Αποκαλυπτική συνέντευξη Μητσοτάκη: Το Μάιο σταδιακά η χαλάρωση των μέτρων – “Παναγία μου! Αν κλείσουμε θα καταστραφούμε, μην το κάνεις!”.
Άγνωστες πτυχές, ακόμη και διαλόγους, από τις δύο κρίσεις (προσφυγομεταναστευτική και υγειονομική) που κλήθηκε να διαχειριστεί, αποκαλύπτει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξή του στην «Καθημερινή» και το διευθυντή της, Αλέξη Παπαχελά. Ξεκινώντας από τα πρακτικά, ο πρωθυπουργός διαβεβαιώνει πως «τέλη του μήνα θα έχουμε μια πολύ καλύτερη εικόνα, ώστε τον Μάιο να αρχίσουμε, σταδιακά, αν δεν υπάρξει κάποια δραματική αλλαγή, να χαλαρώνουμε τα μέτρα». Και κάνει γνωστό ότι η κυβέρνηση επεξεργάζεται σχέδιο για τους ηλικιωμένους να πάνε το καλοκαίρι στα χωριά και τα εξοχικά τους, μένοντας έτσι μακριά από παιδιά και παραγωγικές ηλικίες.
Αναφορικά με τον κοροναϊό, παραδέχεται ότι είχε διατυπωθεί το ερώτημα -κατά τη λήψη των πρώτων μέτρων- μήπως η κυβέρνηση βιάζεται δεδομένου ότι δεν υπήρχε ακόμη κρούσμα, όπως λέει. Όμως ο ίδιος ήταν καλά πληροφορημένος και τελικά ήταν σίγουρος ότι «κάναμε το σωστό».
Μιλά για μια μεγάλη σύσκεψη, με παρόντες όλους τους υπουργούς και στην οποία η αντίδραση του οικονομικού επιτελείου ήταν, «Παναγία μου! Αν κλείσουμε θα καταστραφούμε, μην το κάνεις!». Εν τούτοις, δύο ημέρες μετά πήρε την απόφαση να κλείσει τα σχολεία, και μετά, και τα καταστήματα.
Στη συνέντευξη λέει επίσης ότι ενημερώνεται δύο και τρεις φορές μέσα στη μέρα για τα κρούσματα και υπογραμμίζει την έγνοια του για τις ευάλωτες ομάδες.
Για τον Σωτήρη Τσιόδρα σημειώνει πως τον πρότεινε ο Βασίλης Κικίλιας λέγοντας ότι είναι ο καλύτερος για αυτή τη δουλειά. Τον περιγράφει δε, ως εξής: «Δεν είναι απλώς εξαιρετικά καταρτισμένος επιστημονικά, αλλά και κάποιος με πολύ μεγάλες προσωπικές και ανθρώπινες ευαισθησίες. Ένας πραγματικός γιατρός! (…) νομίζω του οφείλουμε πάρα πολλά (…) τολμώ να πω ότι έχουμε γίνει φίλοι, μέσα από αυτή τη δοκιμασία, ανταλλάσσουμε πολλά μηνύματα καθημερινά (…) έχω βρει έναν άνθρωπο που σκέφτεται όπως εγώ και νομίζω αυτό βοηθάει και τους δυο μας».
Στη συνέντευξή του στην «Κ» ο πρωθυπουργός αναφέρει επίσης:
«Πάντα πίστευα σε ένα ισχυρό κράτος, με πρώτο ρόλο την προστασία της ασφάλειας των πολιτών (αλλά) δεν φανταζόμουν την υγειονομική ασφάλεια». Και, αναγνωρίζει πως απέκτησε «μια μεγαλύτερη εμπιστοσύνη -και το λέω ανοικτά- στο ΕΣΥ (…) έχω βάλει στοίχημα με τον εαυτό μου, όχι μόνο τώρα αλλά και μακροπρόθεσμα: να αποκτήσουμε ένα Εθνικό Σύστημα Υγεία το οποίο θα είναι σημείο αναφοράς, όχι μόνο για τη χώρα αλλά και πανευρωπαϊκά». Το αξίζουν οι γαιτροί, οι νοσηλευτές, «πάνω απ’ όλα οι Έλληνες πολίτες οι οποίοι δικαιούνται να έχουν δωρεάν πρόσβαση σε ένα ποιοτικό σύστημα υγείας». Σε άλλο δε, σημείο σημειώνει: «Σας είπα για τη μεγαλύτερη σημασία που αποδίδω στο ΕΣΥ. Και εκεί κάνω κι εγώ τη δική μου, προσωπική αυτοκριτική», αυτοκριτική που αφορά τον τρόπο που έβλεπε τα πράγματα αλλά και κάποιες επιλογές σε διοικήσεις νοσοκομείων.
Κατ’ αντιδιαστολή, φέρνει το παράδειγμα της Αμερικής, όπου πλήττονται μεγάλα ποσοστά των πιο φτωχών Αμερικανών, διευκρινίζει ωστόσο ότι «αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί το ΕΣΥ να συνεργάζεται γόνιμα με τον ιδιωτικό τομέα».
Αναμένει δεύτερο κύμα κοροναϊού το φθινόπωρο αλλά τότε, διαβεβαιώνει, θα υπάρχουν περισσότερες κλίνες ΜΕΘ και περισσότερες δυνατότητες για τεστ.
Για τις δωρεές, ο Κυρ. Μητσοτάκης λέει πως θα μπορούσαν να ήταν περισσότερες, όμως, προσθέτει, έγιναν σημαντικές κινήσεις από επιφανείς Έλληνες επιχειρηματίες και ιδρύματα. «Μέχρι στιγμής έχουμε εκπλαγεί σχετικά ευχάριστα από τη συνέπεια επιχειρηματιών ως προς τις φορολογικές και ασφαλιστικές τους υποχρεώσεις», αναφέρει και υποστηρίζει πως χάρη στα ευνοϊκά μέτρα της κυβέρνησης «είδαμε ‘πάγωμα’ στη γρήγορη αύξηση του αριθμού απολύσεων», καλεί πάντως τον επιχειρηματία να στηρίξει την εταιρεία του.
Για την οικονομία σημειώνει: «Δεν υπάρχει θέμα μνημονίου» και διαμηνύει, «αν πιστεύουν κάποιοι ότι οποιαδήποτε χώρα συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, θα δεχθεί να προσφύγει στον ESM με οποιασδήποτε μορφής μνημόνιο, είναι γελασμένοι. Καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν θα το κάνει».
Δηλώνει την αγωνία του για το πλήγμα στον τουρισμό, όμως «υπό την προϋπόθεση ότι η επιστήμη θα δώσει τις απαντήσεις που τώρα περιμένουμε, η ανάκαμψη το 2021 θα είναι μεγαλύτερη για την Ελλάδα από όση θα είναι η ύφεση για το 2021». Ακόμη, δεν διακινδυνεύει πρόβλεψη για το ύψος της ύφεσης, ενώ πιστώνει στην κυβέρνησή του ότι επέδειξε γρήγορα αντανακλαστικά σε τομείς όπως το ψηφιακό κράτος.
Στέλνει όμως και μήνυμα λέγοντας, «αν πιστεύουν κάποιοι ότι ξαναγυρίζουμε στην εποχή όπου το κράτος θα καλύπτει όλες τις ζημίες, κάνουν λάθος (…) θα έχουμε μεγάλη ύφεση και θα πρέπει όλοι να αναλάβουμε το βάρος με δίκαιο τρόπο».
Μάλιστα για την έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ σημειώνει πως δόθηκε με τρόπο «σχεδόν σοσιαλιστικό, οριζοντίως 800 ευρώ σε όλους, ασχέτως εισοδήματος», ενώ συγχρόνως υπογραμμίζει και την ανάγκη «να κρατήσουμε εφεδρείες για το πώς θα γίνει η επανεκκίνηση της οικονομίας μας».
Αναφορικά με το προσφυγικό, ο πρωθυπουργός λέει πως δεν περίμενε πως θα αντιμετώπιζε «μια κρίση αυτής της έντασης», επιπλέον οι πρώτες συσκέψεις ήταν «εξαιρετικά κρίσιμες» καθότι, συν τοις άλλοις, «δεν είχαμε πλήρη εικόνα της πραγματικής έκτασης του προβλήματος και υπήρχε ανησυχία: ‘Και αν δεν αντέξουμε;’, ‘κι αν από κάπου περάσουν;’, ‘κι αν σπάσει ο φράχτης, τι θα γίνει;’». Αλλά, «κι εκεί αποδείξαμε ότι μπορούμε να φυλάμε τα σύνορά μας με απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή», μήνυμα που έχει γίνει από όλους αντιληπτό, και από την Τουρκία, αλλά και «από τους ίδιους τους πρόσφυγες και μετανάστες που ζυγίζουν πλέον διαφορετικά αν αξίζει τον κόπο να μπουν σε μια βάρκα…».
Ερωτηθείς για το αν γίνονται ‘push backs’ από το Λιμενικό στη θάλασσα, απαντά:
«Δεν θα χρησιμοποιήσω ορολογία που ενδεχομένως να έχει ξεπεραστεί και από τις ίδιες τις εξελίξεις. Σημαίνει ότι δεν επιτρέπουμε την παράνομη είσοδο σκαφών εντός ελληνικών χωρικών υδάτων, χωρίς ποτέ να θέσουμε σε κίνδυνο τη ζωή κανενός».
Σε κάθε περίπτωση, μικρές ροές πάντα θα υπάρχουν, αναγνωρίζει αλλά «η χώρα αυτό που δεν θέλει -και δεν θα το επέτρεπα ποτέ- είναι να κληθεί να αντιμετωπίσει μια οργανωμένη, εντός εισαγωγικών εισβολή, που θα είναι ενορχηστρωμένη κεντρικά από την Τουρκία».
Σε ένα άλλο θέμα, για τις εισηγήσεις που δέχεται για πρόωρες κάλπες απαντά:
«Είχα πει τον Φεβρουάριο, σε ανύποπτο χρόνο, ότι δεν είμαστε εδώ για να κάνουμε τακτικισμούς και να κάνουμε εκλογές όποτε μας βολεύει δημοσκοπικά. Δεν αισθάνομαι ότι μου λείπει κάποιο απόθεμα πολιτικής νομιμοποίησης για να εφαρμόσω την πολιτική μου. Κάθε άλλο».
Εν κατακλείδι, «έμαθα τι σημαίνει να δρας σε συνθήκες πραγματικά πολύ μεγάλης πίεσης. Αλλά όπως λένε και οι Αγγλοσάξονες φίλοι μας, ‘αν δεν αντέχεις τη ζέστη, μην μπεις στην κουζίνα’», αναφέρει ο Κυρ. Μητσοτάκης ενώ δηλώνει επίσης ότι αιφνιδιάστηκε ευχάριστα από τον τρόπο που η «ομάδα» του, τα Υπουργεία, Υγείας και οικονομικά Υπουργεία, σήκωσαν το βάρος.
Με αφορμή, τέλος, τις δύο κρίσεις με τις οποίες η κυβέρνησή του έχει βρεθεί αντιμέτωπη, μοιράζεται και κάποια γενικά συμπεράσματα στα οποία έχει καταλήξει, όπως: Πόσο γρήγορα πρέπει να παίρνει κανείς αποφάσεις χωρίς να έχει πλήρη πληροφόρηση. Ότι πρέπει να εμπιστεύεται τους ειδικούς, αλλά στην κρίσιμη στιγμή να βάζει και το δικό του, προσωπικό αποτύπωμα. Να βρίσκεται σε διαρκή ετοιμότητα. Τη σημασία του επιτελικού κέντρου, από το Μέγαρο Μαξίμου με μεγάλη πειθαρχία. Και, να στέλνει κανείς ξεκάθαρα μηνύματα προς την κοινωνία, που θα διατυπώνουν άνθρωποι με μεγάλη προσωπική αξιοπιστία.
Νίκος Παπαδημητρίου