Προϋπολογισμός: Κριτική από οικονομολόγους, αντιπολίτευση, Τύπο

«Ο προϋπολογισμός είναι σαν τα παραμύθια που μου έλεγε ο παππούς μου»: με τη φράση αυτή περιέγραψε το προσχέδιο του προϋπολογισμού έγκριτος αναλυτής οικονομόλογος, σε συνομιλία που είχε με το libre.

Υπεραισιόδοξο (το προσχέδιο) -όπως και πέρυσι, μας θυμίζει ο συνομιλητής μας- πρόκειται ουσιαστικά για την αποτύπωση σε αριθμούς μιας εικονικής πραγματικότητας –και τούτο γιατί παραθέτει νούμερα που προσιδιάζουν σε μια γρήγορη επιστροφή της οικονομίας (τύπου ‘’V’’), όταν από πουθενά δεν προκύπτει κάτι τέτοιο. Χαρακτηριστικό είναι δε, ότι ακόμη και φιλικές προς την κυβέρνηση εφημερίδες δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους, σε κάποιες δε, αναλύσεις διαβάζουμε ότι …τα πράγματα αυτά δεν γίνονται!

Ας δούμε κάποια επιμέρους στοιχεία: την ώρα που ολόκληρος ο πλανήτης βιώνει την τραγωδία του covid-19 και η παγκόσμια οικονομία βυθίζεται στην ύφεση, του χρόνου στην Ελλάδα θα έχουμε ανάπτυξη 7,5% στο αισιόδοξο σενάριο (ή 4,5% στο απαισιόδοξο).

Ενδεικτικώς, προβλέπεται αύξηση επενδύσεων 30,4% (από το -10,9% φέτος) και για να έχει κανείς ένα μέτρο σύγκρισης, στο μεταμνημονιακό 2019 οι επενδύσεις είχαν αυξηθεί κατά 4,7% μόλις. Στρατηγικές κινήσεις, όπως η χθεσινή με τη Microsoft οπωσδήποτε φέρνουν χαμόγελα στην κυβέρνηση και τον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και η αισιοδοξία έχει τα όριά της…

Σε ό,τι αφορά τις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, μεταξύ των οποίων και ο τουρισμός, το οικονομικό επιτελείο δείχνει να πιστεύει σε μια ολική επαναφορά τύπου “V”, καθώς από το -24,8% του 2020 θα… απογειωθούμε στο +22,2% το 2021. Την ώρα όμως που ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος προβλέπει για το 2021, ότι μόλις που θα αγγίξουν το 50% της κίνησης του 2019. Την ώρα που οι επαγγελματίες του τουρισμού τρέμουν στην ιδέα παράτασης του covid-19 κατά την περίοδο στην οποία θα κλείνονται τα τουριστικά πακέτα του καλοκαιριού…

Ενώ για την ανεργία που θα πέσει στο 16,5% δεν μπορεί να πει κανείς πολλά γιατί αν οι προσφερόμενες θέσεις είναι των 400 ευρώ και… υπερευέλικτες, τότε, πράγματι, ναι, το οικονομικό επιτελείο θα έχει καταφέρει να τιθασεύσει και το θηρίο της ανεργίας.

Γενικώς το υπουργείο Οικονομικών ποντάρει σε μια σχετικά γρήγορη υποχώρηση της πανδημίας -πρόβλεψη που δεν ακούς ούτε από λοιμωξιολόγους- όπως και στην είσπραξη 5,5 δισ. ευρώ από το Κοινοτικό Ταμείο Ανάκαμψης. Όταν όμως, όπως μας εξηγεί ο οικονομολόγος συνομιλητής μας, η απορρόφηση δεν γίνεται άμεσα, έστω και αν έχει γίνει η δέσμευση του ποσού. «Ένα έργο ξεκινάει, αυτό δεν σημαίνει ότι τελειώνει κιόλας», μας λέει χαρακτηριστικά.  

Ξεφυλλίζοντας εξάλλου το φιλοκυβερνητικό Τύπο, ενδεικτικώς η «Καθημερινή» προειδοποιεί: «Αισιοδοξία, αλλά και ισχυρός βαθμός αβεβαιότητας, διαπνέει το προσχέδιο προϋπουλογισμού».

Πιο αιχμηρή η ανάλυση του Νίκου Φιλιππίδη στα «Νέα» (σελίδα 2) όπου, υπό τον τίτλο, «Προϋπολογισμός μελλοντολόγων», τονίζει μεταξύ άλλων: «Ελάχιστοι πιστεύουν ότι το προσχέδιο του πρώτου ‘πανδημικού’ προϋπολογισμού είναι ρεαλιστικό. Συμπεριλαμβανομένων των συντακτών του (…) τα νούμερα δεν βγαίνουν, μια σειρά από μεγέθη έχουν υπερεκτιμηθεί (…) στο κείμενο του προσχεδίου οι συντάκτες του ισχυρίζονται ορισμένα πρωτάκουστα και άλλα απίστευτα πράγματα, κόντρα σε κάθε λογική».

Τούτων δοθέντων δεν ήταν …εξωφρενικός ο ισχυρισμός των Τσακαλώτου – Αχτσιόγλου για «προϋπολογισμό ανεδαφικών προβλέψεων», με την ταυτόχρονη εκτίμηση ότι θα συνεχισθεί -και το προσχέδιο το επιβεβαιώνει, όπως υποστηρίζουν- «η συνέχιση της πολιτικής μη στήριξης και μη ενίσχυσης της υγείας και της παιδείας, των εργαζομένων και των νοικοκυριών, των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων».

Όμως, το οικονομικό επιτελείο της αξιωματικής αντιπολίτευσης κάνει κι ένα βήμα πιο πέρα προβλέποντας «επώδυνες αναθεωρήσεις εις βάρος της κοινωνίας». Και μόνο απαρατήρητο δεν μπορεί να περάσει ότι για δεύτερη φορά μέσα σε δύο 24ωρα (η πρώτη ήταν στη συνέντευξή του στο «Βήμα) ο Ε. Τσακαλώτος προβλέπει «νέα μνημόνια, de jure ή de facto».

Νίκος Παπαδημητρίου