Ελληνοτουρκική κρίση: Ώρες έντασης και επιφυλακής – Αποπλέει το Oruc Reis από Αττάλεια
Κρίσιμο θα είναι το επόμενο 24ωρο για την εξέλιξη της ελληνοτουρκικής έντασης στο Καστελόριζο, και ενώ είναι σε εξέλιξη η διαμεσολάβηση Μέρκελ για την αποκλιμάκωση της έντασης. Ο τουρκικός στόλος μένει εν πολλοίς αμετακίνητος στη θέση του, αν και μεταδίδονται πληροφορίες για επιστροφή ορισμένων τουρκικών υποβρυχίων στη βάση τους.
Η πιο κρίσιμη μέρα είναι η αυριανή καθώς υπάρχουν πληροφορίες ότι το τουρκικό ωκεανογραφικό Oruc Reis πρόκειται να αφήσει το αγκυροβόλιο του στο λιμάνι της Αττάλειας προκειμένου να κινηθεί νότια προς τις θαλάσσιες περιοχές που με παράνομη NAVTEX έχει δεσμεύσει η Άγκυρα για τη διεξαγωγή σεισμογραφικών ερευνών εντοπισμού υδρογονανθράκων, εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Η ελληνική πλευρά προβληματίζεται έντονα για το ενδεχόμενο η Τουρκία να επιχειρήσει να συνδέσει την πρώτη προσευχή στην Αγιά Σοφία, μετά την μετατροπή της σε τζαμί και την εκεί παρουσία του Ερντογάν, με μία πανηγυρική έξοδο του «Oruc Reis» από το λιμάνι της Αττάλειας προς τις περιοχές που έχουν δεσμευθεί για τη διεξαγωγή των ερευνών.
Μία τέτοια ενέργεια θα αποτελούσε και το έναυσμα για μία άμεση, περαιτέρω, κλιμάκωση της έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Παράλληλα όμως, η 24η Ιουλίου έχει έναν επιπλέον συμβολισμό για τον Ταγίπ Ερντογάν και για τις αναθεωρητικές επιδιώξεις του στο Αιγαίο και την νοτιοανατολική Μεσόγειο, αφού είναι η ημέρα υπογραφής της Συνθήκης της Λωζάννης, την οποία η τουρκική πλευρά επιχειρεί να απαξιώσει καθώς στέκεται εμπόδιο σε βασικές της διεκδικήσεις στην περιοχή.
Οι κινήσεις των δύο στόλων στο Αιγαίο
Η ελληνική πλευρά παρακολουθεί τη δραστηριότητα τόσο του «Oruc Reis», όσο και του τουρκικού στόλου, ένα μεγάλο μέρος του οποίου εξακολουθεί να κινείται με πορεία νότια προς τις θαλάσσιες περιοχές που έχει δεσμεύσει η Άγκυρα για έρευνες.
Σύμφωνα με πληροφορίες εκτιμάται ότι ο αριθμός των τουρκικών πλοίων ανέρχεται σε περίπου 25, τα οποία εμφανίζονται να κινούνται σε δύο ομάδες, με την μία να προπορεύεται της άλλης. Η πρώτη ομάδα αποτελείται από περισσότερα από 15 πλοία τα οποία αναχώρησαν από τη ναυτική βάση του Ακσάζ και η δεύτερη ομάδα από περίπου 10 πλοία που αναχώρησαν από τον κόλπο της Σμύρνης και χαράσσοντας πορεία προς νότο, ακολουθούν τον πρώτο στολίσκο.
Την τουρκική κινητικότητα παρακολουθεί ο ελληνικός στόλος, η πλειονότητα του οποίου έχει απλωθεί στο νότιο Αιγαίο έχοντας τεθεί σε αυξημένη επιφυλακή έτσι ώστε, εάν χρειαστεί, να αντιδράσει στο ενδεχόμενο που το τουρκικό ωκεανογραφικό αφήσει το λιμάνι της Αττάλειας.
Την ίδια στιγμή στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας είναι συνεχείς οι συσκέψεις μεταξύ της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων. Η εντολή που έχει δοθεί από το Μέγαρο Μαξίμου προς την ηγεσία του Πενταγώνου, είναι να κρατηθούν χαμηλοί οι τόνοι και να αποφευχθούν δηλώσεις η ενέργειες που θα μπορούσαν να εκληφθούν από την απέναντι πλευρά, ως μήνυμα κλιμάκωσης της έντασης.
Στο πλαίσιο αυτό έχουν γίνει συστάσεις για ψυχραιμία, τουλάχιστον για όσο χρονικό διάστημα βρίσκονται σε εξέλιξη διπλωματικές προσπάθειες αποκλιμάκωσης της έντασης, όπως ήταν η σχετική πρωτοβουλία που ανέλαβε η γερμανίδα Καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ.
Οι επιτελείς του Πενταγώνου εξετάζουν μια σειρά από σενάρια με βάση την πορεία που ακολουθεί ο τουρκικός στόλος και σε συνδυασμό και με τις κινήσεις στις οποίες ενδεχομένως θα προχωρήσει το Oruc Reis όταν αποπλεύσει από το λιμάνι της Αττάλειας.
Πηγές του ΥΠΕΘΑ σημειώνουν: “Ο πλους του τουρκικού στόλου προς νότο θα μπορούσε να συνδέεται και με άλλες επιδιώξεις της Άγκυρας, αλλά και με τα πιθανά μηνύματα που θα ήθελε να στείλει προς άλλες πλευρές. Δεν στέλνεις 25 πλοία να συνοδεύσουν ένα ωκεανογραφικό πλοίο. Προφανώς οι στόχοι είναι πολύ περισσότεροι. Ένας από αυτούς πιθανόν να σχετίζεται με ένα μήνυμα που θέλει να στείλει η Άγκυρα προς το Κάϊρο, αφού ένα μικρό κομμάτι που έχει δεσμευθεί αποτελεί μέρος της αιγυπτιακής υφαλοκρηπίδας.
Επίσης τα πλοία θα μπορούσαν να περάσουν μέσα από τις περιοχές που έχουν δεσμευθεί, χωρίς όμως να σταματήσουν εκεί, αλλά να συνεχίσουν την πορεία τους με κατεύθυνση τα ανοιχτά της Λιβύης. Μπορεί επίσης να λάβουν εντολή να επιστρέψουν ακόμη και στις βάσεις τους αν η τουρκική πολιτική ηγεσία θεωρήσει ότι πέτυχε κάποιους από τους στόχους που είχε θέσει μέσω όλης αυτής της κινητοποίησης.
Παρόλ’ αυτά πάντως εμείς οφείλουμε να κινούμαστε με βάση το κακό σενάριο, που δεν είναι άλλο από την παρουσία και δραστηριοποίηση του Oruc Reis στην περιοχή ενδιαφέροντος και την αναγκαιότητα άμεσης απάντησης της χώρας μας”.