Σύνοδος Κορυφής: Ναυαγούν οι κυρώσεις στην Άγκυρα – Παιχνίδι με τη “φωτιά” μεταξύ 12 και 6 ναυτικών μιλίων

Δεύτερη ημέρα της Συνόδου Κορυφής με το ενδιαφέρον να στρέφεται στα ζητήματα εξωτερικής πολιτικής. Οι ηγέτες των 27 κρατών-μελών θα συζητήσουν το ζήτημα της τουρκικής παραβατικότητας μετά τις τελευταίες εξελίξεις, παρά το γεγονός ότι δεν ήταν στο πρόγραμμα του τρέχοντος Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

13 ερωτήσεις – απαντήσεις για τα χωρικά ύδατα

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πάντως υπό τη σκιά του «φρένου» που «πάτησε» η καγκελαρία, απέφυγε να αναφερθεί σε «κυρώσεις» στο πλαίσιο των χθεσινών δημόσιων τοποθετήσεών του.

«Η Τουρκία παραμένει συνεπής στην προκλητική και επιθετική συμπεριφορά της. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΕ πρέπει να δείξει την ίδια συνέπεια στην εφαρμογή των αποφάσεων που έχει ήδη λάβει, ώστε η συμπεριφορά της Τουρκίας να έχει τις ανάλογες συνέπειες», τόνισε ο Έλληνας Πρωθυπουργός προσερχόμενος στη Σύνοδο, μεταθέτοντας -εμμέσως πλην σαφώς- τις κυβερνητικές προσδοκίες στη σύνοδο κορυφής του Δεκεμβρίου.

Σταθερά στο πλευρό της Ελλάδας η Γαλλία, με τον Εμμανουέλ Μακρόν να δηλώνει ότι το ζήτημα της Τουρκίας επανέρχεται στο τραπέζι «υπό το πρίσμα των τελευταίων εξελίξεων».

Η ελπίδα για κυρώσεις άμεσα ή έστω για ένα μηχανισμό αυτόματης επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία όταν παραβιάζονται κυριαρχικά δικαιώματα κρατών- μελών της ΕΕ (κάτι που θα ήταν απολύτως λογικό και λειτουργικό) έχει σε κάθε περίπτωση ήδη ναυαγήσει. Έστω και εάν μετά το αίτημα του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, το θέμα θα συζητηθεί σήμερα στη Σύνοδο Κορυφής, αν και ποτέ δεν ετέθη επισήμως στην ατζέντα.

Η ελληνική πλευρά θα επιδιώξει συνεπώς να υπάρχει μία ισχυρή αναφορά στην Τουρκία στα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής, η οποία θα ξεκαθαρίζει και τα επόμενα βήματα για τις συνέπειες, να γίνει δηλαδή λίγο πιο απτή η εφαρμογή των κυρώσεων.

Παιχνίδι με τη φωτιά

Την ίδια ώρα Το Oruc Reis πλησιάζει προς το Καστελόριζο πιέζοντας για διεύρυνση της ατζέντας των επικείμενων ελληνοτουρκικών συζητήσεων που έχουν παγώσει επί του παρόντος, αλλά και αμφισβητώντας ευθέως πλέον και το δικαίωμα επέκτασης των χωρικών υδάτων της Ελλάδας στα 12 ναυτικά μίλια.

Αυτό το στόχο έχει η πορεία του ερευνητικού σκάφους που καταλήγει στα 6,5 ναυτικά μίλια από το Καστελόριζο.

Την ώρα που ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ ζητούν επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια εδώ και τώρα, ο υπουργός Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης άναψε φωτιές με δήλωση του που έδωσε λαβή για την ερμηνεία πως η κόκκινη γραμμή της κυβέρνησης είναι στα έξι ναυτικά μίλια.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας επιχείρησε να “μαζέψει” το θέμα, δηλώνοντας σχετικά στο briefing πως:

“Η κόκκινη γραμμή είναι απλή. Η κυριαρχία αφορά σε χωρικά ύδατα στα έξι ναυτικά μίλια, ενώ τα κυριαρχικά δικαιώματα αφορούν την υφαλοκρηπίδα που δεν ειναι οριοθετημένη. Η Ελλάδα διατηρεί το δικαίωμα επέκτασης χωρικών υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια. Θα το ασκήσει στο μέλλον όποτε η ίδια κρίνει σκόπιμο”.

Το πρόβλημα βεβαίως είναι πως από τη στιγμή που το Oruc Reis περάσει τα 12 ναυτικά μίλια, θα αμφισβητήσει ευθέως κάτι που αποτελεί μονομερές δικαίωμα της Ελλάδας, αλλά δεν έχει ασκηθεί, όχι τόσο γιατί θα κόψει χωρικά ύδατα από την Τουρκία, αφού θα εφαρμοστεί η “μέση γραμμή” μεταξύ των δύο χωρών, αλλά γιατί θα “κόψει” την τουρκική πρόσβαση στην περιοχή του Καστελόριζου και κυρίως γιατί θα “κλείσει” τις διεθνείς διόδους στο Αιγαίο.

Εν τω μεταξύ χθες σε ανάρτηση της στο twitter η ρωσική πρεσβεία στην Ελλάδα επικαλέστηκε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, η οποία προβλέπει ρητά το κυρίαρχο δικαίωμα όλων των κρατών για χωρικά ύδατα έως 12 ναυτικά μίλια και ορίζει τις αρχές και τους τρόπους της οριοθέτησης ΑΟΖ, τονίζοντας: “Αυτό αφορά και τη Μεσόγειο”.

Η τοποθέτηση αυτή σαφώς είναι υπέρ των ελληνικών θέσεων, όμως δεν πρέπει κανείς να λησμονεί τα στρατηγικά συμφέροντα της Ρωσίας στη σύγκρουση Αρμενίας- Αζερμπαϊτζάν, καθώς και ότι η Μόσχα προφανώς και θα προτιμούσε μία… διάλυση του ΝΑΤΟ στην Ανατολική Μεσόγειο.

Και οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ που δεν επιθυμούν για κανένα λόγο μία πολεμική σύρραξη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (απλώς μία επικερδή κούρσα εξοπλισμών), είναι αμφίβολο εάν θα έβλεπαν θετικά την άσκηση του δικαιώματος της Ελλάδας να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα της στα 12 ναυτικά μίλια και προς ανατολάς.

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κάλεσε την Τουρκία να αποσύρει το Oruc Reis για να ξεκινήσουν διερευνητικές (η Αθήνα έχει καταστήσει σε όλους τους τόνους σαφές, σε εταίρους και συμμάχους, πως συζητήσεις με το ερευνητικό σκάφος στην ελληνική υφαλοκρηπίδα δεν είναι δυνατόν να ξεκινήσουν και τουλάχιστον σε αυτό φαίνεται να βρίσκει κατανόηση), ενώ σε μία προσπάθεια να πάρει τις ψήφους των Ελληνοαμερικανών ο υποψήφιος των Δημοκρατικών για την Προεδρία των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, “έταξε” πως με εκείνον στο Λευκό Οίκο θα αλλάξει η αμερικανική πολιτική απέναντι στην Τουρκία- μία υπόσχεση βέβαια που δεν ακούει η χώρα για πρώτη φορά.

Γεγονός είναι ότι η Άγκυρα εκμεταλλεύεται τη σχέση Τραμπ- Ερντογάν, την άγνοια του νυν Προέδρου για τις λεπτές ισορροπίες της διπλωματίας, την απροθυμία του νυν συστήματος στις ΗΠΑ για κυρώσεις παρά τα παιχνίδια με τους S400 και το κενό εξουσίας που δημιουργεί ουσιαστικά στην περιοχή μας η προεκλογική περίοδος. Ενώ η ΕΕ για λόγους που έχουν να κάνουν με την έκθεση τραπεζών κρατών- μελών στην τουρκική οικονομία, αλλά και με συγκεκριμένη στρατηγική στο προσφυγικό, θεωρεί όπως διαμήνυσε από την Αθήνα μάλιστα ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χάικο Μάας “μονόδρομο” το διάλογο.