Σε δίνη αντιμαχόμενων συμφερόντων τα ελληνοτουρκικά- Το δίλημμα Μητσοτάκη, οι εύθραυστες συμμαχίες και ο ρόλος της Γερμανίας

Το «σταυρόλεξο» συμφερόντων των Μεγάλων Δυνάμεων στην Ανατολική Μεσόγειο- Ολόκληρος ο πλανήτης, όλοι οι ισχυροί του κόσμου έχουν εμπλακεί σε αυτή τη μικρή γωνιά του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου –όχι όλοι, ασφαλώς, στην κατεύθυνση που η χώρα μας θα ήθελε…

Το ηχηρό γερμανικό ‘nein’ στο ελληνικό αίτημα για έκδοση δήλωσης – καταδίκης των τουρκικών πρακτικών δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, δεδομένου ότι το Βερολίνο είχε φροντίσει τις προηγούμενες ημέρες να αφήσει να φανεί η δυσαρέσκειά του για το ελληνο-αιγυπτιακό σύμφωνο. Πιθανώς όχι για αυτή καθαυτή τη συμφωνία, καθώς ζητούμενο παραμένουν οι διμερείς συμφωνίες στην περιοχή, και εν τέλει μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Εκείνο όμως που σφόδρα ενόχλησε την κυβέρνηση της Α. Μέρκελ ήταν το timing της συμφωνίας μας με το Κάιρο, δεδομένου ότι τίναζε στον «αέρα» το άτυπο μορατόριουμ ως τη στιγμή που Μητσοτάκης και Ερντογάν βρίσκονταν στο ίδιο τραπέζι, και μάλιστα στη γερμανική πρωτεύουσα. Συνάντηση που θα επιβεβαίωνε τον ηγεμονικό ρόλο της Γερμανίας, εν μέσω της Προεδρίας της οποίας θα γινόταν αυτή η συνάντηση άλλωστε.

Το δίλημμα Μητσοτάκη

Τα έχουμε πει ωστόσο. Η ελληνική κυβέρνηση τα ζύγισε και αποφάσισε. Ότι ήταν προτιμότερο να υπογράψει την κουτσουρεμένη, έστω, συμφωνία με την κυβέρνηση Σίσι -και επικίνδυνη για το μέλλον, σύμφωνα με την αντιπολίτευση και ανεξάρτητους αναλυτές: ενδεικτικώς ο επίτιμος Α/ΓΕΕΘΑ Χρήστος Χριστοδούλου στη συνέντευξή του στο libre.gr υπαινίσσεται για το θέμα, «παρακαλάμε ή υπογράφουμε συμφωνίες που αφορούν την επικράτεια μας στο ‘πόδι’».

Με άλλα λόγια, ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη προτίμησε να τα …χαλάσει με τη φίλη Μέρκελ, να επαναφέρει το «Ορούτς Ρέις» στις επίμαχες θαλάσσιες ζώνες προσθέτοντας ένταση με απρόβλεπτα ατυχήματα, όπως ήδη συνέβη. Και το προτίμησε για ένα λόγο: όταν έλθει η ώρα της ουσιαστικής συζήτησης Ελλάδας και Τουρκίας -δεν θα πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι το Μέγαρο Μαξίμου αυτό επιθυμεί, υπό όρους ασφαλώς- η άλλη πλευρά θα έχει να επικαλεστεί ένα αδύναμο -σε κάθε περίπτωση, ανυπόστατο και παράνομο κατά την ελληνική πλευρά- τουρκο-λιβυκό μνημόνιο. Και τούτο γιατί θα το έχει επικαλύψει το νομικά ισχυρό ελληνο-αιγυπτιακό σύμφωνο.

Ανατροπή συσχετισμών στο Αιγαίο

Ως εκ τούτου η Αθήνα ζύγισε και έπαιξε. Και προκάλεσε τη δυσφορία της φίλης γερμανικής κυβέρνησης, με την οποία, πάντως, υπάρχει ένα μεγάλο, ανοιχτό ζήτημα: η συμπαραγωγή στη Σμύρνη επτά γερμανικών υπερσύγχρονων υποβρυχίων, που θα ανατρέψουν, προφανώς, τους ναυτικούς συσχετισμούς στο Αιγαίο. Αλλά, επειδή στο τέλος της ημέρας αυτό που μετράει, είναι τα συμβόλαια και τα κέρδη, χρήσιμο είναι να θυμόμαστε ότι η Άγκυρα παραμένει ο καλύτερος …πελάτης για τη γερμανική πολεμική βιομηχανία. Και, όπως πρόσφατα μετέδιδε ο ανταποκριτής του OPEN στο Βερολίνο, Παντελής Βαλασόπουλος, το 1/3 των εξαγωγών αμυντικού υλικού της Γερμανίας κατευθύνεται σε τουρκικά χέρια…

«Συμμαχία του Νότου» εναντίον μας

Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη που μπορεί να εικάσει κανείς ότι βάζει σε ανησυχία το νεοκλασικό της Βασιλίσσης Σοφίας, ποιοι ήταν οι «πρόθυμοι» που έσπευσαν να στηρίξουν το Βερολίνο στο veto του στο Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών: Η Ουγγαρία (καμία έκπληξη και για ιστορικούς λόγους), ο γείτονάς μας η Βουλγαρία (που ολοκάθαρα …γέρνει προς την πλευρά της Άγκυρας) καθώς και οι: Ισπανία, Ιταλία, Μάλτα. Ολόκληρος ο ευρωπαϊκός Νότος δηλαδή -εξαιρείται η Γαλλία για λόγους που θα αναλυθούν στη συνέχεια- γεγονός που υπογραμμίζει την παντελή απουσία διαύλων της χώρας μας με αυτό που κάποτε αποκαλούσαμε, «Συμμαχία του Νότου». Δεν τους πείσαμε, ή μάλλον δεν επιδιώξαμε καν να τους πείσουμε.

Ελλάς – Γαλλία – Συμμαχία

Και (από)μένει η Γαλλία, που προσπαθεί να παίξει ένα ρόλο από παλιά, γι’ αυτό και η επίσκεψη Μακρόν στη γαλλόφωνη Βηρυτό. Εκμεταλλευόμενη το προσωρινό ίσως, κενό που έχουν αφήσει οι ΗΠΑ στην περιοχή, το Παρίσι επιδιώκει να γίνει η μεγάλη περιφερειακή δύναμη της περιοχής, ρόλο που, πάντως, ονειρεύεται για τον εαυτό του και ο Ρ. Τ. Ερντογάν –και η στρατηγική αυτή σύγκρουση εξηγεί πολλά για τις κάκιστες σχέσεις των δύο χωρών. Συμπερασματικά, «Ελλάς – Γαλλία – Συμμαχία» για λόγους που υπερβαίνουν την απόκτηση των γαλλικών φρεγατών.

Έχει όμως κι ένα κρίσιμο ραντεβού μπροστά του ο Ε. Μακρόν: τη συνάντηση με τη Γερμανίδα καγκελάριο την Πέμπτη: οι δύο ηγέτες συνήθως τα βρίσκουν στο τέλος, απομένει συνεπώς να μάθουμε πού θα σταματήσει η μπίλια της γερμανο-γαλλικής συνεννόησης.

Οι αμερικανικές κάλπες και ο εβραϊκός παράγων

Και οι Αμερικανοί; Ο Μ. Πομπέο, μετά τη συνάντηση με τον Ν. Δένδια, σήμερα βλέπει τον Α. Τσαβούσογλου, προκειμένου να αποκομίσει πλήρη εικόνα και κάποιοι ήδη ποντάρουν ότι ο Ντ. Τραμπ θα μιλήσει στο τηλέφωνο με το φίλο του, Ρετζέπ, στην κατεύθυνση του κατευνασμού και της έναρξης διαλόγου. Οι επικείμενες Προεδρικές εκλογές σε συνδυασμό με το γεγονός ότι ο Τζ. Μπάιντεν κρατά ως τώρα στάση πιο φιλική στην ομογένειά μας, πιέζει τον Πρόεδρο των ΗΠΑ για κάτι πιο ουσιαστικό. Η τοποθέτηση, άλλωστε, του Χιώτη Μιχαήλ Κράτσιου-Κοτσακά στη θέση του υφυπουργού Άμυνας στην αμερικανική κυβέρνηση, αυτό το μήνυμα πιθανώς θέλει να στείλει, αλλά προφανώς δεν αρκεί…

Υπάρχει, τέλος, ο ισραηλινός παράγων, που για στρατηγικούς λόγους έχει πάρει καθαρή θέση υπέρ ημών –κι αυτό δύσκολα θα αλλάξει. Με την κυβέρνηση Μητσοτάκη να ποντάρει πολύ στη μεγάλη επιρροή του εβραϊκού λόμπι στην Αμερική, ιδίως δυόμιση μήνες πριν τις κάλπες.

Νίκος Παπαδημητρίου