Εξι ελπιδοφόρα εμβόλια κατά του ιού

Καθώς η πανδημία COVID-19 εξαπλώνεται ταχύτατα, η κυρίαρχη ελπίδα της ανθρωπότητας παραμένει η παρασκευή αποτελεσματικού εμβολίου.

Ηδη βρίσκονται στα σκαριά περισσότερα από 40 πιθανά εμβόλια. Ομως η διαδικασία μέχρι να βρεθούν στα ράφια των φαρμακείων είναι εξαιρετικά χρονοβόρα. Μόνο τρία βρίσκονται στη φάση 1 κλινικών δοκιμών, κατά την οποία μελετάται η ασφάλειά τους, αλλά όχι η αποτελεσματικότητά τους, ενώ άλλα τρία εμφανίζονται ελπιδοφόρα.

Σύμφωνα με την Καθημερινή, μέχρι στιγμής, κλινική δοκιμή έχει ξεκινήσει για το εμβόλιο mRNA-1273 της φαρμακοβιομηχανίας Moderna Therapeutics, που στοχεύει εναντίον των πρωτεϊνικών ακίδων του κορωνοϊού. Στις αρχές του μήνα χορηγήθηκε σε 45 υγιείς εθελοντές, αλλά η τρέχουσα φάση θα ολοκληρωθεί το 2021.

Στην ίδια φάση βρίσκεται και το εμβόλιο Ad5-nCoV του Ινστιτούτου Βιοτεχνολογίας του Πεκίνου και της εταιρείας βιοτεχνολογίας CanSino Biologic. Αυτό το εμβόλιο δρα χρησιμοποιώντας έναν κορωνοϊό ο οποίος έχει τροποποιηθεί γενετικά ώστε να μην έχει λοιμώδεις ιδιότητες και να μεταφέρει γενετικό υλικό στον εμβολιαζόμενο. Ηδη έχουν εμβολιαστεί 108 υγιείς εθελοντές στην επαρχία Χουμπέι. Οι κλινικές δοκιμές θα ολοκληρωθούν το 2022.

Το ChAdOx1, του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, ελέγχεται ταυτόχρονα για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά του. Χρησιμοποιεί έναν απενεργοποιημένο ιό, που περιέχει γενετικό υλικό για τη βασική πρωτεΐνη του νέου κορωνοϊού. Η ολοκλήρωση των κλινικών δοκιμών δεν αναμένεται πριν από τον Μάιο του 2021.

Στη φάση της έρευνας βρίσκονται ακόμα τρία, πολλά υποσχόμενα εμβόλια: το BNT162 της Pfizer, που δρα με τρόπο παρόμοιο αυτό της Moderna, το INO-4800 της Ιnovio Pharmaceuticals που μεταφέρει DNA, το οποίο θα κωδικοποιήσει πρωτεΐνες που ενεργοποιούν την ανοσοποιητική αντίδραση, και το «αβάπτιστο» εμβόλιο της Sanofi Pasteur, που στηρίζεται στο τροποποιημένο DNA και στοχεύει κατά των πρωτεϊνών στην επιφάνεια του νέου κορωνοϊού.

Ωστόσο, εκτός από την παρασκευή εμβολίου, οι επιστήμονες προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν και άλλα μυστικά του νέου κορωνοϊού, όπως ποιοι θα νοσήσουν βαριά και ποιοι θα τον «περάσουν στο πόδι». Οπως επισήμανε στο περιοδικό Science ο Ιταλός γενετιστής Αντρέα Γκάνα του Πανεπιστημίου του Ελσίνκι, «βλέπουμε τεράστιες διαφορές στα κλινικά συμπτώματα. Κατά πόσον αυτό εξηγείται από γενετικούς παράγοντες αποτελεί ένα καυτό ερώτημα». Ο Γκάνα ηγείται διεθνούς πρωτοβουλίας για τη συλλογή, ανάλυση και σύγκριση γενετικού υλικού από αρρώστους με COVID-19. Ο ανοσολόγος Φίλιπ Μέρφι του Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων των ΗΠΑ πιθανολογεί ότι κάποιοι ιοί διαθέτουν μεταλλάξεις που διευκολύνουν τα στελέχη τους να προσδένονται και να εισδύουν στα κύτταρα των πνευμόνων ή ορισμένες μεταλλάξεις καθορίζουν την ισχύ της ανοσοποιητικής αντίδρασης στον κορωνοϊό.