Παρασκήνιο: Πώς φθάσαμε στο τηλεφώνημα Τραμπ – Συνδέεται με τις ευρωπαϊκές αποφάσεις για κυρώσεις κατά της Τουρκίας;

Ο Λευκός Οίκος δια της διπλωματικής οδού ενημέρωσε το γραφείο του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι ο Αμερικανός Πρόεδρος θα επικοινωνήσει μαζί του για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο. Το τηλεφωνικό ραντεβού κλείστηκε για τις οκτώ το απόγευμα, ενώ για την πραγματοποίηση του χρησιμοποιήθηκε ειδική κρυπτογραφημένη συσκευή της Πρεσβείας των Ηνωμένων Πολιτειών.

Παρούσες στην επικοινωνία ήταν η διευθύντρια του διπλωματικού γραφείου του Πρωθυπουργού Ελένη Σουρανή και η πρέσβης μας στην Ουάσινγκτον Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Το τηλεφωνικό ρεντεβού Μητσοτάκη-Τραμπ συζητήθηκε ως ενδεχόμενο στην τελευταία συνάντηση Πομπέο-Δένδια στην Βιέννη και το ζήτησε η ελληνική πλευρά με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ να αναλαμβάνει να πείσει τον Ντόναλντ Τραμπ. ΤΟν σχεδιασμό για τηλεφωνική επικοινωνία του Αμερικανού προέδρου με τον Έλληνα πρωθυπουργό είχε αποκαλύψει εκείνη την περίοδο το libre.

Έμπειροι διπλωμάτες αποτιμούν θετικά την κίνηση Τραμπ. Η αμερικανική διπλωματία τους τελευταίους μήνες έχει στηρίξει πολλαπλώς τις ελληνικές θέσεις και έχει χρησιμοποιήσει σκληρή γλώσσα για τις προκλήσεις της Άγκυρας, αν και πάντοτε στο πλαίσιο της πολιτικής των “ίσων αποστάσεων”. Πολλοί είχαν αμφισβητήσει αν την ίδια άποψη έχει και ο Λευκός Οίκος, λόγω των θετικών αναφορών που έχει κάνει για την προσωπική σχέση που διατηρεί με τον Ταγίπ Ερντογάν.

Η χθεσινή πρωτοβουλία εκλαμβάνεται ως προσπάθεια του Αμερικανού Προέδρου να στείλει μήνυμα πως ακούει τις ελληνικές θέσεις, ενώ εκτιμάται ότι η ενόχληση από τις κινήσεις Ερντογάν στην ευρύτερη περιοχή και η αστάθεια που δημιουργεί έχει πλέον φτάσει στο ανώτατο κλιμάκιο του Λευκού Οίκου. Παράλληλα είναι κι ένα κλείσιμο ματιού προς την ομογένεια που τον είχε στηρίξει στις προηγούμενες προεδρικές εκλογές αλλά και στους ομογενείς χορηγούς του ρεπουμπλικανικού κόμματος, δεδομένου ότι μεγάλος μέρος Ελλήνων της Αμερικής εμφανίζονται δυσαρεστημένοι από την φιλοτουρκική στάση Τραμπ.

Ο κ. Μητσοτάκης, έθεσε τους δύο βασικούς κινδύνους που προκύπτουν από τις αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Τουρκίας στην περιοχή. Κυρίαρχο πρόβλημα είναι ο κίνδυνος που ελλοχεύει για την ειρήνη και την σταθερότητα συνολικά στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ δοκιμάζονται τα όρια και η συνοχή του ΝΑΤΟ. Επέμεινε στην συμβολή της Ελλάδας στην αποκλιμάκωση της κατάστασης, θέτοντας όμως ως προϋπόθεση για την συνέχεια τον άμεσο τερματισμό των προκλητικών ενεργειών της Τουρκίας.

Το ενδιαφέρον του κ. Τραμπ για τα όσα συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο αναδεικνύει επίσης την διάθεση του αμερικανικού παράγοντα να παίξει ενεργό ρόλο στις εξελίξεις και να διατηρήσει τον σταθεροποιητικό του ρόλο στην περιοχή. Εκδηλώνεται δε μία μέρα πριν από την άτυπη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ στο Βερολίνο.

Εκεί ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, αναμένεται να παρουσιάσει την λίστα κυρώσεων για την Τουρκία και να γίνει αναλυτική συζήτηση για τις εξελίξεις στην περιοχή και την προκλητικότητα της Άγκυρας. Η Ελλάδα προσδοκά σε κυρώσεις που θα καταστήσουν σαφές ότι εάν η τουρκική παραβατικότητα συνεχιστεί, θα επιφέρει συνέπειες. «Κυρώσεις που θα δαγκώνουν», είπε χαρακτηριστικά χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, σκιαγραφώντας την ελληνική επιδίωξη.

Δεν αναμένεται πάντως λήψη αποφάσεων, καθότι πρόκειται για άτυπο Συμβούλιο και όλα θα κριθούν στην Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου. Πριν την έναρξη του Συμβουλίου, ο Νίκος Δένδιας θα συναντηθεί με τον ΓΓ του Νάτο, Γιάν Στόλτενμπεργκ.