Παρέμβαση του Θανάση Παπακωνσταντίνου για τη δυστοπία στο χώρο του Πολιτισμού
Το κείμενο δημοσιεύτηκε στο documento.gr από όπου το αναδημοσιεύουμε.
“Η αλήθεια είναι ότι ακόµη και λίγο προτού δώσω το κείµενο που µου ζητήθηκε µε τις σκέψεις µου πάνω στις πολύ άσχηµες συνθήκες που βιώνουν οι ασχολούµενοι µε τη µουσική τέχνη –µαζί µε την πλειονότητα των κατοίκων του πλανήτη– αµφιταλαντεύτηκα αν πρέπει να το κάνω. Πάντα µε πιάνει ένα µούδιασµα µήπως και χρησιµοποιώ την αγάπη κάποιων για τα τραγούδια µου για να περάσω τις απόψεις µου, στις οποίες αλλιώς κανείς δεν θα έδινε σηµασία. Από την άλλη, δεν είµαι ένας αποστειρωµένος δηµιουργός, ένα ουδέτερο ον. Είµαι και πολίτης µε προβληµατισµούς και ανησυχίες. Αλλες φορές λοιπόν επικρατεί το µείγµα συστολής και µαταιότητας επιβάλλοντας σιωπή και άλλες, όπως εδώ, η διάθεση να συµµετάσχω στο κοινωνικό γίγνεσθαι µε τον δικό µου –έως και απλοϊκό– τρόπο σκέψης.
Για µένα τα πράγµατα είναι ξεκάθαρα.
Από τη µια µεριά η µουσική ως η πιο καθαρή µορφή θέλησης για ζωή σπρώχνει τον άνθρωπο στον στοχασµό πάνω στην ανθρώπινη κατάσταση. Στις περισσότερες περιπτώσεις όποιος στοχάζεται αναζητάει την ελευθερία. Την αναζητάει και πιθανά αγωνίζεται γι’ αυτή.
Από την άλλη, οι διάφορες µορφές εξουσίας –εκτός πολύ λίγων εξαιρέσεων– επιδιώκουν τον περιορισµό της ελευθερίας των πολιτών για να µπορέσουν να διατηρήσουν και να διευρύνουν τα προνόµιά τους. Εξαιτίας αυτής της βασικής διαφοράς οι εξουσίες αποστρέφονται τη µουσική –και τις τέχνες γενικότερα– και τους δηµιουργούς της.
Ετσι δεν µε εκπλήσσει καθόλου η αναλγησία και της τωρινής κυβέρνησης, που βρήκε την ευκαιρία µέσα στην επιδηµία να κάνει πρακτική εξάσκηση στον αυταρχισµό. Είναι αυτό που λέει συχνά ένας αγαπηµένος φίλος και συνάδελφος (για τον εαυτό του): «Γίνεται το γρούνι µοδίστρα;».
Χαµογελάω όταν ακούω φωνές από τον χώρο µας για αντικατάσταση της σηµερινής υπουργού Πολιτισµού. Αγαπητοί συνάδελφοι, δεν έχουν µεγάλη σηµασία τα πρόσωπα. Αυτή η διαµάχη θα συνεχίζεται αιώνια και ακατάβλητα.
Η µεγαλύτερη πράξη αντίστασης για µας είναι η συνέχιση της δηµιουργίας, αυθεντικής και ανεξέλεγκτης. Η απάντησή µας θα είναι τα τραγούδια µας (και δεν αναφέροµαι σε στρατευµένη τέχνη).
Φυσικά, προϋπόθεση για να το κάνουµε αυτό είναι να είµαστε ζωντανοί. Στηρίζω σε γενικές γραµµές τις διεκδικήσεις των συλλογικοτήτων του χώρου µας λόγω έκτακτων συνθηκών (πέρα από την ολόψυχη, αυτονόητη και διαχρονική στήριξή µου στον αγώνα για τα πνευµατικά δικαιώµατα). ∆εν συµφωνώ µε τυχόν πιέσεις για να αλλάξουν οποιεσδήποτε διαδικασίες αποφασιστούν για τις συναυλίες. Οι µπαµπέσηδες κυβερνώντες (αλλά και αρκετοί µικρόψυχοι πολίτες στον χώρο της σαπίλας του διαδικτύου) µας την έχουνε στηµένη στη γωνία για να ρίξουν το ανάθεµα πάνω µας αν τυχόν στραβώσει η φάση.
Προσωπικά –επειδή ποτέ δεν στηρίχτηκα στο κράτος ούτε θα το κάνω τώρα– έχω αποφασίσει τον τρόπο που θα πορευτώ, αυτοδιαχειριζόµενος τη θέση µου στις νέες συνθήκες, ανεξάρτητα από τις διαθέσεις της πολιτείας.
• ∆εν θα κάνω καµιά αίτηση σε κρατικό µηχανισµό για να διεκδικήσω από άλλους συναδέλφους κρατικά επιχορηγούµενες συναυλίες. Ας δουλέψουν αυτοί που έχουν µεγαλύτερη ανάγκη από µένα.
• ∆εν έχω καµιά διάθεση να παίξω µπροστά σε ανθρώπους µε µάσκες, µουδιασµένους και αποµακρυσµένους ο ένας από τον άλλο. Μπορεί –και δεν το λέω υποτιµητικά– σε χώρους σαν το Μέγαρο Μουσικής και σχετικές εκδηλώσεις η µάσκα να µην παίζει ουσιαστικό ρόλο στην αποδόµηση του συµβάντος γιατί η τέρψη είναι –αποκλειστικά σχεδόν– εγκεφαλική. Σε συναυλίες όµως σαν αυτές που προσπαθώ να κάνω κι εγώ το ζητούµενο είναι η επίδραση τόσο στον νου όσο και στο σώµα ώστε να προκύψει πιο εύκολα η πολυπόθητη µέθεξη.
Θα µου λείψει αυτό. Ελπίζω να ζω όταν θα µπορούµε ξανά, παίζοντας και τραγουδώντας, να νιώσουµε την έκσταση που µπορεί να φέρει η µουσική. Σαν φτωχό υποκατάστατο σκέφτοµαι να κάνω συναυλίες µε πλήρη ορχήστρα και καλού επιπέδου τεχνικές προδιαγραφές µέσω της διαδικασίας του –να το πω λαρισαίικα– live streaming. Με βοηθάει το γεγονός ότι έχω στούντιο ηχογραφήσεων και τον ένα µου γιο που ασχολείται µε σχετικό αντικείµενο. Προς το παρόν κάνουµε ασκήσεις επί χάρτου.
Καλή αντάµωση,
Θανάσης, ο Μεταξοχωρίου και περιχώρων