Σύνοδος Κορυφής: Δύσκολοι συσχετισμοί, αμφίβολο αποτέλεσμα – “Κλειδί” Λευκορωσία και Κύπρος για τις κυρώσεις στην Άγκυρα

Στην Σύνοδο Κορυφής οι ηγέτες της Ε.Ε έχουν κληθεί για να λάβουν αποφάσεις για “τις σχέσεις με την Τουρκία και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο” όπως αναφέρεται στην επίσημη ατζέντα. Όμως στην ημερήσια διάταξη βρίσκονται και άλλα σημαντικά για την Ε.Ε ζητήματα όπως οι σχέσεις της με την Κίνα και η κατάσταση στην Λευκορωσία. Δεν είναι κρυφό ότι για πολλά κράτη – μέλη το θέμα της Λευκορωσίας θεωρείται μεγαλύτερης σημασίας.

Οι αποφάσεις της συνόδου που ξεκινά στις 15.00 το μεσημέρι μπορούν να “ξεκαθαρίσουν το τοπίο” ώστε να διαφανεί αν η πορεία Αθήνας – Άγκυρας προς την διαδικασία των διερευνητικών επαφών θα γίνει υπό ισχυρή ευρωπαϊκή εποπτεία.

Mάλιστα με τρόπο τέτοιο που να τεθεί τέρμα στις εντάσεις στην Ν.Α Μεσόγειο. Στόχος που μπορεί να επιτευχθεί αν εγκριθεί ένας κατάλογος κυρώσεων προς την Τουρκία. Πρόκειται όμως για ένα αμφίβολο αποτέλεσμα, αφού οι συσχετισμοί και η επικυριαρχία πιο “εξισοροπιστικών” απόψεων είναι πιθανό να μην ευνοήσουν μια τέτοια εξέλιξη.

Η κυπριακή πλευρά όπως και η ελληνική φέρεται να έχουν γνώση των δυσκολιών που θα υπάρξουν. Κυπριακές διπλωματικές πηγές τόνιζαν ότι το ζητούμενο από την Σύνοδο είναι να δοθεί “ισχυρό μήνυμα στην Τουρκία να δεσμευθεί στην αποκλιμάκωση και την ειρηνική επίλυση των διαφορών με την Ελλάδα, αλλά και να τερματίσει τις παράνομες δραστηριότητες της στην κυπριακή ΑΟΖ, διαφορετικά θα υπάρξουν κυρώσεις”.

Η αντίληψη των κρατών – μελών για τα ζητήματα που σχετίζονται με την Τουρκία δεν είναι ενιαία.

Η στάση από Γερμανία και Γαλλία

Η Γερμανία, η άποψη της οποίας θα παίξει καθοριστικό ρόλο για την έκβαση της Συνόδου, αναμένεται να έχει ένα εξισοροπιστικο ρόλο. Το στίγμα αυτό άλλωστε έδωσε στις δηλώσεις της η καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ μιλώντας στο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο. Σύμφωνα με το ΑΠΕ δήλωσε ότι “πρέπει να επαναπροσδιορίζουμε κάθε φορά την σχέση με την Τουρκία, αλλά και να εμμένουμε στην συνεργασία μαζί της σε σημαντικά ζητήματα” ενώ νωρίτερα προκειμένου να υπογραμμίσει τον διαμεσολαβητικό ρόλο που έπαιξε Γερμανία το προηγούμενο διάστημα σημείωσε ότι “δεν μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο λεπτή είναι η γραμμή ανάμεσα στην στρατιωτική σύγκρουση και την ειρηνική διευθέτηση”.

Η Γαλλία, ορμώμενη από τις εντάσεις που καταγράφονται ανάμεσα σε Παρίσι και Άγκυρα τους τελευταίους μήνες, κυρίως εξαιτίας της Λιβύης, αναμένεται να κινηθεί στη πλατφόρμα που στήριξε και στην πρόσφατη σύνοδο των 7 χωρών της Μεσογείου. Στο πλαίσιο αυτής της Συνόδου ο Εμμανουέλ Μακρόν έκανε την περίφημη δήλωση σύμφωνα με την οποία “πρέπει να διαπιστώσουμε ότι σήμερα η Τουρκία δεν είναι πλέον εταίρος σε αυτή την περιοχή” εννοώντας την Μεσόγειο, προκαλώντας την άμεση αντίδραση της Άγκυρας.

Πίσω από τις θέσεις των δύο αυτών χωρών αναμένεται να στοιχηθούν και οι υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε με διαφορετικές ίσως αποχρώσεις.

Συντονισμός Αθήνας Λευκωσίας

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η ελληνική πλευρά μέσα σε αυτό το ρευστό διπλωματικό τοπίο καλούνται να λειτουργήσουν προκειμένου να πετύχουν τον διακηρυγμένο στόχο. Αυτός δεν είναι άλλος από το να εγκρίνει το Συμβούλιο Κορυφής κατάλογο κυρώσεων.

Στη Λευκωσία μετέβη ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, όπου είχε επαφές με τον Κύπριο ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη, προκειμένου η Ελλάδα και η Κυπριακή Δημοκρατία να παρουσιαστούν με κοινή γραμμή στην αυριανή σύνοδο κορυφής. 

“Αιχμή του δόρατος” της ελληνικής τακτικής θα είναι η Κύπρος, ως ο φορέας της αντίληψης ότι η Ε.Ε οφείλει να αντιμετωπίσει με το “ίδιο μέτρο” κάθε χώρα η οποία παραβιάζει τις ευρωπαϊκές αρχές φωτογραφίζοντας έτσι την Λευκορωσία και συσχετίζοντας τις αποφάσεις που θα λάβει η Ε.Ε για την χώρα αυτή με τις αποφάσεις που θα λάβει για την Τουρκία.

Ένα στοιχείο που ξεκαθάρισε ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου Νίκος Χριστοδουλίδης μετά την συνάντηση που είχε με τον Νίκο Δένδια.

Όπως είπε “ενόψει και της αυριανής (σ.σ σημερινής) συζήτησης, υπάρχει πλήρης συντονισμός επί των επιδιωκόμενων στόχων, ανάμεσα στην Αθήνα και τη Λευκωσία.

Ο Νίκος Δένδιας από την πλευρά του τόνισε πως η σύνοδος “θα κληθεί να εξετάσει συνολικά το πλέγμα των ευρωτουρκικών σχέσεων. θα κληθεί να το πράξει με δεδομένη την υποχρέωση για αλληλεγγύη στα κράτη-μέλη της Ένωσης, όταν ιδίως παραβιάζονται η κυριαρχία και τα κυριαρχικά τους δικαιώματα από τρίτα κράτη. Γιατί πρόκειται για παραβίαση ευρωπαϊκής κυριαρχίας και ευρωπαϊκών κυριαρχικών δικαιωμάτων”.