Η Αγιά Σοφιά διχάζει βαθιά την κυβέρνηση

Η εικόνα που εμφανίζει η κυβέρνηση αμέσως μετά την ανακοίνωση της Αγκυρας για τη μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί είναι τουλάχιστον αλγεινή καθώς μοιάζει να τρέχει χωρίς γραμμή σαν αποκεφαλισμένο κοτόπουλο για να συμμαζέψει εκ των υστέρων όσα θα έπρεπε να είχε προβλέψει και εντάξει σε ένα σχέδιο εδώ και μήνες.

Του Αντρέα Παναγόπουλου

«Να προβλέψει»; Όλα δείχνουν ότι το κυβερνητικό επιτελείο δεν είχε ιδέα για το πόσο αποφασισμένος και έτοιμος από καιρό ήταν ο Ερντογάν. Νόμιζαν ότι κάνει πλάκα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο αναπληρωτής ΥΠΕΞ Μιλτ. Βαρβιτσιώτης ο οποίος μία μόλις ημέρα πριν το τουρκικό ΣτΕ αποφασίσει ομόφωνα την κατάργηση του διατάγματος του Κεμάλ Ατατούρκ, δήλωνε σε ραδιόφωνα ότι «στο τέλος της ημέρας δεν θα τολμήσει και θα κάνει πίσω». Κούνια που τον κούναγε κι αυτόν και όλους στο ΥΠΕΞ αν πιστεύουν ότι ο Ερντογάν δεν τολμάει. Λες και δεν βλέπουν το τι κάνει τα τελευταία δύο χρόνια σε Συρία, Ιράκ, Λιβύη αλλά και στο εσωτερικό της χώρας του. Μα αλήθεια, η διπλωματική μας αποστολή στην Άγκυρα δεν τους μετέφερε τα χαμπέρια, έστω από τα δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου;

Το είπε και το έκανε ο Ερντογάν. Και έμεινε εμβρόντητη η Αθήνα, το Μαξίμου, η Πειραιώς, στελέχη και ανθυποστελέχη. Κι ακόμη πιο εμβρόντητοι έμειναν από τις χλιαρές και ανούσιες αντιδράσεις των ξένων «φίλων» και «συμμάχων» –πλην της Γαλλίας που ούτως ή άλλως είναι στα μαχαίρια με την Άγκυρα– οι οποίοι το περισσότερο και αυστηρότερο που βρήκαν να εκάνουν ήταν μία έκκληση προς τον σουλτάνο «να αφήσει ανοιχτή την πρόσβαση σε όλο το κοινό» στο τζαμί της Αγιάς Σοφιάς.

Βεβαίως «πονέσαν» οι δυτικοί φίλοι μας, βεβαίως «σφίχτηκε η καρδιά τους», βεβαίως «είναι ένα πλήγμα στις σχέσεις» αλλά επίσης βεβαίως «είναι κυριαρχικό τους δικαίωμα να κάνουν ό,τι θέλουν με τα μνημεία τους». Από δε τη Μόσχα, ούτε γράμμα ούτε γραφή (ως συνήθως σε τέτοια θέματα, εδώ και… 400 χρόνια!).

Και μετά, όπως ήταν αναμενόμενο, ξύπνησε ο μαρμαρωμένος… Σαμαράς με μία δήλωση προς πάσα κατεύθυνση: «Στους 20 αιώνες ύπαρξης του Χριστιανισμού, η Αγία Σοφία είναι για περισσότερο από 1000 χρόνια ο πιο εμβληματικός και μεγαλειώδης Χριστιανικός ναός. Σήμερα μετατρέπεται ξανά σε τζαμί! Και οι παγκόσμιες αντιδράσεις, χλιαρές! Η Ευρώπη κοιμάται. Η Δύση αυτοκτονεί. Όποιοι δεν υπερασπίζονται την ταυτότητα και τον πολιτισμό τους, αφανίζονται..».
Η τελευταία μάλιστα πρόταση, όπως λένε αυτοί που ξέρουν να διαβάζουν τα όσα λέει και σκέφτεται ο πρώην πρωθυπουργούς, είχε ξεκάθαρους παραλήπτες κι ας μην τους ονομάτιζε: τον Νίκο Δένδια και τον ίδιο τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.
Δοθέντος του συνθήματος από τον φυσικό τους ηγέτη, ξεκίνησαν να κάνουν δηλώσεις τα πρωτοκλασάτα στελέχη του: Ο Μάκης Βορίδης ζήτησε άμεσα αντίποινα προτείνοντας να μετατρέψουμε το Μουσείο Κεμάλ στη Θεσσαλονίκη σε Μουσείο Γενοκτονίας Ποντίων ξεχνώντας ή μη γνωρίζοντας ότι το κτίριο ανήκει στο τουρκικό κράτος με βάση απόφαση του 1934 αλλά και μη καταλαβαίνοντας ότι κάτι τέτοιο ελάχιστα θα στεναχωρούσε τον Ερντογάν ο οποίος ούτως ή άλλως θέλει να αποκαθηλώσει τον ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας.

Το μόνο που θα καταφέρναμε θα ήταν να εξαγριώσουμε τους κεμαλιστές αντιπάλους και αυριανούς διαδόχους του στην εξουσία. Πλεύρης και Μπογδάνος τουίταραν κάτι ως συνήθως ακατάληπτα «ούγκ» και μετά έπιασαν να χαιρετιούνται μεταξύ τους σε στυλ «χαίρε κομάντο», «γιο μαν!» και τέτοια χιπστεροεθνικιστικά.
Εκεί όμως που φάνηκε ότι υπάρχουν δύο εκ διαμέτρου αντίθετες γραμμές μέσα στην κυβέρνηση και το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας ήταν όταν βγήκε ο αντιπρόεδρος του κόμματος και υπουργός Ανάπτυξης, Αδωνις Γεωργιάδης να δηλώσει την Κυριακή, στον ΣΚΑΪ ότι η υπόθεση της Αγιάς Σοφιάς είναι «ξεκάθαρα και ελλητουρκική διαφορά», για να σπεύσει μετά ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας Νίκος Δένδιας να τονίσει ότι είναι «μέγας κίνδυνος να λέμε ότι πρόκειται για ελληνοτουρκική διαφορά».

Δύο γραμμές που αποκάλυψαν τη βαθύτατη πολιτική και ιδεολογική ρωγμή εντός του κόμματος και της κυβέρνησης. Ρωγμή που είναι πολύ πιθανό να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις το επόμενο διάστημα εάν δεν βρεθεί κάποια χρυσή τομή.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ίσως τώρα κατανοεί το πόσο ακριβά μπορεί να του στοιχίσει η στάση του κόμματός του απέναντι στη Συμφωνία των Πρεσπών, τα ανεμομαζώματα από εκείνες τις αντιδράσεις και μεταφράστηκαν σε κρίσιμες ψήφους αλλά και σε μία κρυμμένη ωρολογιακή βόμβα εντός της παράταξής του. Ισως επίσης αρχίζει και καταλαβαίνει ότι είναι πολύ χειρότερο το να έχεις έναν «συγκυβερνήτη» εντός του κόμματος από το να τον έχεις εκτός, όπως είχε ο Αλέξης Τσίπρας τον Πάνο Καμμένο (όχι ότι κι εκείνος δεν τον πλήρωσε πανάκριβα).
Και πάλι καλά να λέει δηλαδή που δεν έχει απέναντί του μία αντιπολίτευση να τον κατηγορεί για «προδοσία», για «εθνική μειοδοσία» ή για το ότι «αντάλλαξε τη μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί με τον …Μεγάλο Περίπατο της Αθήνας» και άλλα τέτοια φληναφήματα που εκσφενδόνιζαν εναντίον του προκατόχου του στο Μαξίμου.
Σύντομα ο πρωθυπουργός θα πρέπει να επιλέξει με ποιους θα πάει και ποιους θα αφήσει ανάμεσα στους «τουρκοφάγους» και τους «ευρωπαϊστές» στους οποίους θεωρούμε (ακόμη) ότι ανήκει και ο ίδιος. Θα φανεί στον επερχόμενο ανασχηματισμό…

…Ισως και σε μία εσπευσμένη προσφυγή στις κάλπες για την οποία μπορεί βασίμως πλέον να επικαλεστεί «εθνικούς λόγους». Προσφυγή που γίνεται όλο και πιο ορατή αλλά και πιο επικίνδυνη για τον ίδιο (αυτό είναι το λιγότερο) αλλά και για την κοινωνία εν μέσω μίας πανδημίας που καλπάζει μαζί με την ύφεση και την ανεργία.
Τα πράγματα γίνονται εξαιρετικά δύσκολα και ο δρόμος που ήταν στρωμένος με επικοινωνιακά ροδοπέταλα μοιάζει πλέον με μονοπάτι γεμάτο αγκάθια στο χείλος του γκρεμού. Οψόμεθα!