Κρίσιμο ραντεβού Μέρκελ- Μητσοτάκη: Θα ζητήσει έκτακτη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός;

Η σημερινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Άγκελα Μέρκελ στο Βερολίνο (στο περιθώριο του Ελληνογερμανικού forum όπου θα μιλήσουν και οι δύο) αποκτά ιδιαίτερη σημασία, υπό το πρίσμα των ραγδαίων εξελίξεων σχετικά με το μεταναστευτικό και τις συνέπειες που υφίσταται η Ελλάδα από τον εκβιασμό του Ταγίπ Ερντογάν στην Ε.Ε, τόσο για την “ζώνη ασφαλείας” στο Ιντλίμπ, όσο και για περισσότερα κονδύλια από τα ευρωπαϊκά ταμεία.

του ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΥ

Την ώρα που θα συναντώνται Μητσοτάκης και Μέρκελ στο Βερολίνο, ο Τούρκος πρόεδρος θα βρίσκεται στις Βρυξέλλες. Οι διεθνείς αναλύσεις αναφέρουν πως ο Ερντογάν είναι μάλλον ανήσυχος, καθώς η συμφωνία με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για την εκεχειρία στη Συρία είναι πολύ κατώτερη των επιδιώξεων της Τουρκίας, ενώ αυξάνονται οι εσωτερικές πιέσεις.

Στο Μέγαρο Μαξίμου κατέγραψαν ως θετική την κίνηση της Άγκυρας να δώσει εντολές στην τουρκική ακτοφυλακή να ανακόπτει τις μεταναστευτικές ροές προς τα νησιά του Βορείου και Ανατολικού Αιγαίου, πιθανότατα, όμως, αυτό αποτελεί μια κίνηση κατευνασμού ενόψει των επαφών στις Βρυξέλλες.

Η συνάντηση Μητσοτάκη- Μέρκελ γίνεται, ωστόσο, σε ένα ποιοτικά διαφορετικό σκηνικό. Αφορμή, η για πρώτη φορά παραδοχή του Έλληνα πρωθυπουργού ότι “η συμφωνία Ε.Ε-Τουρκίας για το μεταναστευτικό είναι ουσιαστικά νεκρή με ευθύνη της Άγκυρας” (συνέντευξη στο CNN και τον Ρίτσαρντ Κουέστ).

Ουσιαστικά, ο πρωθυπουργός σύρεται στις θέσεις που έχει εκφράσει η αντιπολίτευση και, κυρίως, οι Αλέξης Τσίπρας και Φώφη Γεννηματά, καθώς παραδέχεται των με ευθύνη του Ταγίπ Ερντογάν έχει καταρρεύσει η Κοινή Δήλωση του 2016. Για τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό είναι και το σημαντικότερο επιχείρημα για να απαιτήσει η Ελλάδα την άμεση σύγκληση έκτακτης Συνόδου Κορυφής και, ακόμα και με την απειλή βέτο σε κρίσιμες αποφάσεις (π.χ ευρωπαϊκός προϋπολογισμός), να ζητήσει να δρομολογηθεί η διαδικασία της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης για την δίκαιη κατανομή προσφύγων σε όλα τα κράτη-μέλη.

Ήδη, σύμφωνα με εκτιμήσεις, περίπου 5.000 πρόσφυγες- αιτούντες άσυλο που βρίσκονται στα ελληνικά νησιά, θα μπορούσαν να κατανεμηθούν στις ευρωπαϊκές χώρες. Η αρμόδια επίτροπος (Γιόχανσον) και η γερμανική κυβέρνηση εξέθεσαν, ωστόσο, πολιτικά την ελληνική κυβέρνηση λέγοντας πως δεν έχει διατυπωθεί σχετικό αίτημα.

Αφ’ ης στιγμής, όμως, ο Έλληνας πρωθυπουργός δηλώνει στο CNN πως “η συμφωνία Ε.Ε-Τουρκίας είναι νεκρή, με ευθύνη της Τουρκίας”, θα ήταν λογικό να ζητήσει από την Άγκελα Μέρκελ να φέρει το θέμα σε μια Σύνοδο Κορυφής και να ληφθούν σχετικές αποφάσεις άμεσα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ένα πρόσθετο επιχείρημα: Και ο Τούρκος πρόεδρος ζητά, για τους δικούς του λόγους, αναθεώρηση της συμφωνίας του 2016. Βεβαίως, η επιδίωξή του είναι πάντοτε να εξασφαλίσει περισσότερα κονδύλια και σειρά άλλων ευνοϊκών για την Τουρκία αποφάσεων, καθώς και να αποκτήσει ουσιαστική ευρωπαϊκή στήριξη για τον σχεδιασμό του στη Συρία.

Πηγές του ΣΥΡΙΖΑ, έλεγαν χθες στο libre.gr πως εάν παρά την παραδοχή για κατάρρευση της Κοινής Δήλωσης του 2016, με μονομερείς επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας, ο πρωθυπουργός δεν ζητήσει έκτακτη Σύνοδο Κορυφής, θα βρεθεί πολιτικά εκτεθειμένος.

Κυβερνητικές πηγές, από την άλλη, έλεγαν από την άλλη πλευρά στο libre.gr, πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα επιχειρήσει να εκμαιεύσει την έντονη καταδίκη της Τουρκίας και την έμπρακτη στήριξη της Ελλάδας, χωρίς, ωστόσο, να διευκρινίζουν εάν θα ζητήσει έκτακτο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για το θέμα αυτό.

Οι πληροφορίες θέλουν την κυβέρνηση να αξιοποιεί το κλίμα υπέρ της Ελλάδας για να εξασφαλίσει τη συμφωνία ή έστω την ανοχή του Βερολίνου και των Βρυξελλών στην κατασκευή κλειστών κέντρων (ακόμα και σε βραχονησίδες, όπως άφησαν να εννοηθεί οι Στέλιος Πέτσας και Γιώργος Γεραπετρίτης και όπως πιεστικά ζητά η υπερ-δεξιά πτέρυγα της Ν.Δ).

Οι ανακοινώσεις της Καγκελαρίας

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του κ. Ζάιμπερτ, η κ. Μέρκελ αναμένεται να μιλήσει στις 14:15 (τοπική ώρα).
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο της διμερούς συνάντησης των δύο ηγετών, ο κ. Ζάιμπερτ σημείωσε ότι μπορεί κανείς να προβλέψει ότι σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει η τρέχουσα κατάσταση κατά μήκος των ελληνικών χερσαίων και θαλασσίων συνόρων.

«Η καγκελάριος εκφράστηκε πολύ ξεκάθαρα σε ό,τι αφορά την πρακτική του Τούρκου Προέδρου Ερντογάν και του άσκησε κριτική ότι έστειλε τους μετανάστες και τους πρόσφυγες σε ένα αδιέξοδο, το οποίο για αυτούς σημαίνει μια πολύ δύσκολη κατάσταση στα σύνορα που είναι για εκείνους κλειστά. Επισήμανε όμως επίσης και ότι η Τουρκία, λόγω της κατάστασης στον μαινόμενο συριακό πόλεμο και λόγω του γεγονότος ότι ήδη φιλοξενεί 3-4 εκατομμύρια πρόσφυγες, έχει να σηκώσει ένα μεγάλο βάρος, μια δύσκολη κατάσταση και για αυτό έχει δικαιολογημένες προσδοκίες από την Ευρώπη», δήλωσε ο κ. Ζάιμπερτ.

Κληθείς να σχολιάσει το γεγονός ότι ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν τοποθετήθηκε αυστηρότερα σε ό,τι αφορά το ίδιο θέμα, ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος τόνισε ότι τόσο η καγκελάριος όσο και άλλα μέλη της γερμανικής κυβέρνησης «δήλωσαν πολύ καθαρά πώς αξιολογούν την κατάσταση στην οποία οδηγήθηκαν οι πρόσφυγες από τουρκικές ενέργειες». «Ταυτόχρονα, η καγκελάριος είπε ότι «εξακολουθούμε να έχουμε κάθε συμφέρον να επιμείνουμε στην συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας και ότι από ευρωπαϊκή πλευρά το κάνουμε και περιμένουμε αυτό να γίνει και από τουρκικής πλευράς»», συνέχισε ο κ. Ζάιμπερτ, για να καταλήξει επαναλαμβάνοντας ότι «το συμφέρον και των δύο πλευρών είναι στη συνέχιση αυτής της συνεργασίας στην μεταναστευτική πολιτική, όπως την ορίζει η συμφωνία».

Τι είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο CNN

Η συμφωνία Τουρκίας- ΕΕ είναι νεκρή με ευθύνη της Τουρκίας, τονίζει ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξή του στο CNN και στον δημοσιογράφο Ρίτσαρντ Κουέστ. «Είναι νεκρή επειδή η Τουρκία αποφάσισε να παραβιάσει πλήρως τη συμφωνία, εξαιτίας αυτού που συνέβη στη Συρία. Η Τουρκία έχει την υποχρέωση να αποτρέπει τον κόσμο να καταφθάνει στις ακτογραμμές, έχει υποχρέωση να κάνει ό,τι μπορεί για να περιορίζει τους παράνομους διακινητές και να απαγορεύει στον κόσμο να περνά παράνομα τα σύνορα με την Ελλάδα. Αυτό ακριβώς προβλέπει η συμφωνία. Και η Τουρκία κάνει ακριβώς το αντίθετο», τόνισε ο πρωθυπουργός.
«Η Ευρώπη δε μπορεί να εκβιασθεί με αυτό το πρόβλημα από την Τουρκία. Ο κ. Ερντογάν θα πρέπει να το κατανοήσει αυτό. Ο κ. Ερντογάν θα πρέπει να πάψει να είναι ο υποκινητής ψευδών ειδήσεων», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι «η Ελλάδα κάνει αυτό που κάθε κυρίαρχο κράτος έχει το δικαίωμα να κάνει: να προστατέψει τα σύνορά της για κάθε παράνομη είσοδο. Αυτό κάνουμε και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε».

Ο Ερντογάν εσπευσμένα στις Βρυξέλλες

Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα μεταβεί στις Βρυξέλλες τη Δευτέρα 9 Μαρτίου, ανακοίνωσε αργά χθες Παρασκευή η τουρκική κυβέρνηση.

«Ο πρόεδρος σχεδιάζει να πραγματοποιήσει μονοήμερη επίσκεψη εργασίας στις Βρυξέλλες στις 9 Μαρτίου», υπογραμμίζει η ανακοίνωση.

Παράλληλα ο Τούρκος πρόεδρος είχε τηλεφωνική συνομιλία χθες με τον Αντρέι Πλένκοβιτς, πρωθυπουργό της Κροατίας, που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, με θέμα τις πρόσφατες εξελίξεις στη συριακή επαρχία Ιντλίμπ και τους αιτούντες άσυλο που επιθυμούν να περάσουν στην Ευρώπη, ανέφερε η Άγκυρα.

Ο Ερντογάν ανέφερε στον Κροάτη πρωθυπουργό ότι η ΕΕ έχει υποχρέωση να παράσχει την απαραίτητη προστασία στους πρόσφυγες που έχουν φτάσει στα σύνορά της, τηρώντας τις διεθνείς της υποχρεώσεις.

Επίσης τόνισε ότι το κλείσιμο των συνόρων δεν θα εξαλείψει την ευθύνη ευρωπαϊκών χωρών με βάση το διεθνές δίκαιο.

Ολόκληρη η συνέντευξη Μητσοτάκη στο CNN

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης, σε ανεπίσημη μετάφραση:

Ρίτσαρντ Κουέστ: Σε μια αποκλειστική συνέντευξη από το πρωθυπουργικό γραφείο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης μου είπε, που θεωρεί ότι βρίσκεται το πραγματικό πρόβλημα.

Κ. Μητσοτάκης: Αυτό που αντιμετωπίζουμε αυτή τη στιγμή δεν είναι ουσιαστικά το μεταναστευτικό ή προσφυγικό πρόβλημα. Είναι μια συνειδητή απόπειρα της Τουρκίας να χρησιμοποιήσει μετανάστες και πρόσφυγες ως γεωπολιτικά πιόνια για την προώθηση των δικών της συμφερόντων.

Οι άνθρωποι που προσπαθούν να περάσουν στην Ελλάδα δεν προέρχονται από τη Συρία, δεν προέρχονται από το Ιντλίμπ. Ζούσαν στην Τουρκία για μεγάλο χρονικό διάστημα, οι περισσότεροι μιλούν άπταιστα την τουρκική γλώσσα. Λαμβάνουν την πλήρη υποστήριξη της τουρκικής κυβέρνησης, καθώς τους παρέχει μέσα για τη μεταφορά τους στα σύνορα και βεβαίως η Ελλάδα κάνει αυτό που κάθε κυρίαρχο κράτος έχει το δικαίωμα να κάνει: να προστατέψει τα σύνορά της για κάθε παράνομη είσοδο. Αυτό κάνουμε και αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε.

Προφανώς, τις τελευταίες ώρες βλέπουμε αυξημένη ένταση στα σύνορα. Έγιναν απόπειρες να κάψουν το φράχτη που έχουμε. Εκτοξεύθηκαν πολυάριθμα δακρυγόνα εναντίον των δυνάμεών μας. Συνεπώς, φοβούμαι ότι πρόκειται για μια συνεχιζόμενη και πολύ συστηματική πρόκληση εκ μέρους της Τουρκίας που ουδεμία σχέση με τα δεινά αυτών των ανθρώπων. Η Τουρκία τους χρησιμοποιεί και το αποτέλεσμα είναι οι σκηνές που βλέπετε στα ελληνοτουρκικά σύνορα.

Ρίτσαρντ Κουέστ: Αυτή ίσως είναι η αιτία, αλλά το αποτέλεσμα είναι ότι εσείς είστε αυτοί που θα δεχτείτε ως ένα βαθμό το βάρος των καλών και των κακών αντιδράσεων της κοινής γνώμης. Όταν βλέπουμε εικόνες παρόμοιες με αυτές της προηγούμενης εβδομάδας, είναι οι δικές σας δυνάμεις που σταματούν τους μετανάστες. Έτσι δημιουργούνται άσχημες εικόνες. Και το βάρος της ευθύνης το επωμίζεστε εσείς.

Κ. Μητσοτάκης: Δεν βλέπω γιατί να κατηγορούμαστε για κάτι που έχουμε δημοσίως πει ότι θα κάνουμε. Έχουμε κάθε δικαίωμα, Richard, να προστατέψουμε τα σύνορά μας και αυτό ακριβώς κάνουμε. Δεν προκαλέσαμε εμείς αυτή την κρίση, δεν ενθαρρύναμε εμείς τους ανθρώπους αυτούς να εισέλθουν παρανόμως στην Ελλάδα. Ειλικρινά, η χώρα μας ήταν αυτή που τα τελευταία χρόνια δέχτηκε εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες και πρόσφυγες, ανοίξαμε τα σπίτια και τις καρδιές μας. Και θεωρώ εντελώς απαράδεκτο ως πρωθυπουργός αυτής της χώρας, να κατηγορούμαστε ότι δεν μεταχειριστήκαμε αυτούς τους ανθρώπους με τον κατάλληλο τρόπο τη στιγμή της μεγάλης ανάγκης. Η Ελλάδα κατέδειξε τον ανθρωπισμό της καθόλη τη διάρκεια αυτής της κρίσης αλλά αυτό που δεν είμαστε πρόθυμοι να κάνουμε είναι να εμπλακούμε σε μια διαδικασία κατά την οποία μια άλλη χώρα -συστηματικά- χρησιμοποιεί και εκμεταλλεύεται αυτούς τους ανθρώπους προσπαθώντας να τους στείλει στην άλλη πλευρά των συνόρων. Σε ότι αφορά τη μεθοδολογία και τις μεθόδους μας, δεν κάνουμε χρήση υπερβολικής βίας, είμαστε πάντα αυτοί που αντιδρούμε και όχι αυτοί που προκαλούμε, καθώς απαντούμε στις προκλήσεις που λαμβάνουν χώρα στα σύνορα.

Ρίτσαρντ Κουέστ: Αντιλαμβάνεστε ότι τα γεγονότα της προηγούμενης εβδομάδας θέτουν σε αμφισβήτηση ή ανάκληση, με την πρακτική έννοια, της συμφωνίας μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας που ισχύει από το 2016;

Κ. Μητσοτάκης: Ρίτσαρντ, αυτή τη στιγμή, ας είμαστε ειλικρινείς, η συμφωνία (Ε.Ε.-Τουρκίας) είναι νεκρή. Και είναι νεκρή επειδή η Τουρκία αποφάσισε να παραβιάσει πλήρως τη συμφωνία, εξαιτίας αυτού που συνέβη στη Συρία. Η Τουρκία έχει την υποχρέωση να αποτρέπει τον κόσμο να καταφθάνει στις ακτογραμμές, έχει υποχρέωση να κάνει ό,τι μπορεί για να περιορίζει τους παράνομους διακινητές και να απαγορεύει στον κόσμο να περνά παράνομα τα σύνορα με την Ελλάδα. Αυτό ακριβώς προβλέπει η συμφωνία. Και η Τουρκία κάνει ακριβώς το αντίθετο. Βοηθούν συστηματικά, τόσο στη στεριά όσο και στη θάλασσα, την προσπάθεια ανθρώπων να περάσουν στην Ελλάδα.

Από την άλλη πλευρά, έχω δημόσια αναγνωρίσει το γεγονός ότι και η Τουρκία έχει επωμιστεί ένα μεγάλο βάρος φιλοξενώντας εκατομμύρια πρόσφυγες και ήμουν πάντα πρόθυμος να υποστηρίξω την Τουρκία σε αυτή την προσπάθεια. Αλλά αυτό δεν πρόκειται να γίνει Richard, υπό καθεστώς εκβιασμού. Η Ευρώπη δε μπορεί να εκβιασθεί με αυτό το πρόβλημα από την Τουρκία. Ο κύριος Ερντογάν θα πρέπει να το κατανοήσει αυτό. Ο κύριος Ερντογάν θα πρέπει να πάψει να είναι ο υποκινητής ψευδών ειδήσεων. Σύμφωνα με τον Τούρκο Υπουργό, υποτίθεται ότι εκατοντάδες χιλιάδες πέρασαν ήδη στην Ελλάδα, διατυπώνοντας εντελώς ανακριβείς κατηγορίες σχετικά με ό,τι συμβαίνει στα σύνορα. ‘Αρα δεν είμαστε εμείς εκείνοι που κλιμακώνουν αυτή την αντιπαράθεση. Όμως έχουμε κάθε δικαίωμα και θα συνεχίσω να προστατεύω τα κυρίαρχα σύνορά μας. Το έχουμε επιτύχει ως τώρα και θα συνεχίσουμε με την ίδια επιτυχία στο μέλλον.

Ρίτσαρντ Κουέστ: Κύριε πρωθυπουργέ, μου επιτρέπετε παρακαλώ μία με δύο ερωτήσεις ακόμα σχετικά με τον κοροναϊό και τη σοβαρότητα αυτής της κατάστασης. Ποιες είναι πρωθυπουργέ, οι προσδοκώμενες ενέργειες σε ευρωπαϊκό επίπεδο; Δεδομένου ότι βρισκόμαστε στα πρόθυρα του να χαρακτηρίσουμε τον κοροναϊό ως πανδημία.

Κ. Μητσοτάκης: Αυτό προφανώς είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, χρειαζόμαστε μια συντονισμένη ευρωπαϊκή αντίδραση. Νομίζω ότι κάναμε ό,τι μπορούσαμε εντός των δυνατοτήτων μας, ώστε να περιορίσουμε το πρόβλημα όσο το δυνατόν περισσότερο. Δεν είχαμε κανένα θάνατο μέχρι τώρα στην Ελλάδα από τον κορονοϊό. Αλλά γνωρίζουμε ότι αυτό είναι ένα πρόβλημα που θα εξαπλωθεί. Ασφαλώς ο συντονισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα ήταν ιδιαίτερα ευπρόσδεκτος, αλλά αυτό είναι και ένα θέμα ταχύτητας. Κάθε κράτος-μέλος θα πρέπει να εκτιμήσει την δική του ιδιαίτερη κατάσταση και να αντιμετωπίσει το ζήτημα με αμεσότητα λαμβάνοντας τα απαραίτητα μέτρα. Εκεί που νομίζω ότι χρειαζόμαστε περισσότερη την ευρωπαϊκή αντίδραση είναι στο θέμα μετριασμού των οικονομικών συνεπειών αυτής της έξαρσης.

Είναι σαφές, Ρίτσαρντ, το συζητήσαμε και νωρίτερα, ακόμη και πριν μας κτυπήσει ο κοροναϊός ότι η νομισματική πολιτική έφτασε στα όριά της και είναι καιρός να δούμε σοβαρά πώς η δημοσιονομική πολιτική μπορεί να μας βοηθήσει να μειώσουμε την πίεση στην ανάπτυξη που θα προκύψει αναπόφευκτα ως συνέπεια αυτής της έξαρσης. Οπότε εκεί που αναμένω περισσότερο ευρωπαϊκό συντονισμό είναι καθαρά στον χρηματοπιστωτικό και οικονομικό τομέα. Ελπίζω ότι η επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup θα είναι πιο προνοητική αναφορικά με τον περιορισμό της οικονομικής ζημιάς που θα προκύψει αναπόφευκτα ως συνέπεια αυτής της έξαρσης.