Η ύφεση ήρθε για να… μείνει – Μετά το 2022 η ανάκαμψη – Ελάχιστα “καύσιμα” το 2021

Το σπιράλ της ανάπτυξης θα εκτιναχθεί το 2021, η επόμενη χρονιά θα είναι η αφετηρία της οικονομικής ανάκαμψης της χώρας: οι φράσεις αυτές ακούγονται διαρκώς από τα χείλη του πρωθυπουργού, του οικονομικού επιτελείου, όλων των στελεχών του κυβερνώντος κόμματος. Είναι, όμως, τόσο απλά τα πράγματα, είναι τόσο ευθύγραμμη και βατή η πορεία;

Την περασμένη Παρασκευή ο Economist, σε συνεργασία με την «Καθημερινή» διοργάνωσαν ένα διαδικτυακό συνέδριο με σημαντικές παρουσίες: Mario Centeno, Valdis Dombrovskis, Χρήστος Σταϊκούρας και Χρήστος Μεγάλου αναζήτησαν το «εμβόλιο» για τον κοροναϊό (όπως ήταν και ο τίτλος του τραπεζιού), το οικονομικό «εμβόλιο» δηλαδή, απαντώντας στις ερωτήσεις του Βασίλη Κωστούλα της «Καθημερινής» και της  Joan  Hoey  του  Economist. Θα θέλαμε να σταθούμε σε κάτι που είπε η τελευταία, που συντόνισε και τη σχετική συζήτηση.

Η J. Hoey είπε, λοιπόν, ότι η Γερμανία θα είναι η χώρα που θα ανακάμψει νωρίτερα από κάθε άλλη στην Ευρωζώνη.

Σε κάθε περίπτωση, πρόσθεσε, δεν βλέπει ανάκαμψη πριν το 2022 για κάποιες χώρες μόνον, όταν για την πλειοψηφία των κρατών – μελών της Ευρωζώνης το 2023 θα είναι η χρονιά της επιστροφής.

Εξαίρεση, η Ιταλία, που θα δει καλύτερες ημέρες από το 2024. Η Joan Hoey δεν είναι, σημειωτέον, μια τυχαία δημοσιογράφος. Είναι επικεφαλής της ομάδας αναλυτών που καλύπτουν την Ευρώπη, για λογαριασμό του Economist, ενώ η ίδια εξειδικεύεται στην παροχή πολιτικών και οικονομικών εκτιμήσεων για σειρά χωρών, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελλάδα.

Το ότι το 2021 θα ξεκινήσει με ελάχιστα καύσιμα επιβεβαιώνεται όμως και από άλλους παράγοντες. Εν μέσω εθνικής… ευφορίας για τις αποφάσεις της… «θείας» από τις… Βρυξέλλες, υπάρχουν ακόμη θολά σημεία στην πρόταση της Κομισιόν –και με αυτό δεν εννοούμε μόνο ότι οι «σκληροί» της Ευρωζώνης δεν έχουν πει ακόμη το «ναι», και ούτε πρόκειται να το πουν πριν το τέλος του τρέχοντος έτους, μετά από μαραθώνια παζάρια, παζάρια που ισοδυναμούν με λιγότερα κονδύλια και περισσότερες δεσμεύσεις…

Σε ένα προ εβδομάδος ρεπορτάζ της, η Δήμητρα Καδδά (από το capital.gr.) αφού έγραφε αναλυτικά για το πως το πακέτο των 51 δισ. (22,5 δισ. επιδοτήσεις συν 9.5 δισ. δάνεια του νέου μηχανισμού συν 19 δισ. από το νέο ΕΣΠΑ) μπορεί, πράγματι, να αναμορφώσει, να δώσει πνοή σε όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους της εθνικής οικονομίας, αναφερόταν και στα θολά σημεία.

Μεταξύ άλλων, «τα χρήματα είναι μεν πολλά, πάρα πολλά, αλλά δεν θα έρθουν εμπροσθοβαρώς. Αυτό είναι ίσως και η πιο μεγάλη “αχίλλειος πτέρνα” της συμφωνίας. Το 2020, σύμφωνα με το πιο συντηρητικό (αλλά λογικό) σενάριο, η Ελλάδα έχει να ελπίζει μόνο σε περί τα 8 δισ. ευρώ (540 δισ. ευρώ ανά την Ε.Ε.) που προέρχονται από τις αποφάσεις της 9ης Απριλίου, που ακόμη δεν έχουν υλοποιηθεί “χρηματικά”. Δηλαδή από το “SURE” για τη στήριξη απασχόλησης (για το οποίο οι δαπάνες θα αρχίσουν από τον Ιούνιο από κρατικό χρήμα), από τα δάνεια προς επιχειρήσεις της ΕΤΕπ και από τα 3,7 δισ. ευρώ του ESM, αν τελικά η Ελλάδα αποφασίσει να προσφύγει στην προληπτική πιστοληπτική του γραμμή», ενώ ως τώρα «η Ελλάδα δεν έχει λάβει ούτε τα χρήματα του υφιστάμενου ΕΣΠΑ για δράσεις που εγκρίθηκαν τον Μάρτιο (π.χ. κάλυψη της αποζημίωσης των 800 ευρώ με 500 εκατ. κοινοτικών κονδυλίων)».

Αλλά και όταν ανοίξει η κάνουλα του Ταμείου Ανάκαμψης, οι εξελίξεις δεν προοιωνίζονται ιδιαίτερα θετικές στην αρχή, καθώς «το νέο πακέτο προβλέπει μόνο μία προκαταβολή της τάξης των 11,5 δισ. ευρώ σε όλα τα κράτη-μέλη για το 2020 (επί συνόλου κονδυλίων 1,85 τρισ. ευρώ!). Αυτό σημαίνει περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ για την Ελλάδα (σύμφωνα με τους πρώτους πρόχειρους υπολογισμούς των αρμόδιων ελληνικών υπηρεσιών). Οι ίδιες υπηρεσίες εξηγούν ότι οι κρατικές δαπάνες θα μπορούν να γίνονται από φέτος. Το ίδιο, άλλωστε, συμβαίνει ήδη με το πρόγραμμα “SURE”, την επιστρεπτέα προκαταβολή και τα επιδόματα των 800 ευρώ. Αλλά τα λεφτά θα έρθουν αργότερα. Μπορεί το 2021…», σημειώνει με νόημα η συνάδελφος.

Τούτων δοθέντων, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης υπογράμμιζε τις δυνατότητες του τουρισμού στην εθνική προσπάθεια ανάκαμψης από το 2021 -αφού και για εκείνον το 2020 είναι μια σχεδόν χαμένη τουριστική χρονιά- μάλλον για την τελευταία σανίδα σωτηρίας μιλούσε…

Νίκος Παπαδημητρίου

(Με πληροφορίες από το capital.gr.)