Καλός αριστερός είναι μόνο ο φτωχός αριστερός…
Η πρόσφατη δημοσιοποίηση των υποκριτικών “πόθεν έσχες” των πολιτικών προκάλεσε ένα ακόμα κύμα ψευδο-στερεοτύπων από μερίδα της εγχώριας δημοσιογραφίας. Η “προσέγγιση” οδηγεί στην άποψη πως οι αριστεροί με τις “βαθιές τσέπες” δεν δικαιούνται να μάχονται για την αποκατάσταση (σχετικής) δικαιοσύνης σε συνθήκες καπιταλισμού. Και πως “καλός αριστερός” είναι μόνο ο “φτωχός αριστερός”.
του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ
Η άποψη χρειάζεται το κατάλληλο παράδειγμα για να καταστεί πιστευτή. Και ως παράδειγμα χρησιμοποιήθηκε η περίπτωση των περιουσιακών στοιχείων του ευρωβουλευτή Δημήτρη Παπαδημούλη και, συγκεκριμένα, η αγορά οκτώ μικρών ακινήτων στην περιοχή της Αχαρνών. Οι “ιεροεξεταστές” τον έριξαν στην πυρά με εκείνη την λύσσα που συνόδευε τους φανατικούς του Μεσαίωνα όταν αλάλαζαν παρακολουθώντας τις φλόγες να τυλίγουν τις μάγισσες της εποχής.
Η μομφή διακινείται θολά και υπαινικτικά. Ποιο είναι το θέμα;
Ό,τι ο Παπαδημούλης είναι εύπορος, ή, μήπως, το γεγονός ότι αγόρασε τα συγκεκριμένα ακίνητα; Το πρώτο είναι γνωστό και αρκούντως διαδεδομένο εδώ και χρόνια. Το δεύτερο, όμως, αποτελεί παρακολούθημα του πρώτου. Άρα, επιστρέφουμε στο πρώτο, διότι εκεί εστιάζεται η υποδόρια κριτική. “Ο πλούσιος αριστερός πολιτικός που καταγγέλει τον καπιταλισμό”, γράφει κάποιος για να “στιγματίσει”, όχι μόνο τον Παπαδημούλη, αλλά μαζί με αυτόν και άλλους της ίδιας παράταξης. Εύποροι είναι και ο Τσακαλώτος και ο Σταθάκης και άλλοι.
Συμφωνα με την “λογική” των επικριτών, το ζήτημα που αναδεικνύεται είναι πως ένας εύπορος αριστερός δεν είναι αξιόπιστος και δεν μπορεί να υπερασπίζεται τους φτωχότερους. Εάν, όμως, ισχύει κάτι τέτοιο, γιατί μπορεί να τους υπερασπίζεται ένας πλούσιος δεξιός; Οιοσδήποτε πλούσιος. Θα σπεύσουν να πουν: ναι, αλλά ο πλούσιος δεξιός δεν μάχεται κατά του καπιταλισμού. Ορθόν. Πιθανώς, δε, να ισχυριστεί πως “έτσι λειτουργεί ο καπιταλισμός”.
Από την άλλη, εάν δικαίωμα υπεράσπισης των φτωχότερων στρωμάτων της κοινωνίας έχουν μόνο οι μη εύποροι πολιτικοί, τότε το ΚΚΕ θα συγκέντρωνε άνετα 70% στις εκλογές, δεδομένου ότι τα 2/3 των πολιτών ήταν –τουλάχιστον την περίοδο κορύφωσης της μνημονιακής κρίσης– ή μη οικονομικά ενεργοί, ή στο κατώφλι του ορίου φτώχειας, ή κάτω από αυτό. Ίσως, δε, να το συναγωνιζόταν και το “Κίνημα των Φτωχών Ελλάδος” που ίδρυσε προ ετών ο γνωστός ηθοποιός Παύλος Κοντογιαννίδης.
Προφανείς και σκόπιμες ανοησίες. Ο Παπαδημούλης “γράφει” τη δεύτερη θητεία του στο Ευρωκοινοβούλιο, είναι γνωστό, δε, τοις πάσι πως τόσο ο ίδιος, όσο και η σύζυγός του διαθέτουν μεγάλη περιουσία από την επαγγελματικής τους δραστηριότητα. Εάν υπολογίσει κανείς την αποζημίωση των ευρωβουλευτών και κάνει τους πολλαπλασιασμούς (μήνες, χρόνια), εύκολα διαπιστώνει πως όσοι μετακινούνται από την εγχώρια πολιτική σκηνή σε εκείνη των Βρυξελλών και του Στρασβούργου, εξασφαλίζουν μεγάλες περιουσίες. Κάποιοι, φημολογείται, πως γι΄ αυτόν ακριβώς τον λόγο επιλέγουν τις ευρωλίστες των κομμάτων –πάντοτε με την βοήθεια του αρχηγού. Κι έτσι “δραπετεύουν” από χρέη σε τράπεζες και Δημόσιο…
Εάν ο Παπαδημούλης κρατούσε τα χρήματα που αποκόμισε από το Ευρωκοινοβούλιο σε τραπεζικό λογαριασμό, ή θυρίδα των Βρυξελλών, ουδεμία συζήτηση θα είχε ανακύψει. Τόσα του δίνουν, τόσα εισπράττει, τόσα καταθέτει. Το ότι αποφάσισε να δράσει ως επενδυτής στην αθηναϊκή κτηματαγορά προκάλεσε, ως φαίνεται, το ενδιαφέρον ορισμένων. Οι οποίοι, ωστόσο, αλλού ήθελαν να οδηγήσουν την συζήτηση και, τελικώς, την οδήγησαν. Στο στερεότυπο ότι δεν δικαιούται ένας αριστερός να έχει “βαθιές τσέπες”. Πρέπει να είναι “άπλυτος” και “Μαδούρος”…
Κατά αντιδιαστολή, οι γεμάτες τσέπες πρέπει να είναι ίδιον μόνο των δεξιών. Για τους σοσιαλδημοκράτες, το συζητάμε. Ως εκ τούτου, το μεν χρήμα πρέπει να πηγαίνει στο χρήμα, ή όσοι είναι εύποροι δεν δικαιούνται παρά να είναι δεξιοί. Ανοησίες εις τη νιοστή.
Από την ελληνική Βουλή και από την συντηρητική παράταξη πέρασαν πολλοί πολιτικοί που “στέγνωσαν την ψυχή τους” –όπως έλεγε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καραμανλής– και στέρεψαν τις τσέπες τους. Δεν ήταν ιδιαίτερα πλούσιοι, ούτε ο Τσάτσος, ούτε ο Κανελλόπουλος, ούτε ο Παπάγος, ούτε ο ίδιος ο Καραμανλής.
Κι επειδή προέκυψε και μια δημόσια αντιπαράθεση, πρόσφατα, σχετικά με τον Ιωάννη Καποδίστρια, έχει αξία να θυμηθούμε τι έλεγε ο πρώτος κυβερνήτης που, ως γνωστόν, δεν ήταν αριστερός:
«…Δεν συμμερίζομαι τη γνώμη σας σχετικά με τους εθνικούς πόρους και την ισορροπία που βρίσκετε ανάμεσα στα έξοδα και τα έσοδα. Αν συνυπολογίσετε τη φοβερή δυστυχία του λαού και την αφορία που θα μπορούσε να πλήξει επί μακρόν το έδαφος της Ελλάδας, ελλείψει πιστώσεων και κεφαλαίων, θα βλέπατε ότι τα μέσα που διαθέτουμε είναι τελείως δυσανάλογα προς τις ανάγκες μας, πράγμα που με ανησυχεί, διότι μπορώ και συμπάσχω, και υποφέρω περισσότερο από τους δυστυχείς που μου ζητούν ψωμί και δεν μπορώ να τους δώσω…» (13 Απριλίου 1828).
«…Θα με λυπούσε πολύ αν ο εγωισμός και η φιλοχρηματία των οικονομικά ισχυρών, των ανθρώπων με υπόληψη και των γαιοκτημόνων με ανάγκαζε να καταφύγω στη βία. Όμως, αν πρέπει να το κάνω δεν θα διστάσω, γιατί μου είναι αδύνατον να σταματήσω ή να κάνω πίσω…» (29 Φεβρουαρίου 1828).
Η συζήτηση,λοιπόν, αυτή, γίνεται για να μην αφήσει περιθώρια να διεξαχθεί μια άλλη συζήτηση. Για παράδειγμα, ο Παπαδημούλης –κατά δήλωσή του– δεν χρωστά ούτε ένα ευρώ στις τράπεζες και στο Δημόσιο. Δεν έχει πάρει δάνεια, δεν έχει εκκρεμούσες οφειλές.
Στον αντίποδα, υπάρχουν δύο κόμματα που κυβέρνησαν εναλλάξ 40 χρόνια και διαπληκτίζονται ακόμα και σήμερα σχετικά με το ποιο ευθύνεται περισσότερο που χρεοκόπησε τη χώρα, και τα οποία οφείλουν στις τράπεζες –που ανακεφαλαιοποιήσαμε τρεις φορές– συνολικά περίπου μισό δισ. Πλούσια κόμματα, πλουσίων πολιτικών που είναι αποδεδειγμένα “στρατηγικοί κακοπληρωτές”– κατά το κοινώς λεγόμενο “μπαταχτσήδες”. Προφανώς τα κόμματα αυτά δικαιούνται να εκπροσωπούν τα φτωχότερα τμήματα της κοινωνίας και να εμφανίζονται ως διασώστες της οικονομίας και του Έθνους, παρότι χρωστούν σε όποιον μιλάει Ελληνικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Κινέζικα κ.ο.κ
Υπάρχουν πολιτικοί που έχουν “κρασάρει” καμια εικοσαριά πιστωτικές κάρτες ο καθένας και δεν πληρώνουν ούτε ένα ευρώ και υπάρχουν άλλοι που κατόρθωσαν να δανείζονται με μεγάλη άνεση από τις τράπεζες ακόμα και την περίοδο των μνημονίων, όταν –υποτίθεται– υπήρχε κεντρική οδηγία από την ΤτΕ και τον SSM να μην δίνονται καθόλου δάνεια, ακόμα περισσότερο χωρίς εξασφαλίσεις.
Υπάρχουν πολιτικοί που εμφανίζουν ετήσια εισοδήματα που δεν αντιστοιχούν στο επίπεδο διαβίωσης των οικογενειών τους. Υπάρχουν ακόμα και πολιτικοί με φαραωνικό δανεισμό, για τους οποίους δεν εξηγείται επαρκώς τι είδους προνομιακές ρυθμίσεις έχουν εξασφαλίσει από τις τράπεζες, τις οποίες ούτε με κυάλια δεν μπορούν να δουν οι κοινοί θνητοί δανειολήπτες που πιέζονται ασφυκτικά από τις εισπρακτικές εταιρείες.
Ο Παπαδημούλης, λοιπόν, δεν είναι απλώς μια ακόμα “ευκαιρία” να λοιδωρηθεί οποιοσδήποτε δηλώνει ή είναι αριστερός, είναι μια ακόμα διασπορά ταξικότητας που επιχειρεί να ενοχοποιήσει όποιον δεν κινείται “by the book”. Το ποιοι γράφουν το βιβλίο είναι γνωστό.
Υ.Γ Μια διάσταση που επίσης αποσιωπάται είναι αυτή του που υπερβαίνει τον διαχωρισμό μεταξύ πλουσίων και φτωχών, αριστερών και δεξιών και αγγίζει εκείνον μεταξύ εντίμων και μη εντίμων. Κι εκεί δεν υπάρχουν αυτονότητες ταυτίσεις.