηκε με τον διορισμό τού Ανώτατου Δικαστικού λίγο πρίν από τίς εκλογές πού αποτελεί προσπάθεια ελέγχου της δικαιοσύνης με βαθύτερο αποτέλεσμα την εξασθένηση ενός θεμελιώδους αναχώματος στην βία της εξουσίας και στην επίθεση κατά της ίδιας της δημοκρατίας.
Είναι φανερό ότι ο Ντόναλντ Τράμπ μείωσε αισθητά το κύρος των ΗΠΑ και συνετέλεσε στην αποδυνάμωση τού ρόλου τους στην διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης και συνεργασίας. Δεν είναι τυχαίο ότι σε πρόσφατη έρευνα το 60% των Ευρωπαίων υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ άλλαξαν προς το χειρότερο ιδιαίτερα τούς τελευταίους μήνες. Σήμερα βλέπουμε τίς αλλοπρόσαλλες θέσεις της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής, εσωστρέφεια, διγλωσσία, διπλωματική αποσταθεροποίηση. Οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη βρίσκονται στο ναδίρ, το ίδιο και σέ επίπεδο εταίρων στο ΝΑΤΟ, κατάσταση πού αξιοποιούν κατάλληλα η Ρωσία και η Κίνα. Η Τουρκία εξάλλου αξιοποιεί την στήριξη τού Τράμπ στα επεκτατικά και τυχοδιωκτικά της σχέδια, στήριξη την οποία όμως δεν συμμερίζονται ούτε το Πεντάγωνο ούτε το Υπουργείο Εξωτερικών. Πότε εξάλλου υπήρχε πάλι στο παρελθόν τέτοια χαώδης διάσταση απόψεων ανάμεσα στο Κογκρέσο και τον Πρόεδρο όπως π.χ. στο θέμα των κυρώσεων κατά της Τουρκίας εξαιτίας της αγοράς αλλά και των δοκιμών των πυραύλων S400 πού ναρκοθετούν την επιχειρησιακή στρατηγική τού ΝΑΤΟ; Κι αυτό γιατί; Για να προστατεύσει ο Τράμπ τα προσωπικά του οικονομικά συμφέροντα στην Τουρκία όπου διατηρεί, πέραν των επιχειρήσεών του, αλλά, όπως καταγγέλθηκε δημόσια από τον Μπάιντεν και προσωπικό τραπεζικό λογαριασμό μη αναφερθέντα στα ετήσια οικονομικά του στοιχεία.
Σέ τί μπορεί η Ελλάδα να ελπίζει και να ωφελείται από την εκλογή Mπάιντεν στην Προεδρία των ΗΠΑ;
Παρά το γεγονός ότι μετά από κάθε Αμερικανικές εκλογές ελπίζαμε στην στήριξη των εκλεγομένων Προέδρων (και σχεδόν πάντα χωρίς δικαίωση ή με σχετική δικαίωση των προσδοκιών μας), τώρα έχουμε κάθε λόγο να ελπίζουμε στην εκλογή τού Mπάιντεν ως Προέδρου των ΗΠΑ. Κι αυτό γιατί είχε στο παρελθόν και έχει συνεχίζει να έχει βαθιά φιλελληνικές θέσεις. Πιο συγκεκριμένα:
(α) Έχει δηλώσει ενάντιος στις προβοκατόρικες δράσεις της Τουρκίας στην περιοχή κατά της Ελλάδας και ζήτησε από την διοίκηση Τράμπ να πιέσει την Τουρκία να σταματήσει αυτές τίς δράσεις.
(β) Δεσμεύθηκε ότι θα εργασθεί στενά με την Ελλάδα για να προωθήσει την σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο.
(γ) Δεσμεύθηκε ότι θα καταγγείλει την Τουρκική συμπεριφορά πού την χαρακτήρισε αντίθετη στο διεθνές δίκαιο και πού αντιτίθεται στις υποχρεώσεις της ως συμμάχου τού ΝΑΤΟ και σαν παράδειγμα αναφέρθηκε κατ’ επανάληψη στις διαρκείς παραβιάσεις τού ελληνικού εναέριου χώρου και στις ναυτικές παραβιάσεις τού υδάτινου χώρου μας.
(δ) Έχει επανειλημμένα καταγγείλει την Τουρκική κατοχή της Β. Κύπρου και υποστηρίζει σθεναρά μια συνολική διευθέτηση τού Κυπριακού με την ενοποίηση τού νησιού σε μια διζωνική, δια-κοινωνική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα. Ήταν ο πρώτος Αμερικανός Αντιπρόεδρος πού επισκέφθηκε την Κύπρου το 2014 και επέβαλλε στον Λευκό Οίκο διπλωματική ενεργοποίηση για το Κυπριακό θέμα.
(ε) Έχει σθεναρά υποστηρίξει το Οικουμενικό Πατριαρχείο ώστε αυτό να παίξει τον ιστορικό του ρόλο ως Κέντρο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας καί ζήτησε από την Τουρκία να επιτρέψει το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, ενώ καταδίκασε την μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σέ τζαμί.
(στ) Οι σχέσεις του με την Ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα στενές κι έχει τιμηθεί το 2016 με την ύψιστη τιμή τού Ιδρύματος της Ημέρας τού ΟΧΙ και το 2015 με το Βραβείο Αθηναγόρα για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.
(ζ) Ο Τζο Mπάιντεν είναι ο δικός μας άνθρωπος. Δίπλα του αγωνίζονται για την εκλογή του φιλέλληνες Αμερικανοί πολιτικοί και διπλωμάτες όπως ο Νίκολας Μπέρνς, η Βιρτζίνια Μπένετ και ο Τομ Μίλλερ πού διετέλεσαν επικεφαλείς της Αμερικανικής Αποστολής στην Ελλάδα. Αδελφικοί φίλοι μου όπως o Χουάν Βέρντε πού είναι επικεφαλής τής ομάδας οικονομικής εκστρατείας τού Μπάιντεν και διετέλεσε και στενός συνεργάτης τού Προέδρου Obama, και ο Ρικάρντο Μπενίτεζ πού είναι ο Προσωπάρχης τού Τζο Μπάιντεν κι επικεφαλής τής Ομάδας Κινητοποίησης των Αμερικανών Πολιτών πού βρίσκονται στο εξωτερικό, έχουν σφοδρή αγάπη για την Ελλάδα πού την θεωρούν τον σημαντικότερο σύμμαχο των ΗΠΑ στην ευρύτερη περιοχή μας. Η Kamala Harris πού με τιμά με την φιλία της τα τελευταία 27 χρόνια, είναι σθεναρή υποστηρικτής των ελληνικών θέσεων αλλά και γνώστης των εθνικών μας θεμάτων και τού ελληνικού πολιτικού συστήματος.
Γενικότερα η εκλογή τού Τζο Μπάιντεν θα ενισχύσει την δημοκρατία στις ΗΠΑ, θα επαναφέρει την Ηθική Ηγεσία και θα συσφίξει τούς δεσμούς και την συνεργασία με την ΕΕ σε θέματα ενέργειας, υγείας, θρησκευτικής ελευθερίας, ανθρωπίνων δικαιωμάτων και κλιματικής αλλαγής. Σέ σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα και την δημοκρατία είναι αναμενόμενο ότι θα ακολουθήσει μια σκληρή γραμμή ιδιαίτερα στην περίπτωση της Τουρκίας. ‘Άλλωστε, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των Αμερικανών προτιμούν η κυβέρνηση της Αμερικής να επαναφέρει στο προσκήνιο και να δουλέψει για την ενίσχυση των παραδοσιακών της αξιών περιλαμβανομένων και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Τέλος, ο Mπάιντεν θα δουλέψει επίσης, όπως άλλωστε έχει δεσμευθεί, για το άνοιγμα στα Δυτικά Βαλκάνια όπου σήμερα πρωταγωνιστούν η Ρωσία, η Κίνα και η Τουρκία και όχι μόνο. Τέλος, το Κογκρέσο θα βοηθήσει την Ευρώπη να φέρει τα Δυτικά Βαλκάνια στο διατλαντικό δίκτυο.
Αντίθετα ο Ντόναλντ Τράμπ, εάν επανεκλεγεί, θα είναι πιά ανεξέλεγκτος στη δεύτερη και τελευταία θητεία του και επικίνδυνος για τα ελληνικά κυριαρχικά συμφέροντα. Θα βαθύνουν οι διαφορές της Αμερικής με την Ευρώπη ιδιαίτερα σε θέματα υγείας και κλιματικής αλλαγής. Ήδη ο Τράμπ δεν κατάφερε να κάνει μόνο την Αμερική εσωστρεφή, ανάγκασε και την Ευρώπη να κάνει το ίδιο. Τέλος, δεν θα ήθελα να φανταστώ μια κατάσταση όπου με τυχόν επανεκλογή Τραμπ θα έχουμε ένα διχασμένο Κογκρέσο που θα είναι δύσκολο να παίρνει αποφάσεις, οπότε θα καταλήγουμε στην έκδοση Εκτελεστικών Διαταγμάτων από τον Πρόεδρο, πού κι αυτή έχει τούς περιορισμούς της, με δυσάρεστες επιπτώσεις τόσο για την οικονομία όσο και για την εξωτερική πολιτική.
H εκλογή Mπάιντεν εγγυάται μια απείρως καλύτερη και σοβαρότερη Προεδρική εκπροσώπηση των ΗΠΑ με βάση την ηθική και την πίστη στην δημοκρατία, στον άνθρωπο και στην προστασία των θεσμών, έναντι μίας Προεδρίας ενός αδαούς, ανάλγητου, αδίστακτου και ανεξέλεγκτου προσώπου όπως είναι ο σημερινός Πρόεδρος των ΗΠΑ. Η Αμερική αξίζει καλύτερα και μακάρι να το επιτύχει.