Ο πρωτογενής τομέας στο σήμερα

Βρισκόμενοι προς το τέλος της υγειονομικής κρίσης και μπροστά στο φάσμα μιας νέας οικονομικής, η χώρα οφείλει να ανταπεξέλθειστις νέες κοινωνικές συνθήκες που διαμορφώνονται. Οι κύριες πηγές οικονομικής κερδοφορίας στην χώρα μας είναι ο τουρισμός και ο πρωτογενής τομέας.

Των Σπύρου Πλέγα και Θάνου Κυπαρίση*

Στην περίπτωση του δευτέρου, η παραγωγή προϊόντων υψηλής βιολογικής και θρεπτικής αξίαςκαθώς επίσης και η εξαγωγή μεγάλων ποσοτήτων αυτών, κυρίως σε χώρες που έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα από τον κορονοιό, μπορούν να συνδράμουν σε μέγιστο βαθμό στην κρίση ζήτησης που δημιουργείται στα αγροτικά προϊόντα.

Επιπλέον τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και η Ελληνική Κυβέρνηση, είναι αδήριτη ανάγκη να βοηθήσουν με ισχυρά χρηματοδοτικά μέσα από ένα ολιστικό σχέδιο αναδιάταξης της αγροτικής οικονομίας, το πρωτογενή τομέα της χωράς μας.

Στο σημείο αυτό, παρατηρείται μια σχετική ολιγωρία και έλλειψη σχεδιασμούαπό την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όσον αφοράτην στήριξη των παράγωγων κατά τη διάρκεια της πανδημίας καθώς επίσης  και στην  ορθολογική ανάπτυξη του τομέα  με κατάλληλα τεχνολογικά και οικονομικά προγράμματα.

Η μη απόδοση στους αγρότες (κατ’ επάγγελμα) της οικονομικής βοήθειας των 800 ευρώ κατά τη διάρκεια του lockdown καθώςεπίσης και η κατάργηση  της υποχρεωτικής ογκομετρικής του κρασιού στα οινοποιεία, αποτελούν δείγμα της επιθετικής πολιτικής που ακολουθεί η ΝέαΔημοκρατία στον πρωτογενή τομέα. Και ευλόγως τίθεται το ερώτημα από τους γεωργούς της χωράς πως θα ενισχυθού ναπό την οριζόντια μείωση της ζήτησης και την πτώση τιμών στα περισσότερα αγροτικά προϊόντα (εξαίρεση αποτελεί η επιτραπέζια ελιά).

Η απάντηση είναι απλή ® άμεση ενίσχυση του συνόλου των παράγωγων που επλήγησαν από την πανδημία του κορονοιού σε πρωτογενή και δευτερογενή τομέα ( ελαιοπαραγωγοί, κτηνοτρόφοι, αλιείς, βιομηχανίες τυποποίησης) από τον κρατικό προϋπολογισμό καθώς επίσης και σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις (περαιτέρω μείωση του ειδικού φόρου στο κρασί). Αυτά τα άμεσα μέτρα δύναται να ανακουφίσουν το αγροτικό νοικοκυριό σε βραχυχρόνιο επίπεδο, όχι όμως σε μακροχρόνιο.

Σε ένα επόμενο στάδιο, η συζήτηση για την ανάγκη δημιουργίας ισχυρού συνεργατικού κινήματος, με ως απώτεροσκοπό τη διεκδίκηση από μεριάς αγροτών υψηλότερων τιμών στην αγροδιατροφική αλυσίδα, οφείλει να αποτελέσει αυτοσκοπό. Η δικαιότερη κατανομή των επιδοτήσεων από μεριάς Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μικρούς γεωργούς καθώς και η μείωση του κόστους παραγωγής στον αγρό (ορθολογικότερη χρήση λιπασμάτων και φυτοφάρμακων), αποτελούν επιπρόσθετα στάδια θεμελίωσης σε σταθερές βάσεις του εγχειρήματος της παραγωγικής ανασυγκρότησης.

 Στο πλαίσιο αυτό είναι ανάγκη να ενταχθεί και η στροφή όλης της ευρωπαϊκής κοινότητας στη βιολογική παραγωγή προϊόντων υψηλής θρεπτικής αξίας. Τόσο η απερχομένη ΚΑΠ( 2014-2020) ως και η επερχόμενη ‘’πράσινη’’ ΚΑΠ(2021-2027), δίνουν βάση με ισχυρά χρηματοδοτικά εργαλεία και δωρεάν σεμινάρια επιμόρφωσης στη βιολογική καλλιέργεια.    

H ελαχιστοποίηση χρήσης συνθετικών λιπασμάτων και φυτοφάρμακων σε συνδυασμό με τη μείωση των γενετικά τροποποιημένων προϊόντων, μπορεί να ωθήσει πολλούς γεωργούς στην εγκατάλειψη της συμβατικής μορφής παραγωγής και στην υιοθέτηση μιας εναλλακτικής η οποία θα τους αποφέρει μεγάλη μείωση του κόστουςπαραγωγής και βραχυχρόνια κέρδη.

Επιπροσθέτως, η μετάβαση από τη συμβατική στη βιολογική καλλιέργεια με περιβαλλοντικούς όρους μπορεί να επιτευχθεί τάχιστα με τη χρήση πληροφοριακών συστημάτων και τεχνολογίας στον αγρό.

Η λεγόμενη ΄΄γεωργία ακριβείας’’, συνδυάζει τη πολυδιάστατη συλλογή δεδομένων που αφορούν την αποτελεσματικότητα της εκάστοτε καλλιέργειας (μετεωρολογικές συνθήκες, ποσοστά υγρασίας, ανθεκτικότητα φυτών) με τη χρήση GPS και ηλεκτρονικών υπολογιστών με ως επακόλουθό τη βελτιστοποίηση της παραγωγής, με τη λιγότερη χρήση εισροών και με το χαμηλότερο κόστος παραγωγής.

*ΠΛΕΓΑΣ ΣΠΥΡΟΣ : ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ, ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ,

*ΚΥΠΑΡΙΣΣΗΣ ΘΑΝΟΣ: ΦΟΙΤΗΤΗΣ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΚΗΣ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ,ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ